Hak.Yiik.Müh. MuratAydemir Vimmann lıı Teknikleri Tic. Al 1971 yılında Nevşehir'de doğdu. Orta öğrenimini Almanya/Münih ve Ankara'da ______,.tamamladı. 1993 yılında İTÜ Makina Fakültesi'nden Makine Mühendisi ve 1998 yılında İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü'nden Makina Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. Tokar firmasında merkez ve şantiyelerde tesisat mühendisi olarak görev aldıktan sonra, 1994 yılından itibaren Viessmann Isı Teknikleri Ticaret A.Ş.'de çalışmaktadır. Halen Viessmann'da Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmalarını sürdürmektedir. ÖZET Mevcut teknolojilerin çevre üzerinde olumsuz etkileri ve azalanfosil yakıtlar sonucu alternatifenerji kaynaklarının önemi giderek artmaktadır. Yanma sonucu açığa çıkan emisyonlar azot oksit, karbonmonoksit, karbondioksit ve kükürtdüoksit'tir. Bu emisyonların azaltılması içinyapılan uygulamalar ve standartlardaki sınır değerleryazıda incelenmiştir. Enerji tasarrufuna yönelik A lmanya 'da uygulanmaya başlanan ENEVEnerji TasarrufYönetmeliğiyakıt tasarrufa ile çevrenin korunmasına ciddi katkı sağlamaktadır. ABSTRACT Asa resıılt of the negative effect on the environmeııt of cıırrent ıısed technologies and the redııction of fossi/ fı el reservs reııewable energy soıırces wil/ be more important in tlıefııtııre. Tlıe emissions of tlıe bıırning process are ııitrogenoxid, carboıımonoxid, carbondioxid and sıılp/ııırdioxid. bı tlıis artic/e we will examine lıow tlıis emissions can be redııced and tlıe Standards of tlıis emissons. in Germany the ııse of tlıeENEVEnergy Saving Regıılation is sııııporting the eııvironmeııt care applications. 104 1 • VAKiT TASARRUIFU iLE • ÇEVRENiN KORIJNMASINA •• • • YONELIKYENI UYGULAMALAR Environment Care with Use of New Fuel Saving Technologies 1.Binaların ısıtılması ve Soğutulmasında Ne Tür Emisyonlar Oluşmaktadır? 1 .1 .NOx NOx emisyonları yanma esnasında yüksek sıcaklıkta azot (N) ile oksijenin (O) reaksiyonu sonucu oluşmaktadır. NOx emisyonları asit yağmurlarına neden olmaktadır. NOx emisyonlarının azaltılması için yüksek sıcaklıkta kalma süresinin ve alev sıcaklığının düşürülmesi gereklidir. Yüksek sıcaklıkta kalma süresini azaltmak için 3-geçişli kazan konstrüksiyonu tercih edilmektedir. Alev sıcaklığının daha düşük olmasını sağlamak için özel brülör konstrüksiyonları kullanılmaktadır. Büyük kapasitelerde genelde yanmış gazların resirkülasyonu uygulanmaktadır. Küçük brülörlerde ise ışınım brülörleri ile daha düşük alev sıcaklığı sağlanmaktadır. 1 .2.CO Yanma esnasında oksijenin yetersiz olması ve/veya yakıt hava karışımının istenilen düzeyde ayarlanamaması ile eksik yanma sonucu karbonmonoksit (CO) oluşmaktadır. Eksik yanma sonucu is oluşmaktadır. Verim düşmektedir. Bu da yakıt sarfiyatını artırır ve CO2 emisyonları da artar. CO emisyonları yüksek olması halinde mahaldeki canlıların oksijensiz kalarak ölümüne neden olmaktadır. CO brülörlerin doğru ayarlanması, sürekli bakım ve yakma sistemlerinin denetimi ile önlenebilmektedir. CO emisyonlarının oluşmaması için brülörlerde bir hava fazlalığı ayarlanmaktadır. Verimin yüksek olması için bu hava fazlalığı hassas bir şekilde mümkün olan en düşük değere ayarlanmaktadır. (Hava fazlalık katsayısı A.= 1 ,2-1 ,3). Bunun için de işletmeye almada gaz analiz cihazı ile ayar gereklidir. Standartlarda CO için sınır değerleri tanımlanmıştır. Ayrıca baca sisteminde kaçak olmamalıdır. Özellikle yoğuşmalı kazanlarda düşük baca gazı sıcaklığı nedeniyle çekiş çok düşüktür veya baca basınç altındadır. Tablo 1. Emisyon ııırtnıunıkrlnılıld ıınır ıüfı,rkrl 1 NOx co Talimat %30 2 %3 02 ppm ppm Hamburg değerleri (Teşvik programı) Gaz yakıtlı kondensasyon sistemleri 26 17 DiN 4702, Teil 6 (Baskı 3.90) Gaz yakıtlı kondens. kazanları 200 100 2 MW'a kadar kazanlar için 315 158 G20 (yakl. Doğalgaz H'ye eşdeğer) G30 (yakl. sıvılaştırılmış gaz bütana eşdeğer) Umweltzeichen Blauer Engel RAL-UZ 46 Sıvı yakıtlı kazan 80 80 RAL-UZ 40 gaz yakıtlı için ısıtıcı ve kombi 60 60 lsvlçre Hava Kirliliği Yönetmeliği Motorin, üflemeli brül.yakma sis. Gaz, üflemeli brül. 120 80 Yakma sistemleri Gaz, atmosferik brülörlü yakma sistemi 80 100 Güç <12 kW 120 100 Güç >12 kW 80 100
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=