76 / 100
74
Tesisat •
Ağustos 2017
ÇEVİRİ
yüksek bir seviyeye kurulabildiğinde ve
işletmede buhar mevcut olduğunda kulla-
nılır. Üniversitede buhar yoktur, bu yüzden
atıl gazlı basınçlandırma seçilmiştir.
Atıl gazlı (George Mason Üniversitesi
projesinde azot kullanılmıştır) basınçlan-
dırma ile, genleşme tankı ve jeneratörler
ile aynı seviyede kurulabilmektedir.
Herhangi bir sistem aşırı basınçlanması
olmasını önlemek için, yeni bir 3150 litrelik
yedek su tankına yönlendirmek amacıyla
(Resim C) genleşme tankı üzerine bir kont-
rol vanası yerleştirilmiştir. Kontrol vanası
sistem basıncının yükselmesi durumunda
açılmaktadır. HTHW sisteminin doğru
şekilde kontrol edilmesi sayesinde gen-
leşme tankı kontrol vanası hiç bir zaman
açılmaz, ancak sistemde beklenmeyen
basınç yükselmeleri olduğunda açılması
gereklidir.
STRES ANALİZİ VE BORU YERLEŞİMİ
Bir HTHW tesisatını tasarlarken, boru
konfigürasyonu, tasarım sıcaklıkları ve sis-
tem basınçlarına bağlı olan, boru sistemi
üzerindeki sıcaklığa bağlı genişlemelerin
dikkate alınması gereklidir. Yüksek sıcaklık-
lar sebebi ile borular ilk kuruldukları lokas-
yonlardan ciddi kayma sergileyeceklerdir.
George Mason Üniversitesi projesinde
boru genleşmesi problemlerini ortadan
kaldırmak için bir stres analizi gerçekleş-
tirilmiştir. Bilgisayar programı; sapmaları,
boru streslerini, güçleri, momentleri, ve
diğer sonuçları gösteren bir model oluştur-
mak amacıyla, sistem sıcaklığını, basıncını,
boru boyutlarını, boru materyalini, destek
lokasyonunu ve fazlasını kullanmıştır. Bütün
stres sonuçları ASME B31.1 Güç Tedarik
Boru Sistemi uyarınca hesaplanmıştır.
Sıcaklığa bağlı stres analizi pek çok
sebepten ötürü tesisat tasarımının kilit
noktasıdır. İlk olarak, boru sisteminin ASME
B31.1’in stres gerekliliklerini karşılaması
gereklidir. Boru, sistem stresini azalmak
amacıyla mümkün olan yerlerde sistemin
genişletilmesine izin verecek biçimde yer-
leştirilmiştir. İkinci olarak, brülör giriş flanşı
ve çıkış flanşı yüklerinin ve momentleri-
nin analiz edilmesi gerekli olmuştur. Flanş
yüklerinin üretici toleransları içerisinde
olmasını sağlamak amacıyla, boru sistemi
üzerine boru halkaları ve yaylı askılar yer-
leştirilmiştir (Resim D). Pompa üreticileri,
flanşlar üzerinde minimal güç ve moment-
lere izin vermektedir. Güçler çok büyük
olduğunda, pompaların arıza yapma riski
artmaktadır. Buna yanlış merkezleme de
dahildir. Güçleri ve momentleri azaltmak
amacıyla pompaların emme ve boşaltma
uçlarına körüklü genleşme ekleri(kompan-
satör ve yaylı askılar yerleştirilmiştir. Yaylı
askılar ve kompansatörler ASME B31.1’ye
uyumlu bir şekilde tasarlanmış ve kurul-
muştur.
TASARIM VE KURULUM ÖZETİ
Özet olarak bir HTHW sisteminin pek
çok önemli komponenti vardır. Sistemi
tasarlarken şunları unutmayın:
1. HTHW tasarım ve çalışma koşullarının
gözden geçirilmesi
2. HTHW sistemleri için tasarlanmış özel
bir jeneratör seçilmesi..
3. HTHW çalışma koşullarına uygun
pompaların seçilmesi
4. Sistemin yeterli basınçlandırmaya
uygun olması.
5. Stres ve flanş yük analizlerinin yapıl-
ması
Bu adımları takip ederek, uygun HTHW
sistem komponentlerinin belirlenmesini ve
tam fonksiyonel bir sistemin inşa edilmesini
sağlayabilirsiniz. George Mason Üniversite-
sindeki HTHW tesisatı ilavesi 2016 yılında
tamamlanmıştır ve tam performanslı olarak
çalışmaktadır ve uzun yıllar boyunca kam-
püsün ısınma ihtiyaçlarının karşılanmasında
ciddi rol oynaması beklenmektedir.
n
Resim C:
Genleşme tankı (yeşil) ve yedek su tankı (mor).
Resim D:
Yaylı askılara ve desteklere sahip bir boru sistemini gösteren yazılım modeli