M o o N E ;;; .. ıı:: ıno, ..u, Tablo 5. Bergey BWC Excel-S Rüzgar türbinine ait veriler. Girdiler Çıktılar Datça yöresindeki ortalama 5,85 Rotor çapı (m) 7 rüzgar hızı (mis) Rakım (m) 200 Ortalama rüzgar hızı (m/s) 6,63 • K katsayısı 2 Hava yoğunluk faktörü -2% Rüzgar kesme üssü 0,143 Ortalama güç çıktısı (kW) 2,43 Küle yüksekliği 24 Günlük enerji çıktısı (kWh) 58,3 Türbülans faktörü 10% Yıllık enerji çıktısı (kWh) 21279 Devre dışı rüzgar hızı (m/s) 3,1 Sıcaklık aralığı ( °C) -40,60 Başlangıç rüzgar hızı (m/sn) 3,4 Kanat sayısı 3 * K katsayısı karada 2, kıyılarda 3, adalar için 4 alınacaktıı'. Datça'da ortalama rüzgar hızı Tablo 2'den 5,85 m/s olarak alınarak Fotoğraf 2'de görülen Berge y BWC Excel-S rüzgar türbininin teknik özellikleri Tablo 5'te görülmektedir. [8] 4.1 . Maliyet Hesabı Rüzgar türbin santralari işletme ve bakım mali y etleri çok düşük olduğundan, sant ralin mali yetinin büyük bölümünü yatırım maliyeti oluşturur. 2,43 kW'lık rüzgartürbin santralinin komple paket fi yatı (transfor matör ve şarj ünitesi ile birlikte) 6000 $ olarak alınmıştır. [8] Rüzgar türbin santralinin yıllık kuruluş maliyeti; C = 1 ·[ f .( 1 +()" ] k k (1 +f)"- 1 eşitliğinden bulunur. (5] bu eşitlikte ı k santralin yatırım (kuruluş) maliyeti, n santral ömrü, f de faiz oranı olarak alınırsa; C = 6000 . [ 0, 10 . ( l+ O, l)201 =70 4 8 $/ 1 k (1 +0,1)20_1 J ı y ı olarak bulunur. Çiftlik evinin yıllık enerji üretimi; f=1 1,5.365=4197 kWh/ yıl bulunur. Buradan özgül kuruluş maliyeti; 198 704,3 = O 168 $/kWh 4 1 97 ' sistemin özgül işletme maliyeti de; g.,, = 2 Cent/kWh olarak kabul edilirse 2,43 kW'lık kurulu güçlü rüzgar santralinin özgül enerji üretim maliyeti; g=&+& n g=0, 188 $/kWh olarak bulunur. Özgül enerji maliyetinin y üksek çıkmasının nedeni, yük faktörünün çok düşük olmasından ileri gelmektedi r. Burada hesapları yapılan rüzgar santralinin yük faktörü; 4197 n= 2 1 279 - % 2 0 olarak bulunur. 2,43 kW' l ık rüzgar sant ralinde üretilen enerjinin ısıtma, yıkama vs. gibi amaçlarla kullanılarak yük faktörünün % 80'e çıkarılması durumunda özgül enerji maliyeti 0,075 $/kWh civarında olacaktır. Bu da u ygun bir değerdir. 5. Sonuç Fosil yakıtlı kaynaklardan elde edilen enerji üretimi, mali yet y önünden avantajını ko rumakla birlikte, çevre kirliliğine neden olmalarından ve bu yakıtların rezervlerinin gün geçtikçe azalmasından dolayı yenile nebilir enerji ka ynaklarına dolayısıy la rüz gar enerjisine yönelmek kaçınılmazdır. Rüzgar enerjisinin, enerji dönüşümünde çevre kirliliğine yol açmaması, yaygın ve tükenme yen bir enerji kaynağı olması en önemli avantajları, buna karşılık düzensiz ve y oğunluğunun az olması da dezavan tajları olarak sö ylenebilir. Bu çalışmada enterkonnekte şebekenin olmadığı bir çiftlik evinin elektrik enerjisi gereksiniminin bir rüzgar türbin santrali ile karşılanması için gerekli rüzgar türbinin teknik özellikleri ve maliyet hesapları yapılmıştı r. Bu hesaplar sonucunda 2,43 kW'lık kurulu güçlü bir rüzgar santralinin elektrik üretim mali y eti O,1 88 $/kWh ola rak bulunmuştur. Bu santralin y ük faktörü nün artması durumunda özgül enerji maliyeti düşecektir. Rüzgar yöresel ve zamansal olarak hızlı değişen bir bü yüklük olduğundan, rüzgar enerjisinden yararlanmak için yapı lacak y atırımlarla ilgili ön fizibilite çalışmalarının gerçekçi yapılmaması durumunda, karlı bir y atırım olmaktan uzak olacaktır. Çevre dostu rüzgar enerjisinin ekonomik olarak kullanılabilmesi için seçilecek yörenin önemi çok büyüktür. Rüzgar enerjisi po tansi yelinin yeterli olduğu yörelerde, bölge şartlarına u ygun projelerin gerçekleşti rilmesi bugüne kadar yapılan çalışmaların sonucu olarak orta y a çıkmaktadır. Özel likle enterkonnekte şebekeden uzak kırsal alan !arda rüzgar enerjisinden yararlanı lacak projeler geliştirilmelidir. Kaynakça 1. "Yenilenebilir Eneıji Kaynakları Se111poz yıııııu", İzıniı; 2001. 2. "Rüzgar Eneıjisi Sempozyumu", İzmiı; 2001 3. Van Wijk, A.J.M. ; Coelingh, J.P (1993), OECD Ülkelerinde Rüzgar Eneıjisi Potan siyeli. 93091. Utrectlı, Hollanda: Utrecht Üniversitesi; 35 s. 4. "Rüzgar Eneıjis i", E.i.E., Ankara, 1992. 5. Aybers N., Şahin B., Eııeıji Maliyeti, YTÜ, 1 9 9 5 . 6 . "Türkiye Rüzgar Eneıjisi Doğal Potansiyeli", EİE, 1984. 7. Wind Eııergy in Eıırope-The Facts, Volııme 11-Price, Cost aııd Valııes, Eııropean Commis sioıı, Directorat e -Geııeral for Eııergy, 1999. 8. lıttp:llwww. beıgey.com 9. lıııp://www.teraeııeıji.com
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=