M o o N N ::ı EE � .. CI) Prof. Dr. Nilüfer Eğrican ARAŞTIRMA - GELİŞTİRMEDE ■ DEVLET DESTEKLERi Government Subsidiaries in Research & Development Türkiye'de Araştırma-Geliştirme (AR-GE) destekleri: A Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) tarafından uygulanan destekler; ►Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) eliyle yürütülen AR-GE yardımı, ►Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) eliyle yürütülen AR-GE yardımı, B. Hazine Müsteşarlığı eliyle yürütülen ARGE yardımı, C. Maliye Bakanlığı tarafından uygulanan destekler, D. KOSGEB tarafından uygulanan destekler şeklindedir. TTGV eliyle yürütülen AR-GE yardımı programının amacı; ► Sanayi kuruluşlarının ticari değeri olan yeni ürün oluşturmaları veya mevcut ürünlerinin rekabet gücünün yükseltilmesine ya da bu amaçla üretim yöntemi, sistemi ve tekniklerinin araştırılmasına ve geliştirilmesine yönelik Araştırma-Geliştirme projelerine sermaye desteği sağlanması (Teknoloji Geliştirme Projeleri), ► Ülkemizde mevcut sanayi yapısı, teknoloji ve insan gücü birikimi ve uluslararası karşılaştırmalı üstünlüklerin dinamiği esas alınarak, hangi alanlarda, teknolojik projeler yürütülmesinde yarar bulunduğunu veya araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin ülkemizde gelişip yaygınlaşması için alınması gereken tedbirler tespit eden "Stratejik Odak Konuları Projelerine" destek sağlanmasıdır. 26 Söz konusu program 1.6.1995 tarihinden bu yana uygulanmaktadır. Programın kaynağı "Desteklenme ve Fiyat İstikrar Fonu" olup, yukarıda açıklanan amaç doğrultusunda iki tür destek vardır: Birincisi, sanayi kuruluşları ve yazılım şirketlerince gerçekleştirilen teknolojik yenilik ve gelişme içeren, sonucunda ticari değeri olan ürünlerin elde edildiği Teknoloji Geliştirme Projeleri için "Sermaye Desteği" olup, tüm sanayi kuruluşları ve yazılım şirketlerine açıktır. Süresi en fazla 2 yıl, miktarı da en fazla 1 milyon USD'dır. TTGV, proje bütçesinin %S0'sini sağlamakta, ödeme 6 ay geri ödemesiz olmak üzere 4 yılda tamamlanmaktadır. İkinci tür destek, Stratejik Odak Konuları Projeleri için "Finansman Desteği" olup, bu tür proje finansman desteğinde ulusal ölçekte sağlanacak ekonomik fayda gözetilmektedir. Proje süresi en fazla 1 yıl, destek miktarı 100.000 USD'dır ve destek hibe olarak verilmektedir. Firmaların DTM/ TTGV desteğine başvurma nedenlerinin başında finansal destek sağlamanın yanı sıra prestij, araştırma kurumları ile işbirliği oluşturma, AR-GE yönetimini kurumsallaştırmak, AR-GE projesinin niteliğini doğrulamak, diğer mali kaynaklara ulaşmak, TTGV'nin teknik danışmanlığını sağlamak gibi nedenler gelmektedir. Firmaların finansman desteği ile birlikte TTGV'den karşılıksız olarak sağladıkları yardımlar, projenin yürütülmesi sırasında yardım, bilgi ve enformasyona ulaşım, DTM/TTGV dışında finansal destek bulunması, proje önerisinin hazırlanması, projeye katılacak başka firma veya kuruluş bulunması, proje bittikten sonra ürünün ticarileşmesine katkı olarak özetlenebilir. TTGV faaliyetlerinin sanayi üzerindeki etkileri şu bulgularla ifade edilmektedir: ► AR-GE faaliyeti gerçekleştiren firmaların %8S'i ürün/malzeme iyileştirme, o/o7S'i yeni ürün geliştirme, %69'u ise proses iyileştirme çalışması yapmaktadır. Teknik veya işlevsel sorunları giderme ise, firmaların o/o4S'incle esas amaçtır. ► Tüm KOBİ'ler ile büyük firmaların %80'i için DTM/TTGV desteği, projenin finansmanını sağlamak için önemli bir araç olarak görülmektedir. Özellikle büyük firmalar için prestij, araştırma kurumları ile ortak çalışma, proje kalitesinin yükseltilmesi, teknoloji yönetiminin firmada kurumsallaştırılması gibi hususlar da önem kazanmaktadır. ► Desteklenen KOBİ'lerin %3S'i, büyük firmaların ise %1 0'u, DTM/TTGV desteği olmaksızın projelerini yürütemeyeceklerini ya da proje bütçesinin çok daha sınırlı olabileceğini ifade etmektedir. ► Firmaların %88'i proje sonucunda endüstriyel uygulamaya geçilmesini beklemekte, ancak bunun için ek kaynağa ihtiyaç duymaktadır. Ürün geliştirme projelerinin %73'ünde, proses geliştirme projelerinin ise tamamında planlanan teknik hedeflere ulaşılmıştır. �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=