86 / 108
84
Tesisat •
Temmuz 2017
+ İşletmesi ve bakımı kolaydır.
+ Otomatik kontrolü basittir.
+ Su sarfiyatı ve su şartlandırma ihtiyacı yoktur.
+ Kuledeki lejyonella riski yoktur.
+ Açık ortama konulduğu için kendisinin konulacağı mekanik
oda ihtiyacı yoktur.
− İlk yatırım maliyeti yüksektir.
− Verimi düşüktür.
− Ömrü kısadır.
− Açık ortama konulduğu için gürültüsü çevreye rahatsızlık
verebilir.
− Çok büyük kapasitelerde üretilemez.
4.1.1.2. Su Soğutmalı Kondenserli Soğutma Grupları
Su soğutmalı kondenserli soğutma gruplarında; gaz fazın-
daki, yüksek ancak hava soğutmalıya göre daha düşük sıcaklık ve
basınçtaki soğutucu akışkan, ısısını bir ısı değiştirici aracılığıyla
daha düşük sıcaklıkta olan ve kule, kuru soğutucu, deniz veya nehir
gibi bir kaynaktan gelen suya atar. Bu su pompalar aracılığıyla
taşınır. Soğutma çevrimi; soğutucu akışkanı basınçlandıran komp-
resör, soğutucu akışkanın yoğuşurken ısıyı attığı, bir tarafından su
diğer tarafından soğutucu akışkan geçen ısı değiştirici kondenser,
genleşme vanası ve soğutucu akışkanın buharlaşırken soğutma
suyundan ısıyı çektiği evaporatörden oluşur. (Şekil 4.2)
ASHRAE Standart 90.1-2010’da 1055 kW üzeri kapasiteye
sahip bir su soğutmalı vidalı grup için talep edilen minimum EER:
5.67 minimum IPLV: 6.51’dir. Soğutma grubunun invertörlü olması
durumunda bu değerler minimum EER: 5.50 minimum IPLV: 7.18
olmaktadır Eurovent sınıflandırmasına göre EN 14511:2013 şart-
larında seçilmiş bir su soğutmalı grubun Class A olabilmesi için
gereken minimum EER: 5.05’tir.
Yukarıda bahsi geçen verim değerlerinde, hava soğutmalı
gruplarda ısının atıldığı havayı taşıyan fanların çektiği enerji hesaba
dahil edilmişken, su soğutmalı gruplarda ısının atıldığı suyu taşı-
yan pompanın ve kule fanlarının harcadığı enerji hasaba dahil
edilmemiştir.
Su soğutmalı grupların avantajları ve dezavantajları şöyledir:
+ İlk yatırım maliyeti düşüktür.
+ Verimi yüksektir.
+ Daha güvenli ve uzun ömürlüdür.
+ Kapalı ortama konulduğu için ses problemi yoktur.
+ Kış çalışmasında kule suyu ile bedava soğutma yapma imkanı
vardır.
+ Çok büyük kapasitelerde üretilebilir.
− Kondenser-kule arası tesisat ve pompa ihtiyacı vardır.
− İşletmesi ve bakımı daha zor ve pahalıdır.
− Otomatik kontrolü daha komplekstir.
− Su sarfiyatı vardır.
− Kulede lejyonella bakterisi oluşma riski vardır.
− Daha büyük mekanik oda ihtiyacı vardır.
4.1.1.3. Karşılaştırılan Sistemler ve Yapılan Kabuller
Karşılaştırma yapılacak bina ofis olarak kullanılmaktadır.
Soğutma tesisi sadece konfor soğutması için hizmet vermekte-
dir. Karşılaştırma, toplam soğutma yükünü karşılayacak iki adet
eş kapasiteli sabit devirli vidalı kompresörlü, hava soğutmalı ve
su soğutmalı kondenserli soğutma gruplarının enerji tüketimlerini
analiz etmek için yapılmıştır.
Karşılaştırma yapılırken şu kabuller yapılmıştır:
− 2200 kW soğutma yükünü karşılamak üzere 2 adet paralel
bağlı soğutma grubu kullanılmaktadır.
− Hava soğutmalı vidalı kompresörlü soğutma grubu; 1133 kW
soğutma kapasitesine, EER: 3.24, ESEER: 3.97 (EN14511-3: 2013)
IPLV: 4.41 (AHRI 550/590) verim değerlerine sahiptir.
− Su soğutmalı vidalı kompresörlü soğutma grubu; 1123 kW
soğutma kapasitesine, EER: 5.30, ESEER: 6.23 (EN14511-3:
2013) IPLV: 7.61 (AHRI 550/590) verim değerlerine sahiptir.
− Sistem sadece birincil sabit debili olacak şekilde öngörülmüş-
tür.
− İklim şartları olarak İstanbul’un ASHRAE’de belirtilen değerleri
alınmıştır.
− Binanın sadece hafta için 07:00 – 19:00 saatleri arasında çalış-
tığı kabul edilmiştir.
− 30.8 °C dış hava sıcaklığında 2200 kW soğutma yükü olduğu,
16 °C ve altındaki dış hava sıcaklıklarında soğutma yükü olma-
dığı varsayılmıştır. Bu sıcaklıklar arasında yükün dış hava sıcak-
lığı ile orantılı olarak değiştiği kabul edilmiştir.
− Kule fanlarının enerji sarfiyatları hesaba dahil edilmiştir. Kule
fanlarının değişken devirli olduğu varsayılmıştır. Kule fanlarının
elektrik tüketimi olarak, birim soğutma yükü için 0,015 kW
değeri kabul edilmiştir.
− Kuleden gelen minimum su sıcaklığı 18 °C olarak kabul edil-
miştir.
Şekil 4.2.
Su soğutmalı grup çalışma prensip şeması
Tesisat •
Haziran
TEKNİK