Sinan Üçüncü
Tesisat Teknolojisi ve Ä°klimlendirme ÖÄŸretmeni

Sirkülasyon pompaları ısıtma sistemlerinin ana elamanlarından bir tanesidir. EÄŸer siz ısıyı aktardığınız suyu sistemde dolaÅŸtıramazsanız, yani sıcak suyu radyatörlere iletemezseniz sistemden hiçbir ÅŸekilde verim alamazsınız. Kullanmış olduÄŸunuz kombi, kazan veya ısı pompası ne kadar kaliteli olursa olsun sirkülasyon pompası düzgün çalışmıyorsa o sistemden verim almanız mümkün deÄŸildir.

Sirkülasyon pompalarının verimli çalışabilmeleri için sistem tasarımı oldukça önemlidir. Sistem tasarımı yaparken boru çapı hesabı ve metrajı pompa verimi açısından hayati önem taşımaktadır. Bunun yanında gereksiz fittings malzeme kullanımı ise pompaya yapacağınız en büyük kötülüklerden bir tanesidir. Sirkülasyon pompasının kullanılacağı mahale göre boru çapı hesaplanır ve suyun en kolay yoldan tekrar pompaya dönebileceÄŸi ÅŸekilde borulama yapılır. EÄŸer bu kurallara uyulmadan bir tesisat yapılırsa sirkülasyon pompası çok yorulur, enerji tüketimi artar ve verimsiz çalışır. Bir binada sirkülasyon pompasının tüketmiÅŸ olduÄŸu enerji azımsanamayacak seviyededir. Alınan önlemler sonucunda sirkülasyon pompaları da frekans kontrollü olmaya baÅŸladı.

Aynı zamanda tesisatlarda kullanılacak ekipmanlar da pompanın iÅŸini kolaylaÅŸtırıyor. Eski tip pompalarda radyatörlerin ısınıp ısınmama durumuna bakılarak kademe ayarı yapılır. Yapılan yanlış borulamanın etkisini azaltmak amacıyla kademe ayarı olmayan pompalarda ise reglaj ayarı yapılarak pompanın verimi artırılır. Pompa ne kadar zorlanırsa ya da yüksek kademelerde çalışırsa tüketmiÅŸ olduÄŸu enerji de artar. Aynı ÅŸeyi frekans kontrollü pompalar için de söyleyebiliriz. EÄŸer sistem tasarımı düzgün ise frekans kontrollü pompalar size enerji tasarrufu saÄŸlatırken kademeli veya kademesiz pompalar için aynı durum söz konusu olmaz. Frekans kontrollü pompalar ısı ihtiyacına göre hangi devirde döneceklerine karar verirler ve gereksiz yere yüksek performansta çalışmayarak enerji tüketimini azaltırlar. Eski tip pompalarda sürekli aynı ya da yüksek devirlerde çalışma durumu olduÄŸundan arıza olasılığı da artmaktadır. Frekans kontrollü pompalarda bu durum da ortadan kalkmış oldu. Teknoloji geliÅŸtikçe sistemdeki suyun dolaşımı da kolaylaşıyor. Borular üretilirken bütün planlar suyun daha rahat bir ÅŸekilde dolaÅŸtırılabilmesi üzerine yapılıyor. Boruların iç çapları ve sürtünme katsayılarında yapılan deÄŸiÅŸikler ile pompaların iÅŸi daha da kolaylaşıyor.

Enerji verimliliÄŸi konusunun her geçen gün daha da fazla gündeme geldiÄŸi bu günlerde sirkülasyon pompaları ile ilgili yapılan çalışmalar çok önemli bir hale geldi. Binalardaki enerji tüketimine baktığımızda sirkülasyon pompaları da pastadan payını alıyor. Bakalım ilerleyen zamanlarda ne gibi uygulamalar ortaya çıkacak…