E ii ' .,, i 1 j Fikri Akyurt f. W. Oventrop GmbH & Co. KG Türkiye T1 9e8k6n iykı l ıOn kd au lBu r e( mH oe nc hYs üc kh suel ke bBirt ei rmmei nş )t i rM. a1 9k 8i n6a yBı löı nl üdnaı nü ' nb üu yb ua lnuan möuzş teul r . ş 1i 9r k9 9e t yl eı lrı nd de a nd ebğe ri iş iFk. Wg ö. Or evvelnet rr od pe TgöürrekviyeyaİrptmibaatktBaüdrıor.su'nda Şirket Müdürü olarak ÖZET Değişken debili ısıtma/soğutma sisıeınleriııiıı hidroliği giiııümiizde gitıikçe daha da fazla öııem kazaıımakıadır. Hidrolik deııgesi olnıayaıı sistemlerin, problemli çalıştığı ,,e ekonomik olmadığı yapılaıı çalışmalarda ortaya çıkarılmıştıı: Boru şebekesinin doğru boyutlandırılması ve ön ayarlı ıermostatik vaııalarınııı doğru seçilmesi, kolon balans vanalarının, debi kontrol vanalarmm, basmç farkı kontrol vaııalarınm ve frekans kontra/ili bir sirkiilasyon pompasının maksada uygun kullam/ması ile sistemde ekonomik bir su dağıtımı güvence altına alınabilir. Böylece tüm tiikeıicilerde her zaman gerekli enerjinin kııllanıma hazır olacağı garaııti edilebiliı: Bir sistemde doğru bayııtlaııdırma ve hidrolik dengeleme yok ise; yüksek enerji lıarcamasmın yaıııııda, şartlara göre, bazı öııemli eksiklik/er de ortaya çıkabilir: Sistemin düşük maliyetle ve enerjiden tasarruf ederek çalışabilmesi doğru bir hidrolik dengeleme ile miimkfindür. Böylece sistem asgari sıı miktarı ile yeterli derecede besleııebilir. Yekııesak ısıtma/ soğutma ve vanaların ve koııırol organlarının sessiz çalışması ile ortam koııforıı sağlanmış olııı: Örnek armatür kombinasyonu ayarlanabilir termos/atik vanalardan, ademi merkezi yerleştirilmiş basmç farkı ayar vaııalarmdaıı ve frekaııs kontrollü sirkiilasyon pompasından oluşur. (bkz. /. böliim içiıı Tesisat Dergisi, sayı 94) ABSTRACT Variable jlow Jıeatiııglrefrigeraıioıı sysıems lıydraulics is becomiııg more importaııı every doy. Sysıems wiılıoııı aııy /ıydraıılics balance are kııowıı to be problematic aııd ııot economic by severa/ stııdies lıeld iıı ılıis field. Correct dimeıısioııiııg ofpipe/iııe network, clıoosing correct pre-adjusted tlıermostatic va/ves, appropriate use of main pipe balaııce valves, flow control valves, pressure difference control va/ves aııdfrequeııcy controlled circıılation pıımp may guarantee an ecoııomic waıer distribution iıı the system. Thus it is also guarameed tlıat al/ consumers wi/1 Jıave tlıe reqııired eııergy at afi times ready ıo ııse. lfa systenı lacks correct dimeıısioııiııg aııd hydraıılics balance; some imporıaııı impeıfections may occur dııe ıo tlıe coııditioııs besides lıigh energy consumption: in order to Jıave ılıe system lı ·orkiııg at a cost efficie11t !evet saving energy, correct lıydraıılic ba/aııcing is a must. Tlws sysıem nıayfeed enouglı on miııimıım water amoum. Comfort will be provided via 111011010ııoııs lıeaıiııg /refrigeratioıı and sifeııt operatiııg valves and comrol uııits. A correct model armature combiııatioıı consists of adjıısıab/e ılıermosıaıic valves, ceııırally located pressure difference adjustmeııı valves aııdfrequency coııırolled circıı/atioıı pıımp. (Re/ Part I, Tesisat Magaziııe 941/ı) 120 5. Hesaplama Metodları 5.1. Termostatik Vanalarda Ön Ayar Değerlerinin Belirlenmesi Eı ssı ai sh itti iybaacr ıı di l ee, ğbeor lreur ai dğ ıen dgaö zd oöl na şüanndıes ı tbmual usnudyuu , rularak hesaplanmalıdır. Uygun yazılımlar bu ö aiş r n i m k a a o y t l ü a a y r r l l e a d r şi e t ı i ğ r l ı e e r. r o l B e t u r o i r m a b d a o a ti r k , u b il t o iş e r k u si i l s e a a n n t d m ı v ir a e i l ç i r a r . a p d la y r a ı t v ö e r Ca ğAı Dv ed edsi tğeekrl i syi satzeı ml ı mel al re, mbaunnl ua nr ı ndı ınş ı nrde as i,mbl oe rnu dveirilömnesaiynai rmdüemğkeürnle kılarlar. Tüm armatürler r lendirilip, toplu olarakibuirytgaubnlodşaekgiöldstee riilliişr.kiEğer bir boru ağı hesabı mümkün değil ise, örn. tadilatlarda, bu durumda tahmini değerler ile de çalışılabilir. Pl i ğoi mopl aangküüc çü ,ü yk aski sl at eş ımk l2e0r d0 emvbeadr eb aksoml oany üb kasşeı nka 200 mbar olan ademi merkezi basınç farkı kontrollü büyük sistemlerde, 100 mbar dmeiğnei basınçfarkı ile vanada kabul edileb' i l l ı i k r a ta y h ar rleri elde edilmektedir. sBıciliankelınk fıasırkiıhitleiyhaecı ve belirlenen gidiş dönüş r radyatörün hacimsel debisi ve böylece vanadaki ön ayarı bulunur. ısı ihtiyacı Q SMıcaklık farkı = 20K 1200W 200 150 100 80 70 60 !� ıo i - a F ;; Hi;;ıiı f lı f lı l il f i f l i 20 10 8 mba, 10 pa 10 2 3 -ı 5 6 8 10 2 3 -1 5 6 8 10 2 3 4 5 6 8 10 Diyagram 19. Öıı ayarlı vaııa seçim diyagramı cHesaplanmış spesifik ısı kapasitesi 1 .163 W*h/(l*k) VHacimsel debi Q / (c x ôt) 1522010/h/ (1 .1 63 X 20) 52 1/h bir hacimsel debi ve 100 mbar basınç farkı ile diyagramdan ön ayar değeri 2 bulunur. Eğer odanın ısı ihtiyacı bilinmiyor ise, şartlara gn öu rne iıçsiıni ht et ikyvaec ıink iı zbvei ll liar lleamrdeaks pmeüs imf i kkı üs ıngdüücrü. nBüun 100 W/m2, apartmanlarda 70 W/m2'yi aşmaması gerekir. tı si yı tamcaı n ıssi sı nt eı rml alnedr iı rymöı şnteı rt. mBeul ni ğai gsöpreesti fei kk vı seı i ki hi z va pi l laatl amrainçlianrai çzianmaiz1a0m0i W70/Wm '/,m 2 hacimsel debi değeri ise Q V=---- olmaktadır. 1,163 Xô� Tablo /. Oda alanına bağlı hacimsel radyatör debilerinin tahmini hesabı Apartman Spesifik ısı m2 etkin alan başına düşen spesifik hacimsel debi, ihtiyacı gidiş dönüş su sıcaklığı farkına göre q . . . 20 K 15 K 10 K 2 Daireye kadar 100 Wlm2 -4,3 1/h -6,5 1/h -8,6 1/h 2 Dairenin üstünde 70Wlm2 -3,0 1/h -4,5 1/h -6,0 1/h
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=