Tesisat Dergisi 89. Sayı (Mayıs 2003)

"0 '0 "' "' yüklerin söz konusu olduğu periyotlarda egzost hızının düşmesinin etkisi ne olur? Yağ birikiminin en büyük kısmı tam yükte gerçekleşecektir. Egzost hızından bağımsız olarak, düşük yükte ihmal edilebilir seviyede çökme olacaktır. Dolayısıyla, düşük yükte egzost hızının değerinin toplam yağ birikimi üzerinde çok az etkisi vardır ve kanaldaki yağ birikimi oranına bağlı olmaksızın üzerinde oynanabilir. Eğer belirgin düşüşler sağlanabilirse işletme maliyetleri oldukça azalacaktır. Tasarruf sadece fan enerjisinden olmayacak, ayrıca gerekli takviye taze havası yüklerinin düşmesinden de olacaktır. t Atık gazların tam yük, 2/3 tam yük ve 1 / 3 tam yük olmak üzere üç değişik durumda oluştuğunu ele alalım. Atık gazın hep aynı olduğunu, sadece miktarının değiştiğini varsayalım (örneğin eti pişirmek için sırayla üç, iki ve bir ocak kullanılıyor). Egzost hızı başlangıçta 7,6 m/s sabit değerindedir. Mevcut kanalda, egzost hızı 2/3 yükte 5,1m/s'e ve 1/3 yükte 2,5m/s değerine düşerse yağ çökmesine etkisi ne olacaktır? Azalan hızın davlumbazda buhar ve partikül yakalama ve toplama için yeterli olduğunu varsayıldığında, egzost kanalındaki tek düşünülmesi gereken konu yağ birikimi olacaktır. Bu durum, egzost konsantrasyonunun ve sıcaklık farklarının sabit kaldığı fakat ortalama hızların değiştiği Durum 1 örneğidir. Yağ çökme hızı, her zaman sabit olan duruma göre daha düşük olacaktır. Kanalın her yönünde, dikey veya yatay, izoleli veya izolesiz kanalda partikül çökme oranı ve buhar birikmesi azalacaktır. t Atık gaz oluşumunun sabit olduğu ve işletmenin egzost hızını 7,6m/s sabit tutacak şekilde ayarlandığı bir durumu ele alalım. Eğer mevcut kanaldaki hız 5,1 m/s değerine düşürülürse yağ çökme hızı nasıl değişecektir? Düşük hızın yakalama ve toplama için yeterli olduğunu varsayalım. Böylelikle egzost kanalındaki yağ birikimi tek düşünülmesi gereken konu olacaktır Burada atık gaz oluşum oranı sabittir, dolayısıyla bu Durum ll'ye örnektir. Egzost hızı düştükçe partiküllerin konsantrasyonu ve yağ buharı artar. Sonuç kanalın izolasyon seviyesine bağlıdır. 96 i. İyi izole edilmiş kanallar (1,76 m2 °C/W veya daha yüksek). Buharın birikmesi ihmal edilebilir seviyedir ve partikül çökme hızı gittikçe azalan oranda düşer. Bu yüzden, kanalın yerleşimine bağlı olmaksızın düşen oranda toplam yağ birikim hızı azalır. ii. İzolesiz kanallar, Partikül çökme hızı azalırken buhar birikmesi artar. Toplam etki, partikül miktarının buhar miktarına oranına bağlıdır. Çoğu durumda, partikül çökme hızının ağır basması beklenir. Dolayısıyla toplam çökme oranı hızın düşmesi ile ya azalır ya da çok az artacaktır. Eğer hız 2,5m/h'e kadar düşürülürse, partikül çökme oranı 5,1m/s hızda olduğuna nazaran artabilir. Çünkü termik göç etkin olacaktır. Beklenecek çökme miktarını öğrenmek için ana rapordaki model ve örnek hesaplamalara bakılmalıdır. Senaryo C yanlış uygulamalardan meydana gelebilecek problemler için en fazla potansiyele sahip olanıdır. Örneğin, Minneapolis'teki bir restoranda atık gazları yakalamak ve toplamak için yapılan bir egzost sistemi, mevcut debinin yarısında verimli çalışacak şekildedir. Ama, egzost hızı 7,62 m/s'dir ve yakın zamana kadar hızda bir azaltmaya izin verilmiyordu.Yeni standart ile beraber hızı 3,81 m/s'e kadar düşürmek mümkün oldu. Ama, bu restoranda, egzost hemen binanın dışına çıkmakta ve izolesiz halde binanın dışından yürümektedir. Soğuk iklim nedeniyle, kanalın yüzeyi ve egzost havası arasında sıcaklık farkı fazladır. Egzost hızının düşmesi ile bu fark artacaktır. Bunun sonucunda partikül ve buhar çökmesi artacaktır. Restoranın, özellikle kışın ortasında 7,62 m/s hızda bile yağ problemleri olması mümkündür. Egzost hızının azalması bunu iyice arttıracaktır. En iyi çözüm kanalın izole edilmesi ve hızın azaltılması olacaktır. 5. Göz Önünde Tutulması Gereken Diğer Hususlar Sonuçlar düz kare veya yuvarlak kanallara uygulanabilir. Sadece kanalda büyük yükseklik/genişlik oranı söz konusu ise çok değişik sonuçlar beklenebilir (yerçekimi etkisinde kalan yüzey alanın çok değişmesi nedeniyle). Asıl farklı etkiler egzost kanallarında genellikle bulunan dirsekler, dönüşler veya diğer düz olmayan parçalarda oluşacaktır. Buhar bu bölümlerden etkilenmeyecektir. Buna karşılık, bu bölümlerde düşen egzost hızıyla orantılı olarak partikül çökmesi önemli ölçüde azalacaktır. Bunun nedeni dirsekte kütlesel ataleti nedeniyle partiküllerin yüzeye çarpmalarının yarattığı etkidir. Bu etki hıza bağlıdır ve düşen hızla azalır. Gerçek pişirme testlerinde, test bölümün ilerisinde 90° dirseğin içine bir test pulu yerleştirilmiştir. Düşük hızlarda daha az çökme olduğu gözlemlenmiştir. Sonuçta, dirseklerde ve dönüşlerde egzost hızının etkileri araştırmak ASHRAE araştırma projesinin amacının dışında da olsa, hızı azaltmanın yağ çökmesini azaltacağını gösteren bir çok güçlü teorik ve birkaç deneysel kanıt vardır. Son olarak, tüm örneklerde egzost hızı azaltıldığında atık gaz yakalama ve toplama kabiliyetinin devam ettiği ve yağ filtre cihazı için gerekli minimum hızın sağlandığı varsayılmıştır. Eğer yağ filtre cihazı için gerekli hız, düşürülmüş egzost hızıyla sağlamıyorsa, hızı orantısal olarak artıracak şekilde yağ filtresinin efektif alanı azaltılabilir. 6. Sonuç Egzost hızının mutfak egzost kanallarındaki yağ birikimi üzerindeki etkisini inceleyen bir deneysel araştırma, NFPA 96'nın minimum egzost sınırlarının değişmesine neden olmuştur. Sınır 7,6 m/s' (1.500 fpm) den 2,5m/s (500 fpm) değerine düşürülmüştür. Yeni standart, yağ birikimini en aza indirmeyi gerektiren emniyet değerlerini koruyup, geliştirirken mühendislere yeni mutfak tasarımında esneklik sağlamakta ve değişken mutfak egzost debisi kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Bir çok uygulamada, egzost hızının düşürülmesi avantajlıdır. Bazı durumlarda, egzost hızının azaltılması yağ birikimini artırabilir. Projeciler bu durumları belirlemekte dikkatli olmalıdırlar. Kanalın R10 veya üzeriyle izole edildiği tüm durumlarda hızı azaltmak yağ birikimini düşü recektir. Kaynaklar 1. NFPA, 1980. Standard 96-94, Standardfor ventilation control and fıre protection of conımercial cooking operations. Quincy, Mass. : National Fire Proıection Associalion. 2. Kııehn, ı. H.,eı al. 2001, "Ejfecıs of air velocity on grease deposition in exhaıısı dııckwork. " ASHRAE 1033-RP Final Repord, Mineapolis: University of Minna�a �

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=