paranı d a n , ç no ğbuumguüzn keün duecğuezr i ççöozkü ma z soa lğdl au mğ uan y ı ilke edinmiştik. Yüksek enflasyon döneminin sona ermesi, enerji verimliliği y nomik olmasın üksek çözümlerin ekoı sağlayacaktı r. AB ülkelerinde yapılan, pompa satın alı mında öncelikler araşt ı rmasında elde edilen sonuç Tablo 1 ile özetlenmiştir. Tablo 1. AB ülkeleri11de pompa saıııı alım111da öncelikler araşıırınası sonuçları. iKiNCiL ANA FAKTÖRLER - FAKTÖRLER ilk akla gelen Bazen akla gelen Güvenirlilik Fiyat Enerji verimliliği - Bakım Teslim süresi -- - -- Mo oN ıO n> v . ı . Bilinen marka Halbuki Yap ı lan diğer bir araştırmada y ılda 5000 saat çal ışan bir pompanı n satın alma mali yetinin, ömür boyu maliyetin sadece % 5'ini oluşturduğu, bak ı m maliyetinin %1O, enerji mali yetinin ise % 85 oluğu hesaplanm ı ştır. (Grafik 3.) AsoBn' duneapgoeml i npda liağri ,ı nbvuenrdi manl esroi nni raarvtıermrimandıne yapı lacak iy ze ileştirilmelerin minimal düyde olacağı saptanmıştır. Asıl büyük eneji tasarrufu i yi bir sistem dizaynı ve bilhassa dd ee ğğiişşkt ei rni cdi l ee rb ikguel lraenkat irraekn sei snteermj i l ev redrei mf rl ei l ikğai nnsi artırmak olacaktı r. Enerji verimliliğini artı rı lacak pompalar as irraksüı nl adt aö ri llekrohl aerda ek ,f lgeüncmüi ş2t,i r5. kBWu 'st iar nk ükl üa tçöürk lere enerji verimliliği etiketi takı lması nı mecburi hale getirme hazırlıklar ı lanmak üzeredir. Sirkülatörlerdetamamyüksek eronteorrjliarverimliliği elde edebilmek için ın sincap kafesli değil, neodyum m ıknatıslı ve mutlaka değişken devirli olması ve % 100, % 75, % 50, % 25 debide de y sek verimli olarak çalışmalar ükı gerekmektedir. AB'nin yaptırdığı SAVE projesinde ısıtma sistemlerindeki sirkülatörlerin ısı sitelerine bağlı olarak çal tma kapaı şma süreleri Grafik 4' de gösterilmiştir. Buna göre çal ışma süreleri, % 100 debide sadece% 6 olmakta, 168 Debi ı Süre % (%) 100 6 75 15 50 35 H Hnx vs ier kr iüml al itlöi ğri ü en nüdzeekrsi ni eb ubl uu nvme rai mk t lai l i vğ ee ait harf konulmaktadır. 25 44 2S% 50% 75% 100%� AB'de santrifüj pompa satı n al ını rken, teklif edilen pompanı n vfoerrimmüinl ilneruleyghuensluağpunu karmaşık yapmadan sapta yabilmek için pratik bir yöntem bulma çal ı şmaları sonunda her tip pompa ı çı n Grafik S'te örneği görülen bir Grafik 4. lsııma sisıemleri yiik profili. diyagram geliştirilmiştir. Diyagramı n üst '-------------------' taraf ında bulunan iki eğri diyagramı "en iyi % 25 debide ise çal ışma süresi % 44 olmaktad ı mas r. Enerji verimliliğinin hesaplanına esas olan sistem karakteristiği olarak, sirkülatörün debisi ile basma yüksekliği çarp ımının maksimum olduğu noktadaki debi ve basma yüksekliği, Q= % 100, H=100 kabul edilerek (Q100 - H 1J ile (Q0 - H"50 ) noktas ı arasına çizilen doğru sistem %k a7r a5k,t e%r i s t1i ğ0i 0o l adrea kb i lkearbduel eçdei l ikpi l %e n2 5g, ü%ç5l e0 r, Qen=er%ji1OO'deki güce oranlanarak çekilen Tablo 2 ile karşı laştı rılarak enerji Tablo 2. Eneıji verimliliğine göre sikii/atörlerin s1111flaııdırılması 85 80 Sınıf A B C D E F G Enerji verimliliği İndeksi (EEI) EEI < 0.40 0.40 S EEI < 0.60 0.60 :5 EEI < 0.80 0.80 :5 EEI < 1 .00 1 .00 s EEI < 1 .20 1.20 S EEI < 1 .40 1.40 s EEI En iyi verimli bölge bövelgreim" olilbaröalgkeü",ç"vbeörligmeli bölge", ve "az verimli ye ay ı rmaktadı r. Satın almak iste-diğimiz pompan ın debisini alt skaladan bulup, istediğimiz basma yüksekliği eğrisine kadar yukarı çı ktığımızda, yatay oblualraackağsağdaki verim düzeltmesi ekseninden ı mız verim düzeltmesi say ısı nı teklif edilen pompan ı n verimine eklediğinizde gelinen bölge size pompan ı n hangi verim bölgesinde olduğunu gösterecektir. Örnek olarak: İhtiyacımız olan, Q=60 m 3/h, Hkemnd=in7d0emnss, n=2900 d/d, uçtan emmeli, yataklı bir santrifüj pompa için vgeelreimn itneknlaifste pompa verimi o/o 68 olsun. Bu ıl olduğunu Grafik S'teki diy rdaembdi ahnizbaaskalım. Alt skaladan Q=60 mal/gh ı ndan yukarı ya doğru çı karak basma yüksekliği olan Hm=70 nıss hizas ı ndan sağa doğru giderek verim düzeltme skalas ı muz düzeltmeyindteanklif1Oedoillaernakpookmupdauğnuın o/o 68 olan verimine ekle yelim. Bulduğumuz o/o 78 değerinin en iyi verimli bölge ye düştüğünü gördüğümüzden, eğer fi yatı da uygunsa pompayı gönlümüz rahat olarak sat ı n alabiliriz. 50 ---------7.45 -·- -1----\vi.e:rimr li bölge _ :§ "' E o 0. 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 40 50 �------ --------ı •40 Az verimli bölge Ver i m düzeltmesi 20m 35 30 ,25 20 15 5 ıO 60 70 80 90 100 110 120 130140 150 160 170 180 190 200 Pompa debisi (ml/h) Grafik 5. Uçtan emmeli kendinden yalaklı 2900 d/d pompa verimleri.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=