Tesisat Dergisi 94. Sayı (Ekim 2003)

oo E -" "' ' ·;;; 2.2. Boru tesisatının hidrolik balansı Diyagram 3'teki basınç diyagramından, 4 numaralı tüketicinin de yeterli kütlesel debi ile beslenebilmesi için, pompanın üreteceği basınç farkının en az ıip4Toplam kadar olması gerektiği görülmektedir. Bunun sonucunda, kaçınılmaz olarak, 1 ile 3 arasındaki tüketicilerde, çok yüksek bir basınç farkı oluşur. Bu çok yüksek basınç farkı, bu tüketicilerdeki kütlesel debilerin yükselmesine ve böylece enerji tüketiminin de yükselmesine yol açar. Buna karşı etki edebilmek için buralara, kolon ayar vanaları takılır. Fazla basınç farkı, kolon akoyanrtrovlavnealaayraınrdeadilyeobkilier. dilir. İstenilen debi, 4 numaralı tüketiciyi de kontrol edebilmek için, buraya da bir kolon ayar vanası konulması tavsiye edilir. Böylece, her tüketicinin, doğru su miktarı ile beslenmesi emniyet altına alınmış olunur. Söz konusu kolonlarda eksik olan debi miktarları, enerji tüketiminin yükselmesine de neden olurlar. Bir taraftan, tüm tüketicileri yeterli derecede besleyebilmek için yüksek pompa gücüne ihtiyaç vardır; diğer taraftan, 2.2.1 . Bir ısıtma sistemi ni n işletim durumları Hacimsel debisi sürekli değişken olan iki borulu bir ısıtma sisteminde değişik işletim şartları ile karşılaşılır. • Basınç farkı tıp v, v. Sistemin çalışma noktası her zaman, pompa karakteristik eğrisi ile, her bir sistem karakteristik eğrisinin kesiştiği noktadır. Tam yük işletiminde (tasarım hacimsel debisi) sistem hidrolik dengededir. Gerekli basınç farkı gerçek basınç farkı ile aynıdır. Aşırı yük hidrolik konumu uygun olan tüketiciler aşırı işletiminde kolonun hacimsel debisi yükselir. beslenirler. Bunun sonucu, yüksek oda sıcak- Bunun sonucunda takip eden kolonlarda lıkları veya soğutma sistemlerinde çok düşük besleme problemi ortaya çıkar. Bu durum tüm oda sıcaklıklarıdır. Bir binada, ortalama sıcak- termostatik vanalar tam açık pozisyonda iken lığın nominal değerden 1 °C yüksek olması, enerji tüketimini yaklaşık % 6-1 O artırmaktadır. Soğutma için, 1 °C daha düşük sıcaklıklar için, yaklaşık % 1 5 daha fazla enerji gideri hesaplamak gerekir. Eğer sistem, iki borulu bir kalorifer sistemi ise, tasarım durumunun yanında kısmi yük durumu da dikkate alınmalıdır. Termostatik vanalardaki basınç farkı, yaklaşık 200 mbar ile sınırlandırılmalıdır. Eğer bu değer aşılmaz ise, termostatik vanalar normalde, akış ya da ıslık gibi rahatsız edici sesler çıkarmazlar. Söz konusu kolonlarda, basınç farkı kontrol vanaları kullanarak, bu koşul yerine getirilir. Diyaı.:ram J. Hir kolonıiaki lıa�ınç dağılımı söz konusu olabilir (örneğin sabahları). Kısmi yük işletiminde (düşük hacimsel debi) basınç farkının yükseldiği açıkça görülmektedir, bu yüksek basınç farkının termostatik vanalar tarafından kısılması gerekmektedir. Bundan dolayı ses problemleri ortaya çıkabilir. ısıtma mevsiminde sistem genellikle kısmi yükte işletilir. 3. Boru Hattı Armatürleri .1.Kolon balans vanaları Kolon balans vanaları, sıcak sulu merkezi kalorifer ve soğutma sistemlerinin kolon hatlarında, kolonlar arasındaki hidrolik dengenin sağlanmasında kullanılır. Kolon balans vanaları sistem çalışırken ayarlanabilir. Bu sayede tam yük işletiminde (tasarım alanı) gerçek tıp Toplam debi değerleri elde edilir. tı p , ıl.p4 (Tüketici) 120 t-=:::c==-: ' ' t 0--7·"0·· 7 El_ [_ L_ [_ f Tüketici B D F H 3.1 .1.Kolon balans vanaları ile kontrol imkanları Aşağıdaki Diyagram 5 ve 6'da, kolon balans vanalı ve kolon balans vanasız bir kolonun karakteristik eğrileri ve basınç farkı kontrollü pompanın etkisi ile karakteristik eğrinin kayması gösterilmektedir. Burada, kullanılan kolon balans vanası ile, tasarım noktasında debinin azaldığı görülmektedir, bu da ön ayar yaparak her bir Hacimsel debi iı kolonda debinin ayarlanabileceği onlamına gelmektedir. Örneğin tam açılmış termostatik vanalardan dolayı aşırı bir yüklenme olduğunda, kolondaki debi önemsiz bir yükseliş gösterir; bu da diğer kolonların beslenmesinin emniyet altında olduğu anlamına gelir (qmT,m,m - qmAzam.l· Kısmi yük durumunda (sistem üzerinden basınç farkının yükselmesi), kolon balans vanasının kolon karakteristik eğrisine sadece az bir etkisi vardır. Bu alandaki çok yüksek basınç farkı ıip kontrollü bir pompa ile düşürülebilir. Eğer bir ön ayar değeri hesaplanamazsa vanada ölçülen basınç farkı ile doğru ayar değeri bulma imkanı vardır. Vana seçimi armatürün işleyiş tarzı için önem taşımaktadır. Gidiş DönOŞ ılp Kolon ba l ans vanası Tasarım noktası oBalmlaandsanvanaları on balans vanası ile qmı.ış.ı,.,,~ qm�mı qm

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=