Tesisat Dergisi 89. Sayı (Mayıs 2003)

. 1 f nıca ın orma ıon B1 p L s (Şekil 3) Farklı kotları olan tesis: Sıvı aşa ğıdan yukarıya doğru aktarılmak zo rundadır -B1 Toplama Haznesi, B2 Çatı haznesi, ZL Dönüş hattı, L Basma Hallı, S Şamandıra Şekil 3 ve 4, sıkça inşa edilen ve muhtelif uygulama çeşitlerine sahip iki tesis tipinin birbirleri arasındaki farkı şematik olarak gösterir. Şekil 3'te yer alan tesis tipi, alçak seviyede bulunan bir toplama haznesindeki sıvının daha yukarıda bulunan bir hazneye aktarılması prensibini gösterir. Pompa P, alt tarafta bulunan haznenin içindeki sıvıyı alır ve istenilen seviyeye doğru basar. Artık sıvı borulardan doğan doğal direncin dışında, ayrıca yükseklik farkı olan Hgeo değerini de aşmalıdır. Şekil 4 ise kapalı devre ile çalışan bir ısıtma sistemini gösterir. Burada kod artışı işlemi yapan sisteme göre, sistemde yer alan sıvı sadece boru tesisatı devresi içinde hateket halinde olmakzorundadır. Yani ayrıca yükseklik farkından doğan bir direnci aşmak zorunda değildir. Eğer ısıtma şemasına daha yakından bakacak olursak, tesis sisteminin üç ana parçaya bölünebileceğini görürüz: lsı wv V R DA Wf. p (Şekil 4) lasyon pomSpiraksüıl, aVsy Toens ips ionmspuagl ıi dt ei şs ihsa -t t ıP, R S iT sin dönüş hattı, SA Emniyet dengelemesi h r a e k t s ı ü i ı, WE ısı üretimi (öı: kazan), WV ısı tüketicileri (öı: radyatöı), DA Basıııç dengeleme tankı üretim yeri (kazan), dağıtım sistemi (boru tesisatı) ve ısı tüketicileridir (radyatör, hava ısıtıcıları vs.). Artık günümüz şartlarında kalorifer tesisatlarında sadece kapalı devreler bulunduğundan, binanın yükseklik verilerine pompa hesaplamalarında dikkat etme zorunluluğu yoktur. lslak rotorlu bir pompanın kesiti (Şekil 5), SO'li yıllardan bu yana imal edilen bu pompa tipinin konstrüksüyon özelliklerini göstermektedir. Tesis şartlarına daha iyi bir uyumluluk sağlamak için, bu pompa tipi üç farklı devir sayısıyla tasarlanmıştır. Günümüz koşullarında kalorifer tesisatları için ön görülen kurallar bazında ve şimdi de Şubat 2002'den itibaren geçerli olan EnEV düzenlemesi gereğince, pompalar 2SkW kazan gücünden sonra, en az üç kademede ayarlanabilir olmalılar ya da kademesiz bir şekilde güç ihtiyacına uyumluluk sağlayabilecek niteliği taşımalıdırlar. Çark Bobin sargısı Rotor Çatallı boru Su giriş yeri 1--�---ı--- Pompa muhafazası Tahrik mili Contalar Şekil 5. Salmastrasız monoblok pompa (ıslak rotor) 140 vDeö nçma rek ı yn örnaühnaüt dkoönnterboilldiğini �Motor \I muhafazası Yatak Ktesibos, milattan önce 3. yüzyılın ilk yarısında, İskenderiye'de yaşamıştır ve aslen Berberi'dir. Kendisi teknisyen olarak Pitoleme'liler için çalışmıştır. Basınç pompasının, su orgunun, çeşitli mancınıkların, su saatlerinin vs. mucididir. Çağdaşlarından biri Öklit diğeri ise Arşimet'tir. Şekil 6 şunları göstermektedir: Zaman göstergesi olarak görev yapan KLMN haznesine su girişinin ayarlanması, dolaylı olarak, BCDE haznesindeki su seviyesinin ayarlanmasıyla yapılır. G şamandırası, ölçüm değerini gösterme fonksiyonuna sahip olduğu gibi ayar büyüklüğüne de hükmeder. Etkiyen parametreler su girişi, oluşan basınç ve su çıkışıdır. Su girişindeki su toplama haznesi tam dolu olmadığında giren su, çıkıştan BCDE haznesine akar, içerdeki su seviyesi şamandırayı yukarıya doğru giriş yerini tamamen kapatana kadar çıkartınca su akışı durur. Bunun sonucunda giriş suyu için kullanılan su haznesindeki basınç daima yaklaşık aynı kalır. Bunun da sonucunda, su çıkış yerinden sonraki kullanılan KLMN haznesine su akışı rölatif sabit kalacak ve böylece gerçekten kesin bir saat okuması PQ şamandırası ile yapılabilir. Bütün bu işlemlere bir alternatif olarak örneğin bir taşırma haznesi kullanılabilir ancak bu durum, suyun ziyan edilmesine neden olurdu veya ilaveten personel çalıştırılması gerekirdi ve bu kişi düzenli bir şekilde su giriş haznesini sürekli dolu tutmak durumunda kalırdı; bu da hassasiyeti azaltırdı. F Sugiıişi Şekil 6.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=