Mo o N E iii �.. a" ,' e . n . •· ;i i;i, 1 .2. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ve Harcamalar Yöntemiyle Sabit Sermaye Yatırımları GSYİH, Türki ye'de inşaat sektöründe yer alan yerel üretici birimlerin yurtiçi inşaat faali yetleri sonucu yaratmış oldukları inşaat hh ii zz mm eettiinn iünr eü tr iemt iimn ddeekğuel rl ai nt oı l ap nl a gmi rı nddi l ea rnt, obpu ğlaemrdıinr.ınA düşmesi sonucu elde edilen de ynı zamanda bir yıl içinde tüketime ve yatırıma yapılan harcamalar toplamıdır. Tablo 2. Gayri safi yurtiçi hasıla büyüme projeksiyoıııı (%). 1 995-201 O 2010-2020 Reel GSYİH artışı 6,0 6,5 İstihdam artışı 1 ,2 1 ,3 Sermaye artışı 2,2 2,4 Kaynak: DPT Tablo 3. 2003 yılı GSYİH gelişme hızı talııııinleri (%) Dünya 3.7 ABD 2,3 Japonya 0,8 Euro bölgesi 1 ,8 Gelişmekte olan ülkeler 5,2 Kaynak: OECD Economic Outfook IMF Economic Outlook Hasılada bü yüme sermay nün artmasına değil, a enin ve işgücüynı zamanda onların verimli bir biçimde kullanılmasına, yani toplam faktör verimliliğine bağlıdır. Harcamalar yöntemiyle sabit sermaye yatırımları, inşaat ve makine-teçhizat yoalutşıruımr. lİanrşıaoaltmak üzere iki ana kalemden yatırımları da "bina" ve "bina dışı inşaatlar" olarak iki ye ayrılır. Sabit serma ye oluşumunda "kamu sektörü" ve "Özel sektör" a yırımı da ayrıca yapılır. Son yılda veya daha önceki yıllarda başlayan fakat tümü yle bitmeyen inşaatların ilgili yıl g iç a erisinde fiilen gerçekleştirilen kısımları yri safi sabit sermaye hesaplarına dahil edilmektedir. � Sabit sermaye yatırımlarının Gayri Safi Milli -nı Hasıla'nın içindeki payı % 20-30 arasında 'iii � 28 değişir. Bu payın son beş yıl içinde o/o 19 ile en düşük olduğu yıl 2002 yılıdır. Talep unsurunu yansıtan "Gayri Safi Yurtiçi Hasıla" içinde "sabit serma ye" oluşumunun bü yüme/gelişme hızlarının Türkiye'deki son yedi yıllık değişimleri şöyledir (harcamalar yöntemiyle/sabit fiyatlarla): Tablo 4. Sabit sermaye olıışıımuıııııı biiyiiıııe lıızı. Yıllar Büyüme oranı (%) 1996 17,6 1997 14,8 1998 -3,9 1999 -15,7 2000 16,9 2001 -31,7 2002 -0,8 Kaynak: DİE Kamu kesimi sabit serma ye yatırımlarında 2001 ve 2002 yıllarında beş dönem azalış vsaebüitçsdeörmneam artış görülürken, özel kesim ye yatırımlarında 200·1 yı l ının bütün dönemleri ile 2002 yılının ilk üç döneminde azalışlar olmuş, sadece 2002 y2 ı0l ı n0 ı2n syoınl ı dn ödnae mk ai nmd eu na rutnı ş gteürkçee kt il emş mhi şat irr . camalarında da önemli bir bü yüme görülmüştür. Kamu kesiminin sabit serma ye yatırımlarındaki artışın nedeni büyük ökelçsüimdedesedçiemtdalöenpemdüinzee de bağlıdır. Özel yi mevcut kapaTablo 6. 1995-2002 yılları arası ihracat, siteleri zorlayacak beklentilere y oml aı şrtaı rkvae zöazl me l ı sşet ı kr .t öTor epal açmı l adna kyr ea dt ı ri lıen o ı r l d ha e a ç r m r c e a a e l malarında daralma olmuştur. 2001 yılında sabit sermaye yatırımlarında o/o 31,7'lik çok bü yük bir gerileme yaşanmıştı. 2002 yılında ise o/o 1 'e yakın bir gerileme olmuştur. Gerileme pa yının az olması gelişme hızının 2003 yılında normal ivmesini kazanacağını göstermektedir. Tablo S'te 2002 yılının dört dönemine göre sabit serma ye yatırımlarının gelişme hızları görülmektedir. Bu çizelgeden, yıl boyunca gelişme hızlarındaki artış da görülebilir: Tablo 5. 2002 yılı dönem sabit sermaye yatırımlarındaki gelişme hızı (%) (Bir öııceki yıl ayııı döneme göre) 1 . 2. 3. 4. dönem dönem dönem dönem -28,8 -2,3 5,9 22,2 Kaynak: DİE 1 .3. Dış Ticaret Türki ye, düny d Ç a in n E b k ir o i n k o a m bu ik l e a A d n la i ı l n m n ı e e , n k H ti e ö n d n d i e i r s . m t D a li n i ğ, 1 e G O r ü p p n a a e z zaarrl aı nr : y re, Meksika, Brezil Koya, Arjantin, Güney ka, Polon Afriya ve Güneydoğu Asya Birliği'dir. gDöervel,ebt uPlüalnkelalemrainT2e0şk1 iOlatı' n ı n tahminlerine yılında düny latındaki pa a ithay lenmektedir. larının iki katına varması bekTablo 6'da Türkiye'nin 1995- 2002 yılları arasındaki genel ihracat ve ithalat rakamları ile kı y mektedir. aslamaları verilithalat değerleri, değişim miktarları ve biiyiiıııe hızı (milyon$). Yıllar İhracat Değişim% İthalat Değişim ihracat Dış Tic. T i caret İthalat Açığı hacmi 1995 21.637 19,5 35.709 53,5 60,6 -14,072 57.346 1996 23.224 7,3 43.627 22,2 53,2 -20,402 66.851 1997 26.261 13, 1 48.559 11 ,3 54,1 -22,298 74.820 1998 26.974 2,7 45.921 -5,4 58,7 -18,947 72.895 1999 26.587 -1,4 40.671 -11,4 65,4 -14,084 67.258 2000 27.775 4,5 54.503 34,0 51,0 -26,728 82.278 2001 31 .334 12,8 41.399 -24,0 75,7 -10,065 72.733 2002 35.081 12,0 50.832 22,8 69,0 -15,751 85.913 Kaynak: DTM/HM ( Dış Ticaret Müsteşarlığı/Hazine Müsteşarlığı).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=