C[[)ra) lks� n@ r Wartıcie Moo E :i: w - .. Tablo 1. Örnek l için ses seviyesi hesabı. Oktav frekansı [Hz] 63 125 Fan spektrumu [dB] 81 81 A-Değerlendirmesi [dB] -26 -16 Ses damperi: K-200T- [dB] -4 -12 950x1000x1500-3 Ses seviyesi toplamı [dB] 51 53 Toplam ses seviyesi Oktav cinsinden kesin hesapları Tablo 1 göstermektedir. Fan spekturumu (VDI 2081 'e göre) ve ses damperi için yer alan bu veriler pratik uygulamalara yakındır. Ses seviyesi hesaplamaları tüm oktavlar için yapıldığında, elde edilen toplam sonuçta 58 dB(A) seviyesine ulaşıldığı, yani 250 Hz metoduna nazaran 8 dB daha fazla olduğu görülmüştür. Nedeni: Toplam ses seviyesi bu örnekte oktav frekansları 1 25 Hz 4 kHz 1 1 63 Hz ve 2 kHz'lerden tanımlanmıştır. Bu bölümlerin ses seviyesi toplamı 58 dB(A) dır. 250 Hz'deki ses seviyesi bu değerlerin belirgin bir şekilde altında yer alır ve toplam ses seviyesine kayda değer etki yapmaz. Bu Şekil 2'de gösterilen spektrumdan da anlaşılabilir. jS3: dB(A) ! --�-·-··("'· ' ' Tablo 2. Örnek 2 için ses seviyesi hesabı. O ktav frekansy 1-!z] 63 Fan spektıum u i:lB] 81 A - D eôerendiıın esi i:lB l -26 Sesyawmy. K-200T- i:lB l - 2 950xl000x1500-3 Ses sevjyesitı:ıplaıny i:lB J 49 Toplam ses se\zyesi 125 81 -16 -4 49 "iii � 214 250 500 1k 2k 4k 8k 80 77 75 70 65 60 -9 -3 o 1 1 -1 -30 -30 -34 -22 -15 - 17 41 44 41 49 51 42 58dB(A) 3. Örnek 2: Mevcut bir tesise, örnek 1 'de gösterilen yetersiz ses damperinin takıldığını varsayalım. Ölçüm değeri 58 dB(A) dır. Mevcut ses damperinin uzatılması gerekir. Bu şekilde kullanıldığı yerde maksimum 50 dB(A) değere ulaşabilecektir. İlave edilmesi gereken ses damperi ne kadar uzun olmalıdır? 250 Hz Metodu: Ses damperi 250 Hz'de 8 dB gücünde sönüm sağlamalıdır. Ses damperinin yukarıda verilen kesit alanına sahip (Tablo 1) ve üç sürgülü 500 mm uzunluğundaki bir parçası 250 Hz'de 10 dB sağlamaktadır. Yani yeterli olmalıdır. Ancak Tablo 2'de gösterilen ses seviyesi hesabı ise -- 250 500 lk 2k 4k 8k 80 77 75 70 65 60 -9 -3 o 1 1 -1 -10 -11 -13 -9 -7 - 7 31 33 28 40 44 35 53 dB (l\) sadece 53 dB(A) değerine ulaşılabildiğini gösterir. Toplam ses seviyesi ise 63Hz, 1 25 Hz ve 4 kHz değerlerinden tanımlanır. 250 Hz'deki ses seviyesi ise toplam ses seviyesine (Şekil 3) herhangi bir katkı sağlamaz, dolayısıyla hesap büyüklüğü olarak kullanılması uygun değildir. Ancak 1000 mm'lik bir uzatma, istenilen 50 dB (A) değerine ulaşacaktır. 4. Sonuç Bu örnekler istenilen şekilde uzatılabilir. Gerçi bazı durumlarda 250 Hz oktavının gerçekten dominant olduğu durumlar da ortaya çıkmaktadır. Fakat 250 Hz metodu son derece hatalı da olabilir. Proje ve uygulamada bu metoda güvenenler, emin olma problemleri ile karşılaşırlar. Günümüz şartlarına bakıldığında, tek bir değerle (250 Hz) hesap yapma riskine girmek gereksizdir. Hesaplamalar mutlaka oktav bilgileriyle yapılmalıdır (bunun için bkz. VDI 3803, VDI 2081 belirlemeler). Hesapları konforlu bir şekilde yapabilmek .. ·'için LTA Lufttechnische Komponenten GmbH şirketi Akuswin tasarım programını sunmaktadır. Şirket bu yazılımını ücretsiz olarak lnternet'ten download etme imkanı vermiştir, www.berlinerluft.de <Schaldammsysteme> <Software>. Programda ayrı ca hazır bilgi haneleri bulunmaktadır, bunlara tespit edilen değerler kolaylıkla işlenebilir. Literatür 1. VDI 3803 Ra11mlufttechııische Aıılageıı - Bauliche ııııd techııische Anforderııngen. VDJ-Gesellschaft Technische Gebiiudeausrüstung. Beııth Verlag. Bertin. Oktober 2002 2. VDJ 2081 Biati l Gerauscherzeugııng ıınd Li:irmminderung in Raııınlııfttechnischeıı Anlagen. VDJ- Gesellschaft Technisclıe Gebi:iııdeausrüstung. Beuth Verlag. Beri in. Juli 200 I 3. lnternetseite der RAL-Giitegemeinschaft Schalldampfer: www.guete-schall.de. �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=