Tesisat Dergisi 91. Sayı (Temmuz 2003)

Mo oN N ::ı E E �� "' r " / ' l GİRİŞİMCİLİK VE KOBİ'LERDE EĞİTİM PAZARI Entrepreneurship and Training Market in Small and Medium Sized Manufacturing Companies Atilla Filiz Ati Mühendislik Eğitim Yönetim Danışmanlık 1. Girişimcilik Kavramları Üretimin tanımına konu olan emek, sermaye ve doğal kaynaklardan sonra dördüncü öğe olarak katılan "girişimcilik" kavramı, son yıllarda önemi artarak gündemde daha fazla yer tutmaya başlamıştır. "Lider doğulur mu, lider olunur mu; yaratıcılık doğuştan mıdır yoksa sonradan eğitimle kazanılır mı, ya da girişimcilik doğuştan mıdır yoksa sonradan mı oluşur" gibi tartışmalar yapılagelirken, insanın girişimci olarak doğmadığını; bu özelliğin kültürel, sosyolojik, psikolojik ve mali çevre faktörleri ile bireylere kazandırıldığını hemen söyleyebiliriz. Girişimci kendisi için en iyisini sağlayailmek amacıyla ekonomik koşulları birleştirme kapasitesine sahip kişi şeklinde tanımlanmaktadır. Girişimciler, belirsizliğe katlanan, üretimi yönlendiren ve yöneten, yeni yöntemler, ürünler ve süreçler geliştiren, yeni pazarlar araştıran ve oluşturan bireylerdir. Bir başka tanım ise; üretim faktörlerini birleştirmek ve koordine etmek suretiyle yeni bir sonuç ortaya çıkaran ve problemlerin üstesinden gelen kişi şeklinde yapılmaktadır. Yönetim pratiklerini ya da yöneticiliği girişimcilik ile karıştırmamak gerekir. Girişimciliğin en önemli özelliği risk alabilmek, risk taşımaktır. Daha çocuklukta ailedeki büyüklerin korumacılık adına yaptıkları yanlışlar, bu özelliği yani risk alabilme özelliğini güçsüzleştirmekte ya da daha ileri giderek öldürmektedir. Çoğu insanda mevcut olabilecek girişimcilik özellikleri zaman zaman koruyuculuk adı altında donduruluyor ya da öldürülüyor. Esnaf, tacir, sanayici girişimcilikle ilgili diğer kavramlardır. Teknokrat yenilikleri ortaya koyan, girişimci ise bu yenilikleri piyasalaş78 tırandır. Halk arasında patron, becerikli, girişken, işini bilen, öncü kişi gibi değişik isimlerle anılan girişimci, başka insanların göremediği fırsatları fark edip iş fikrine dönüştürebilen ve risk alabilen kişidir. Çağdaş girişimci, fırsatları, iş fikrini ticarileştirebilen kişidir. Ülkemizde KOBİ'lerin kurucularının çoğunluğu aynı zamanda o işletmenin yöneticisidir. Girişimcilik ve yöneticilik farklı kavramlardır, ama aynı kişide birleşebilirler. 2. Girişimciliğin Önemi "Dinamik girişimci" kavramıyla yöntem geliştiren, yeni prosesler geliştiren, yeni tedarik kaynakları ve ürünlerine yeni piyasalar bulan, yani sürekli yenilik yapan girişimciden söz edilmektedir. Bir toplumda doğal kaynaklar, emek ve sermaye bulunabilir. Ama bunları bir araya getirip üretim yapabilecek girişimcilerin sayısı az ise, o ülkede, üretim yetersizliği ve işsizlik söz konusu olacaktır. Az gelişmiş ülkelerin kalkınamama nedenlerini araştıran bazı iktisatçılar, bu ülkelerde girişimcilere değer verilmediğini ve girişimcilik ruhuna sahip insanların az olduklarını saptamışlardır. Girişimciliğe olan ilginin artması küçük işletmelerin kurulması ve gelişmesi ile bağlantılıdır. Girişimcilik niteliklerine sahip olan kişiler keneli başarılarının yanında yöre ve ülke ekonomilerinin gelişmesine de katkı sağlarlar. Bu bakımdan girişimcilik potansiyeline sahip kişilere fırsat verilmeli ve bu kişiler teşvik edilmelidir. Sadece para kazanmak girişimcilik değildir. Gerçek girişimci için para kazanma, etkin bir rekabet ortamında olabilmelidir. Devleti Girişimcilik, bugünkü arenanın dominant mesleği! .. Parayla ilgisi yok, yöneticilikten farklı bir kavram... Girişimcilik eğitiminden amaç ise, bir kişide olmayan nitelikleri ortaya çıkarmak, girişimci niteliklere sahip olanların bunun farkında olmasını sağlamaktır. hedef pazar olarak görüp para kazanmak girişimcilik olamaz. Girişimci sürekli piyasayı takip analiz eden, fırsatları yakalayıp değerlendiren, riske giren ve sonuç olarak katma değer üreten kişidir. Toplumumuzda parası olan kişilerin girişimci olduğu kanısı yaygındır. Sadece işletme kurmak ve başarı için paranın yeterli olacağı düşünülmektedir. Bu düşünceye sahip olan kişiler yatırım yaptıktan belli bir süre sonra çoğunlukla başarısız olmaktadır. 3. Girişimciliği Etkileyen Faktörler Girişimciliği etkileyen başlıca faktörler; kültür, eğitim, aile, sosyal çevre, psikolojik faktör, siyasal, yasal ve idari faktörler ile mali çevredir. Sosyo-ekonomik yapının girişimcilerin ortaya çıkışına elverişli olup olmadığını anlamak için bazı soruların cevaplanması gerektiğini ileri süren ekonomik ve sosyal ortamın analizine yönelik bir yaklaşıma kısaca değinmek yararlı olacaktır. 3.1. Psikolojik Faktör İnsanları girişimciliğe yönelten en güçlü güdünün bağımsızlılık olduğu söylenebilir. Girişimcilerin diğer önemli bir niteliği de, etkili bir biçimde kendilerini kontrol edebilmeleridir. Girişimciler yüksek enerji düzeyleriyle de belirginleşir. Girişimcilerin kişisel özellikleri arasında hedefe ulaşmak ve başkalarının otoritesinden kaçmak öne çıkmaktadır. Bu anlamda başarılı olan, yenilikçilikten ve yaratıcılıktan hoşlanma girişimci davranışını açıklayan özelikler olarak ifade edilebilir. Girişimcinin başlıca psikolojik özelikleri şöyle sıralanabilir: t Kararlarda kişisel sorumluluk alma, t Risk içeren kararları tercih etme,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=