ooN M N ::, EE {!! � a, "' uı nıca ın orma ıon ı 500 mbar 400 300 200 "' 100 Debi V Şekil 3. işletme noktaları. Dengelenmemiş boru ağl arında, tesis karakteristik eğrileri daha yataydır, debi ve pompanın elektrik harcaması büyüktür. Ancak yine de "kritik" tüketicilerin gereğinden az beslenmesi ortaya çıkmaktadır. Gerçek tesisat ağlarında, tesis karakteristik eğrisi, ayar armatürlerinin değişen akış dirençleri yüzünden sürekli farkl ı l ıkl ar gösterir. Böylece örneğin hesaplanmış tesis eğrisine tam uyumlu olarak çalışan pompa sadece çok özel durumlarda amaca ulaşır. Tesisin karakteristik eğrisi alışagelmiş ısıtma tekniği uygulamalarında sabit bir büyüklük niteliğinde değildir. Tesisin karakteristik eğrisinden, proje koşulları için boru tesisat ağı karakteristiği eğrisi anlaşılır. Bu azami ısıtma ihtiyacı, pratikte hiçbir zaman gerekli olmaz. Debi talebi genelde daha düşüktür, çünkü gerçek ısı ihtiyaçl arı yabancı ısı kazançl arıyla indirgenir, duvarl ardaki depol ama efektleri ile dengelenir ve tecrübelere göre kullanıcı aşırı hava şartlarında mevcut pencere havalandırmasını azaltır. Buna i l aveten yaşadığımız enlemlerde ekstrem don sıcaklıkları, sadece bir kaç saat (geceleri) görülür. Yeni bina standartlarına dayanarak son zamanlarda gerekli "ısınma rezervi" hakkında konuşulmaktadır. ısınma rezervi düşük enerji binal arında gerekli görülmektedir, çünkü bu binalarda transmisyon ve havalandırma ısı ihtiyaçları oranı değişiktir ve bariz artmış (pencereden) havalandırma ile depolama etkisi azalmıştır. Hidrolik için bu rezerv olgusu pek ilgili değildir. Çünkü debinin artırılmasıyla birlikte, sadece çok yüksek sıcaklık farkında çalışan ısıtma yüzeylerinde mukabil ısıtma gücü artışı hedeflenmektedir. 142 1 2 ı:'.p = Fark basıncı- nın yükselmesi " 10 8 HOa = O-miktar t şıına yük aspeokml ipğ ai dvei kreimy eğrisi :ı:: ?§ :.: 6 ,::, o Yatay giden pompa karekte istiği I r :'H-t---,�-=,_�;ll---.PP ı I P1 } Çalışma n taları okP Pıı p a = dikey giden pompaverım 111 eğrisi "a" m3h 3 >-"' I E 4 2 I / / H 0 = Yatay pompa veri m e sinde O -mğirkitarı n taşıma yüksekliği / Şekil 4. / P // _,� ompa verim O ı.....::::::....=-f�-I-_L_4---1--+---l--J eğrisinin çalışma O 2 4 6 8 10 12 14 noktasındaki etkisi. p1 } Çalışma n taları okP11 = yatay po".'pa p verı m egrısı 111 üzerinde Taşıma akışı (Debi) [m3/h] ► • Yatay giden pompa karakteristiği A Büyük debi değişikliği, büyük basınç değişimi 1 • Dikeygidenpompa karakteristiği ı\_Küçükdebi değişikliği, büyük basınçdeğişimi � -- -- ------- ------ - Çalışma sırasında tesisin verim eğrisi oto- ile debiyi azaltırlar. Yapılan kısma ile birlikte, matik ol arak veya kendiliğinden ayar tesisin eğrisi dikleşir (sol a doğru kayar). yapan ayar organlarıyla (örneğin termostatlı Çalışma noktası pompa eğrisi ile birlikte vanalar) sürekli değişir. Manuel müdahale- gezer. Şekil 4 pompa eğrisinin etkisini ler daha çok arka planda bırakılır. Önce- gösterir. Yatay bir pompa karakteristik den de belirtildiği gibi, ısıtma yüzeyinde eğrisinde, kısma işlemi dikey giden pompa proje debisi ile belli ol an proje şartları eğrisine göre daha iyi bir şekilde karşılanır. pratikte hiç gerekmeyeceği için, bütün ilgili işletme noktalarında daha düşük bir debi yeterli ol acaktır. Bir tesisat içindeki güç gereksinimleri, her bir ısıtıcı yüzeyde önemli farklılıklar gösterebilir. Böylece hepsi için birer ayar organı, ki çoğu kez termostatik vanadır, kull anı lması şart olur. Bunl ar yükselen mekan sıcaklığıyla birlikte su akış kesitini düşürürler ve yüksek basınç kaybı Araştırmalar, proje koşulları için bile başta hesaplanandan daha yatay bir eğrinin oluştuğunu tekrar tekrar göstermiştir. Bunun nedenleri ise, farklı malzemelerin kullanı lmaya başlanması, değişen tesisat güzergahları ve hesaplamalarda verilen paylardır. Diyagramda değişikliklerin nasıl olduğu Şekil 5'ten görülebilir. :ı:: !§ :.: (IJ "' .,. :: :, :, "' E ,,-Preje boru tesisatı karakteristiği --ı / Proje çalışma noktası A _.,,-Gerçek boru tesisatı karakteristiği r--=-ı;ı;�;,.. B _.........---Gerçek çalışma noktası Düzeltilmiş çalışma noktası � t-='---=-----_J.---t-------- Q Nominal Q Gerçbk Oe�i Q Işı Q (Debi) Q,. L V r-:omioal : VGerçek A B Akış hızı v Gtaüsaçrrufu ı:'.P DebiQ (Debi) ı:'.H = Tesisat ağın hesaplanmasında emniyet katkısı Şekil 5. Eınniyeı katsayısıyla ps eo mi mp ia. ______ _, J
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=