Dünyada enerji krizleri, yeni teknolojiler, sürdürülebilirlik, AB yeşil mutabakatı, yeni yasa ve yönetmelikler, yenilenebilir enerji kaynaklarına ilginin artması, hibrit sistemler gibi birçok konu sektörün kendini sürekli dinamik tutmasını gerektiriyor. DOSİDER de bu bağlamda çalışmalarını şekillendirirken, sürekli kendini yenilemek ve geliştirmek çabası içerisinde. “DOSİDER’in gelecek vizyonunu şekillendirmek ve bu vizyona uygun bir strateji ve eylem planı hazırlamak için çalışmaları tamamladık” diyen DOSİDER Yönetim Kurulu Üyesi Ekrem Erkut, derneklerinin vizyon ve stratejisini dergimize anlattı.

DOSİDER’in ana hedefleri nelerdir? Bu hedeflere ulaşmak için oluşturduğunuz stratejiyi özetler misiniz?

1993 yılında kurulan derneğimiz bu yıl 30. yılını kutluyor. 30 yılı geride bırakırken; yeni teknolojiler, yaygınlaşan doğal gaz kullanımı, dünyadaki enerji krizleri, yenilenebilir enerji kaynakları, AB yeşil mutabakatı, gaz yakıcı cihazlarda hidrojen kullanımı, ısı pompaları, hibrit sistemler, değişen regülasyonlar/yasalar, yönetmelikler vb. sektörümüzde ve dünyada pek çok yeni gelişme yaşanıyor.

Bu bağlamda derneğimizin ve sektörümüzün kapsamını geliştirmek, tanımlamak, küresel eğilimler ışığında DOSİDER’in gelecek vizyonunu şekillendirmek ve bu vizyona uygun bir strateji ve eylem planı hazırlayarak yol haritası oluşturmak amacıyla, bir dizi faaliyet gerçekleştirerek "Gelecek Vizyonu, Strateji ve Eylem Planı” projesini tamamladık. Yılsonuna kadar düzenlemeyi planladığımız 30. yıl etkinliğimizde yeni stratejimiz ve bu kapsamda gerçekleştireceğimiz revizyonları kamuoyu ve tüm sektör paydaşlarımız ile paylaşacağız.

Kısaca ön bilgi vermemiz gerekirse; yeni vizyonumuzla birlikte derneğimizin gelecek stratejisinin yenilenebilir ve temiz enerjiler ekseninde şekilleneceğini, kapsayıcılığımızın da bu doğrultuda artacağını söyleyebiliriz.

Türkiye'deki doğalgaz cihazları sektörü hakkında genel bir değerlendirme yapabilir misiniz? Sektörün büyüme potansiyeli, hedefleri nedir?

80’li yılların sonundan itibaren ülkemizde kullanılmaya başlanan doğal gaz, artık 81 il ve 700’ün üzerinde ilçemizde 19,3 milyon abone ile halkımız tarafından güvenle kullanılır hale geldi. DOSİDER olarak bu süreçte, bir yandan devletin mevzuat geliştirmelerine katkıda bulunurken, diğer yandan doğal gazın güvenli bir şekilde kullanımına imkan sağlayacak pek çok çalışma yaptık.

Ülkemizde yapılan yatırımlarla doğal gaz ağı sürekli gelişiyor ve büyümeye devam ediyor. Buna paralel olarak da özellikle Avrupa menşeli üye firmalarımızın Türkiye’de ciddi yatırımlar yaparak üretime başlamalarıyla beraber, Türkiye’nin kombi ve panel radyatör üretiminde Avrupa’nın üretim üssü haline geldiğini ve dünya ticaretinde önemli bir yer aldığını görüyoruz.

Üretim kapasitemiz sürekli büyüyüp gelişirken, tüm dünyada enerji ihtiyacı çeşitli sebeplerden dolayı her geçen gün artış gösteriyor. Artan bu gereksinim daha fazla enerji kullanımına yol açtığı için sınırlı olan kaynakların hızla tükenmesini ve ülkelerin enerji açısından dışa bağımlı olmasını da beraberinde getiriyor. Bu sebeple sektörümüz başta olmak üzere enerji gereksinimi bulunan tüm sektörlerde enerji verimli ürünlere talep hızla artıyor. Özellikle iklimlendirme sektörü yüksek verimli cihazlar geliştirmek için yoğun Ar-Ge çalışmalarının yürütüldüğü bir alan olarak dikkat çekiyor ve bu kapsamda önemli yatırımlar yapılıyor. Üyelerimizin, bugün sayısı 13 adede ulaşan onaylı Ar-Ge merkezleri, teknoloji ve üretim gücüyle global ısıtma sektöründeki etkinliğinin artarak devam edeceğini düşünüyoruz.

Ülkemizin 2022 yılı sonu itibari ile 254 milyar USD ihracatı içinde İSİB verilerine göre 6,7 milyar USD İklimlendirme Sanayi İhracatı yapılmıştır. Isıtma Sistem ve Elemanları grubu 1,45 milyar USD ihracat kapasitesi ile İklimlendirme Sanayi ihracatı içinde %21,5 seviyesinde bir paya sahiptir. Isıtma Sistem ve Elemanları grubu ürünlerinin ihracatını gerçekleştiren firmaların pek çoğu DOSİDER üyeleri içinde yer almaktadır.

Doğalgaz cihazları sektörünün sürdürülebilirlik ve çevresel etkiler açısından karşılaştığı zorluklar nelerdir ve dernek olarak bu konuda ne gibi çözümler üretiyorsunuz?

Son 10 yıl içerisine; küresel sıcaklık açısından en sıcak 8 yılı yaşadık. Ülkemizde her yıl 100’den fazla sel vakasını yaşanmakta, son yıllarda yaşanan orman yangınları son 12 yılın ortalamasından 8 kat daha fazla olduğunu gördük. Dünyadaki birincil enerji kaynaklarının %80’i fosil yakıtlardan oluşuyor, sera gazı etkisi vb. hususlar yoğun şekilde gelişmiş ülkelerin gündeminde, küresel sıcaklık artışında 1,5 dereceyi geçmemek için pek çok anlaşma yapılıyor. İklim ve enerji krizinin sonuçları çok ağır, üyelerimiz ile birlikte “Çevre Dostu Sağlıklı İklimlendirme Çözümleri” için ulusal ve uluslararası pek çok proje takip etmekteyiz. Ancak bu geçişte doğal gaz başta olmak üzere hızlı bir terk söz konusu değil, hibrit çözümlere yönelik ürün ve hizmetler sunulmaya artarak devam edilecektedir. Bu kapsamda üyelerimizin yüksek verimli cihazlar geliştirmek için yoğun Ar-Ge çalışmalarının yürütüldüğünden bahsetmiştik, Ar-Ge merkezleri, teknoloji ve üretim gücüyle DOSİDER Üyeleri sürdürülebilirlik temelli yatırımlarını hızla arttırarak AB ile eş zamanlı ve uyumlu teknolojiler geliştirmeye devam ediyor. Bu kapsamda Avrupa pazarlarında hibrit uygulamalar öne çıkmakta, en yüksek verimi sağlamak için havadan suya ısı pompası teknolojisi ile gaz yoğuşmalı kombiyi bir araya getiren çözümlere ek olarak solar paneller ile elektrik ve sıcak kullanım suyu üreten sistemler entegre edilerek çevre dostu yüksek verimli sistemlerin pazarda artış gösterdiği görülmektedir.

Türkiye'deki enerji politikaları ve doğalgazın rolü hakkında ne düşünüyorsunuz? Dernek olarak enerji politikalarına katkı sağlamada yaptığınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Sektördeki firmalarımız, dünyada yaşanan enerji krizinin de etkisiyle yenilenebilir enerji kaynaklarına artan taleplere göre kendilerini konumlandırmak durumundalar. Bu bağlamda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de regülasyonlar güncelleniyor, değişiyor. Sektörümüzün ihracatının yoğun olarak AB ülkelerine yapıldığını düşünecek olursak Ülkemizin enerji politikalarının AB ile uyumlanması kapsamında derneğimiz her zaman önemli aktörler arasında yer almıştır. Özellikle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız ile yakın temas halindeyiz. Ayrıca sektördeki diğer paydaşlarımızın çalışmalarını yakından takip ediyor ve katkı sağlıyoruz.

Ocak 2023’de Türkiye Hidrojen Teknolojileri Stratejisi ve Yol Haritası yayımlandı. Ülkemizin sahip olduğu yüksek yenilenebilir enerji potansiyeli ve jeopolitik konumu gibi avantajları sayesinde, yapılacak Ar-Ge faaliyetleri ile üretilecek hidrojenin hem yurt içinde kullanılabileceği hem de yurt dışına ihraç edilebileceği değerlendirilmektedir. Bu kapsamda üyelerimizin pek çoğunun doğal gaz şebekesine %20 seviyesinde hidrojen karışımını yakan gaz yakıcı cihazları bulunmakta, ayrıca global markalarımız tarafından %100 hidrojen ile çalışan cihazlar geliştirilmektedir. Bu çalışmalarımız enerji politikaları ile paralel hidrojen kullanımının yaygınlaşması ile birlikte doğal gaz yakan kombilerde üretim üssü olan ülkemiz benzer gücünü hidrojen yakan cihazlarda da gerçekleştirecek planlamalarını yapmaktadır.