Tesisat Dergisi 90. Sayı (Haziran 2003)

Mo o N ·:.;E:c.; o O) ı . n . Enerji Danı§manlığı İle Tasarruf Potansiyellerini Tanımak Isıl enerji kullanımlarında günümüzün getirdiği modern şartlarına rahmen tasarruf olanaklarının halen çift veya dahafazla kullanım ile elde edilebilmekte olduğu saptanmıştır. Birçok yerde halen gizli kalan bu enerji tasarrufpotansiyeli bilinmemektedir. Endüstride Çiğ Noktasında Atık Gaz ısısının Geri Kazanılması Knowing Saving Potentials Via Energy Consultancy - Recycling Waste Gas Heat At Dew Point in lndustry Çeviri: Korhan Küçümen Kaynak: TGA Fachplaner, Mart 2003 Bu durum doğru bir "Know-How" ile dışarıdan, örneğin bir enerji danışman şirketinden öğrenilerek ve nihai bir şekle getirilebilir. 1. Glri Proses ve ısınma için gerekli ısının üretilmesi için çoğunlukla doğal gaz ve fuel-oil gibi fosil yakıtlar kullanılır. Yanına sırasındaki kimyasal reaksiyonlar sırasında, yakıt ile hava birleşir; ve hissedilir ısı ve atık gazlar ortaya çıkar. Atık gazlar yanına sonucunda son ürün olarak ortaya çıkan karbondioksit ve su buharından oluştuğu gibi, yannıanıış atık oksijen kısmı ile yakıtın içinde bulunan zararlı maddelerin muhtelif bileşimlerini, yanmamış hidrokarbon (is) ve karbonmonoksit izleri de içerir [1 ]. Yanma sırasında açığa çıkan su buharı bir ısıtma yüzeyinde yoğuşursa, doğal gazda %1 1 'e varan bir oranda ve EL fuel-oil'de yaklaşık %6,4 oranında daha fazla enerji kullanılabilir. ısıtma kazanlarında yıllardan beri standart olnıuş bu durum, sanayi tipi ısı üretim yerlerinde ve ısıl proses tesislerinde sadece orta derecede yaygınlaşabilıniştir. 2. Modern Tasarımlar Potansiyelleri Ortaya Çıkartıyor Eskiden yanına değerinden faydalanılarak çiğ noktasının altında kalınmasından kaçınılırdı; çünkü yaygın bir şekilde kullanılan kazan malzemeleri olan çelik veya döküm, yanıcı madde içindeki kükürt ile yoğuşan suyun birleşmesi ile oluşan kükürtlü asitlerden zarar görmekteydi. Artık bu işlenı için uygun, zengin alaşım bilinmekte ve kullanılmaktadır. Bilinen bu çelik alaşımları, üst ısıl değer yoğuşma suyuna dayanıklıdır ve suyu kirleten ağır metal oluşumlarına yol açmazlar. Alışagelmiş kazanların arkasına takılan atık gazsu ısı 112 değiştiricilerinde, doğal gaz için 1.14571 no'lu, fuel-oil için 1.4539 no'lu kroınnikel-nıolibden-çeliği özellikle kendini kanıtlamıştır. [2] Modern üst ısıl değer kazanlarında bugün doğru bir seçim ve işçilikle atık gaz ve kondensat ile temas eden yün parçalar çelikten üretilebilir. Yoğuşma bu sayede kazanın içindeki yüzeylerde başlar. Özellikle kazanın tabanına yerleştirilmiş üçüncü geçişteki yüzeyler iyi verim sağlar. Büyük hacimli su kazanlarıyla bağdaştırıldığında, üst ısıl değer kullanımı bu şekilde belirgin olarak iyileştirilebilir. Zira ideal bir su beslemesi sağlanmasıyla, kısa Neden Yatay Dtız Borular? dKüazzeannl eynümzeesyi lnei rni ndi ün ş eyya t auyy gbuilra nşaenk i bl doe rulara göre avantajı, yoğuşma sırasındaki damlacık oluşumu ve bunun sonucu boru üzerinde dah bk ea lsiırdgı irn. Bo ul a rka a o k n i d s n t a cr eü kbsiür y "oynadlaı t ııms ı " gteaçbiaş i ha iyidir [5]. Kanatlı bpoerkulealr, üst ısıl değerden yararlanmak için verişli değildir. Yoğuşma suyu kkaanlıartlar arasında gereğinden uzun süre ve ısı geçişi yüzeyinin artmasının bg ue nt ilradriığni d yı şaı rnadr ,a izsaer aa yr ar ı cdaö nk aünş üa tr l. ı Bı s üı ttmü na yüzeyleri özellikle fuel-oil veya çok süreli dönüş sıcaklığı yükselmeleri yoğuşına üzerinde olumsuz etki yaratmaz [3]. Suyun ısıl doğal taşınımı ile sıcaklık katmanları oluşur ve kazanın tabanında kalan soğuk bölgeler dinamik bir soğuk batarya etkisini getirir. Tasarruflu bir şekilde yanma değerinden faydalanmanın temelinde, zengin çelik alaşımlı kazan yüzeylerinde veya ısı aktarıcılarında kasten çiğ noktasının altında kalmak vardır. Çiğ noktası özellikle yakıtın hidrokarbon oranına ve yanma işlemindeki CO2 miktarına bağlıdır. Doğal gazda bu nokta yaklaşık 57°C ve EL fuel-oil'de yaklaşık 47°C'dedir. Yoğuşına için belirleyici Üst Isıl Değer Kullanımının Sınırları Floroklorohidrokarbonların açığa çıktığı bütün proseslerde, örneğin yağ arındırnrn banyolarında, kimyev lerinde veya matbaalairdtaemdiikzkleamtlie oişlmleamk. Zyüeznegyinlearliaişçıimnlkı oçerolizkyleornkutellanılsa bile, ısıtma hlikesi yüksektir. HCFC bileşimleri çoğu kez yakma havası ile birlikte atık gazın içine ulaşır ve soğuma ile birlikte reaksiyona geçer ve çiğ noktasının a[ 4l t]ı.nBd ae ns oz ne rdşeer ke icled aegtroezs iifçteerpe kni laetşımk eg agzöl satre dr iar ısı geri kazanımlarda engel yaratabilir. Bu durum özellikle soğuk ısıtma yüzey- yakıtlı kazanlarda kirlenmeye yol açar ve !erinde katılaşma ve kurum bağlamalarında korozyon tehlikeleri oluşturur. Kanatlı ortaya çıkar. Kanatlı borulu veya pürüzlü boruların temizlenmesi de ayrıca çoğu yüzeyli ısı geri kazanımı cihazları, bu zaman problemlidir. durumlara karşı çok daha hassastır. L

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=