(') o o N E :.: w ,,t(71 "' en - "' "' ·;;; 1,2 3,50 • Enerji işletmesi D Kurumlar 3,00 - Toplam yatırımlar 2,50 0,8 2,00 � 0,6 1,50 i 0,4 1,00 0,2 0,50 0,00 "" o i 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 o Su ■ Elektrik o lsı 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 Yıl Yıllık yatırım tutarları bireysel işletmelerde ve kurumlarda ayrı bir şekilde gösterilmişıiı'. Şekil 3. Jntractiııg projeleriyle yıllık tasarnıf edilen enerji harcamaları. 3. Muhteşem bir potansiyel 2000'den fazla menkulün yer aldığı 2 milyon m2 faydalanılabilir alanlı bir binada, uzun vadede ekonomik projeler tanımlanabileceği düşünül mektedir. Şekil 3'teki tabloda, yıllık lntracting projeleri ni n enerji harcamaları nda tasarruf gösterdiği tespitedilmiştir. Bugüne kadar alınan tüm tedbi rleri n toplamı nda yıllık harca malardan tasarruf 700.000 Euro'yu bulmuştur. Tasarruf edilen masrafların büyük bir kısmı ısıtma enerjisi alanı nda elde edilmiştir, elektrik ve su tasarruflu projeler ise yaklaşık% 20 oranındadır. Elektrik tasarrufu sağlayan projelerde, küçük tutarlarda yatı rımlar yapılmaktadı r ve tasarruf etme eğilimleri görülmüştür. Sekiz farklı su tasarrufu projesi yıllık maliyetten 98.000 Euro tasarruf sağlarken, 41 elektrik tasarrufu projesi ise yıllık 1 31 .000 Euro'ya çıkmaktadır. Projelerden yıllık 12.000 MWh ısı, 1 480 MWh elektrik ile 31.700 m3 su tasarruf edilmektedir. lsı tasarrufları, bölge ısıtması ve gaz arasında yaklaşık eşit bölünmüştür. l ntracti ng ile finanse edilen projelerde bugün eyaletimizin baş kenti nde toplam enerji tasarruflarına kayda değer katkı sağlanmaktadır [7]. l ntracti ng ile enerji ve su tasarrufunda sağlanan yıllık geliş meler Şekil 4'te gösteri lmişti r. Her projede enerji tüketimlerini n düşürülmesi ile maliyetten tasarruf sağlanamaz. Bazı münferit projelerde, çekilen elektrik, gaz ya da bölge ısıtması gücünü düşürmek için teknik tedbirler fi nanse edilir. Genel toplama bakıldığında, bugüne kadar bölge ısıtmasında 1 ,88 MW, gazda 1,3 MW ve elektrikte 270 kW bağlantı gücü düşürülebilmiştir. 4. Proje akışının standartlara bağlanması Bir lntracting projesi nin akışı, oldukça kapsamlı şekilde standartlara oturtulmuştur. İlk adımda Çevre koruma müdürlüğü muhtemel enerji ve maliyetten tasarruf miktarlarını tespit eder. Elde edilen bu tutar, maksimum elde edilebilir finansman miktarı nı belirler. Böylece örneğin kazan tertibatını n yenilenmesinde, 20 yıllık bir ömür ile sermayeni n geri akış süresi 1 5 yıl olarak kabul edilir. 162 Maksimum olabilir finansman bölümünün tespit edilmesi, istatiksel hesaplanır. Resmi kurumların finansman katkıları, çevre koruması için yıllık maliyet tasarruflarının 1 5 katıdır. İlgili makamlara muhtemel finansman bölümleri sunulur. Eğer tam bir finansman isteniliyorsa, inşaat masrafları nın yanı sıra, projelendirme ücretlerini de içerir. Bu nedenle böyle bir durumda yapı kadastro dairesi planlamaya dahil edilmelidir. Yatırım masraflarında temel olarak yapı kadastro dai resi nin harcama giderleri ibraz edili r ve bu daire dönüşüm sı rasında sorumlu tutulur. Bu konuda yapı kadastro dai resi serbest çalışan mühendislik bürolarından yararlanır. Eğer resmi bir kurumun dönüşümü istiyorsa, resmi kuruluşla ve çevre koruma müdürlüğü ile fi nansman sözleşmesi yapılı r. Birkaç yılı kapsayan bu sözleşmede, dönüştürülmesi gereken tedbirler çerçevesinde detaylar ve para akışları tespit edilir. 5. Proje Örnekleri Burada gösterilen örnekler, "klasik" enerji tasarruf tedbirlerindeki, pencereleri n yenilenmesi, dış cephe yalıtımları ve kalorifer tesisatını n değişti rilmesi gibi çalışmaların yapılmadığını gösterir: Sadece nasıl olsa planlanacak tedbirler çerçevesi nde bu projeler eko-nomik olacaktır. Tipik örneklerden birisi ise bugüne kadar dönüştürülen projeler 14000 = 12000 >- ■ Su i 10000 o Elektrik ;:: aooo o lsı .E 6000 ·;::-- �! (l) 4000 C 2000 C 1, u.J 1 o 1995 1996 1997 19911 1999 Zaman arasında frekans dönüştürücülerin ihtiyaca uygun bi r şekilde motorların çalıştı rılmasında kullanılıyor olmasıdı r, modern kalorifer ayar cihazları nı n bulunması, en üst katın tavan yalıtımı nı n yapılması [5] su tasarruflu duş armatürleri veya BHKW'lerden (Bölge ısıtması Santrali) faydalanılması gibi faaliyetler olmuş tur. Eğer tahrik üniteleri sürekli aynı gücü sağlamak zorunda değillerse, frekans dönüştürücüleri mantıklı bi r şekilde kullanılabilir. Böylece genişletilen kalorifer ağlarında veya basıncı yükselten tesislerde, güç elde etme gerek sinimleri süreye bağlanır. Kalorifer pompaları sadece nominal bası nç değerine ayarlan mamalı, aynı zamanda nominal dönüş sıcaklığı değerlerine de dikkat edilmelidir. Dönüş sıcak lığı nda görülen yükselme, ısı gereksiniminin azaldığı nı gösterir. Böy l e bir çalışma konumu görüldüğünde, devir daim pompasının çalışması düşürülebilir. Tam tersi olduğunda dönüş sıcaklık derecesi düştüğünde, ısıya ihtiyaç olduğu algılanı r ve devi r daim pompası nı n gücü yükseltilir. Şekil 5 devir daim pompasını n bir okul bi nasındaki tek bir ısıtma merkezinden dağılan beş ayrı binanın nasıl ısı ile beslendiğini gösterir. Dönüş sıcaklığı nı n nominal değeri 55°C ayarlanmıştı r. Dönüş-sıcaklığının düşmesiyle birlikte pompa gücünün belirgi n bir şekilde arttığı görülmektedir. 2000 2001 50000 45000 -40000 J:- 35000 1: 30000 � 25000 � 20000 E 15000 � ,--.ı....------L--, 10000 5000 o Şekil 4. lntractiııg Projeleri ile yıllık tasarrııf edilen enerji ve su miktarlarının gelişimi.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=