durumunda güneş enerjisinden en verimli şekilde faydalanılabilecektir. Kollektörlerin düz çatı veya duvara montajlarında da yine aynı esaslara dikkat edilmelidir. Eğer kollektörler doğu veya batıya doğru gereğinden fazla saptırılırsa kollektörlerden elde edilecek enerji miktarı azalacaktır. Tablo 1 olası çeşitli eğim ve yönlerde yapılacak montajlarda, hesap için kullanılabilecek düzeltme faktörlerini vermektedir. Yüksek verimli ve klasik düzlemsel güneş kollektörleri için kullanım suyu ısıtmasında geçerli olan, yön ve eğime bağlı düzeltme faktörleri. Düzeltme faktörleri sadece kullanım sıcak suyu üretimi için geçerlidir. !sıtmaya destek sistemlerinde bu düzeltmeler kullanılmaz. Örnek Veriler t 4 kişinin yaşadığı bir konut, t 200 litre günlük sıcak su ihtiyacı, t Çatı içi veya çatı üstü montajlı yüksekverimli düzlemsel güneş kollektörlerinin eğimi 25°, t Batıya sapma 60°, Okunan değerler t 1.8 adet yüksek verimli düzlemsel güneş kollektörü (Şekil 4) t Düzeltme faktörü 1 ,1 O (Tablo 1) t Hesap sonucu t l,8x 1,1 = 2,0 Aynı şartlarda doğrudan güneye bakan kollektörlerden elde ettiğimiz verimi elde edebilmek için gerekli kollektör adedi iki. 8. Havuz Hesabı Dış hava koşulları ve havuzdan toprağa olan ısı kayıpları, havuz hesabını önemli ölçüde etkiler. Bu nedenle, havuz ısıtmasında güneş enerjisi sistemleri ancak yaklaşımlarla boyutlandırılabilir. Boyutlandırmada havuz yüzeyi belirleyici olmaktadır. Tüm çalışma periyodunda belirli bir su sıcaklığını garanti etmek mümkün değildir. ::ı,,,- Eğer bir havuz ısıtması, kullanım sıcak suyu ısıtması ile birlikte düşünülüyorsa, çift serpantinli ve güneş enerjisi serpantini nispeten daha büyük olan bir boyler seçilmeli ve boylersuyu sıcaklığı maksimum 60°C ile sınırlanmalıdır. 8.1. Üstü Kapatılan (lsı Korumalı) Kapalı Havuzlar için Genel Hesap Yöntemi Genel kapalı havuz hesabında alınan referanslar şöyledir: t Havuz kullanılmadığı zamanlarda üstü kapatılır (ısı koruması). t Havuz suyu sıcaklığı 24°C'dir. Eğer havuz suyu ayar sıcaklığı 24°C'nin üzerinde ise, gerekli kollektör sayısı, Tablo 4'teki düzeltme faktörleri ile artırılır. Tablo 4. Üstii kapatılan (ısı korumalı) geııel kapalı lıavıız/arm ısıtılmasında giiııeş 1 kollektörii sayısı lıesabı içiıı lıesap değerleri. Konu Havuz yüzeyi Havuz suyu sıcaklığı düzeltme faktörü Örnek Verilenler Hesap kriteri m2 olarak havuz yüzeyi 24 ° C'nin üzerindeki sıcaklıklar t Genel kapalı havuz, örtülü t 32 m2 havuz yüzeyi t 2s°C havuz suyu sıcaklığı Aranan t Havuz suyu ısıtması için yüksek verimli düzlemsel güneş kollektörü sayısı Bakınız (Tablo 4) t 32 m2 havuzyüzeyi için 5 adet yüksek verimli düzlemsel güneş kollektörü, t 24°C'nin +l °C üzerindeki havuz suyu sıcaklığı için düzeltme olarak 1 adetYüksek verimli güneş kollektörü. Sonuç t Güneş enerjisi ile havuz suyu ısıtması için toplam 6 adet yüksek verimli güneş kollektörü. 8.2. Açık Hava Havuzları için Kolay Hesap Yöntemleri Bu yöntemler sadece açık havuzun toprağa izolasyonlu ve kuru olarak tesis edildiği haller için geçerlidir. Eğer havuz izolasyonsuz olarak, yer altı suları ile temasta ise öncelikle yalıtım gerçekleştirilmelidir. Ancak bundan sonra bir ısı kaybı hesabı yapılabilir. 8.2.1. Üstü kapatılan açık hava havuzu (ya da üstü kapatılmayan kapalı havuz) Bu halde 1/2 basit hesap yöntemi geçerlidir. Bunun anlamı, güneş kollektörlerinin toplam alanının, havuz yüzeyinin yarısı kadar olmasıdır. 8.2.2. İzolasyonsuz açık hava havuzu Bu halde 1/1 basit hesap yöntemi geçerlidir. Bunun anlamı, güneş kollektörlerinin toplam alanının, havuz yüzeyine eş büyüklükte olmasıdır. Bir açık hava havuzunda kullanılacak güneş enerjisi sistemi aynı zamanda da kullanım sıcak suyu ısıtmasında ve/veya bina ısıtmasına destek olarak kullanılacak ise, havuz ve kullanım sıcak suyu için gerekli olan toplam kollektör alanları ayrı ayrı hesaplanarak toplanır. Ancak ısıtma destek için gerekli olan alan toplanmamalıdır. Güneş enerjisi sistemi yazın havuz için, kışın ise ısıtmaya destek için kullanılır. Kullanım sıcak suyu tüm yıl ısıtıldığından ayrıca hesaba katılmalıdır. Güneş Kollektörleri ile Hesap Yüksek verimli düzlemsel Klasik düzlemsel güneş kollektörü güneş kollektörü Her 6,4 m2'ye 1 kollektör Her 5 m2'ye 1 kollektör Ek olarak 1 kollektör Ek olarak 1,3 kollektör 24°C'nin üzerinde her +1°C için 9. Bilgisayar Simülasyonu ile Hesap Bir güneş enerjisi sisteminin bilgisayar simülasyonu ile hesabı; t Sistem 6 kollektörden büyük ise, t Hesap diyagramlarından boyutlandırılamayacağı açık ise uygun olmaktadır. Doğru boyutlandırma, gerçek ısı yükü hakkındaki bilgilerin kesinliğine bağlıdır. Bu bilgilerden en önemlileri aşağıda sıralanmaktadır: t Günlük kullanım sıcak suyu ihtiyacı, t Kullanım sıcak suyu ihtiyacının gün içindeki değişimi, t Kullanım sıcak suyu ihtiyacının haftalık değişimi, t Kullanım sıcak suyu ihtiyacına yıl içindeki etkiler (örneğin kamping alanı), t Kullanım sıcak suyu ayar sıcaklığı, t Mevcut kullanım sıcak suyu ısıtma sistemi (eğer mevcut sistem üzerinde geliştirme yapılacak ise). Simülasyon programları f-chart ve T-SOL adlı programlar, diğerleri arasında güneş enerjisi ile kullanım sıcak suyu ısıtma tesisatlarının hesabında en uygun olanlarıdır. ısıtma desteği amaçlı termik güneş enerjisi sistemleri ise sadece T-SOL ile simüle edilebilmektedir. Versiyon 4.0'dan itibaren TSOL'de güneş enerjisi ile havuz suyu ısıtması simülasyonu da yapılabilmektedir. Her iki program da, toplam kollektör alanı ve boyler hacmi gibi ön değerlere ihtiyaç duyar. ısıtma ihtiyacının da esas bilgi leri sorulmaktadır ve burada literatür değerleri yetersiz kalabilmektedir. Bu nedenle bilgisayar simülasyonları için de bir ön boyutlandırma gereklidir. Daha sonra adım adım istenilen kapasiteye yaklaşılır. Sıcaklıklar, enerji, verimler ve karşılama oranları gibi sonuçlar bir bilgisayar datası halinde kaydedilip, daha sonra da kullanılabilir. Tüm bu sonuçlar ekranda farklı şekillerde gösterilip, yazdırılabilir. Kaynak lsısan Çalışmaları No.325, Giineş Enerjisi Tesisatı Kitabı, 2003 i:f!J 117 M o o N N ::ı E E � .;; ;.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=