sorber özelliğinin olması yanında, ısıl radyasyonunun da düşük olmasıdır. lsı kayıplarının en az seviyede olması için kollektör gövdesinin ısı izolasyonunun yüksek kaliteli, gaz atmaz nitelikte ve sıcaklığa dayanıklı olması gerekmektedir. Uzun ömür için kollektörler bakır, alüminyum ve paslanmaz çelik gibi yüksek kalitede malzemelerden imal edilmelidir. Vakum borulu kollektörler de vakum borulu cam tüplerden ve yine bu tüpler içerisinde bulunan absorberlerden oluşmaktadır. Cam tüpler içerisinde bulunan vakum çok iyi bir ısı izolasyonu sağlamaktadır. Bu sayede cam boru ile absorber arasındaki konveksiyon kayıpları yok denecek kadar az olmaktadır. Bazı tiplerinde cepheye ve düz zeminlere montaj imkanı vardır. 3.2. Güneş Işınımı Güneş ışınlarından atmosferi hiçbir engel olmaksızın geçen ve direkt olarak yeryüzüne düşen bileşeni direkt ışınım, toz partikülleri ve gaz molekülleri tarafından yansıtılan veya absorbe edilip yeniden yansıtılan ve çeşitli yönlerde yeryüzüne ulaşan bölümü ise difüz ışınım olarak tanımlanmaktadır. Yeryüzüne düşen toplam ışınım direkt ve difüz ışınım toplamından oluşmaktadır. Şekil 1 'de bir kollektörün ısı kazanç ve kayıpları görülmektedir. Şekil 2'de Türkiye'de aylara göre düşen toplam ışınım miktarı görünmektedir. Bir Direkt , 1 / Rüzgar, yağımur, kar güneş-o- ,lıJ ışınımı / I , Taşınım kayıpları ,. �\--- -�,; Oifüz ışınım J 1 . ,ı Solar camın 4 ''. termal ışınım Absorberin termal ışınımı Şekil 1. Bir kol/ektörün ısı kazanç ve kayıpları. ,§ 600) '!' } 5000 ;;: E 4000 i: iö-f 3COO u kollektör tarafından elde edilebilen faydalı enerji miktarı çeşitli faktörlere bağlıdır. Bu faktörlerin en önemlisi ise mevcut güneş enerjisidir. Bunun dışında kollektörlerin tipleri, eğimleri ve yönleri de önemli rol oynamaktadır. Örneğin Anamur'daki toplam ışınım 1 51 o'kwh/m2.yıl iken bu değer Rize'de sadece 990 kWh/m2.yıl olarak kalır. Şekil 3'te Türkiye'de illere göre yıllık toplam ışınım miktarı görünmektedir. olan sapmasını gösterir. Güneye doğrultulmuş bir kollektörün azimut açısı 00'dır. Pratikte güneyden 450'ye kadar olan sapmalar kabul edilebilir. 4.2. Solar Karşılama Oranı Solar karşılama oranı, kullanma suyu ısıtması için gerekli olan yıllık enerjinin yüzde kaçının güneş enerjisi sistemi tarafından sağlanabileceğini gösterir. Ab160'.l 1500 1450 1400 1350 1300 1200 1100 1000 kWh/m2.yıl Toplam ışınım 4. Temel Kavramlar 4.1.Eğim Açısı ve Azimut Açısı Kollektörlerin yerleşiminde ölçü olarak eğim açısı ve azimut açısı kullanılmaktadır. Eğim açısı a.; kollektör ile yatay düzlem arasındaki açıdır. Eğimli çatılara montajda bu açı, çatı eğimi tarafından belirlenir. 300 ile 450 arası eğim açılarının ideal oldukları pratikten bilinmektedir. Azimut açısı ise; kollektör düzleminin güney yönünden o a □ Direktışınım ■ Difüz ışınım \ Ct \ Şekil 4. Eğim açısı. 10 8 1 ·;;:.. 6 " ,::, / __,v..,...-: ,u;;_ ,.-- o o Şekil 3. Tiirkiye'deki yıllık toplam ışınım. K Azimut açısı Şekil 5. Azimuı açısı. sorber yüzeyi, yaz aylarında ısı fazlası üretilmeyecek şekilde boyutlandırılmalıdı r. Şekil 6'da kullanma suyu ısıtmasında kullanılacak düzlemsel bir kollektöre ait çeşitli solar karşılama oranlarına göre gerekli kollektör yüzeyleri görülmektedir. l<!ı. 7/ / 1../ / ..... �, � ... _/ � C/ ./ 1-- ./ -ı..--- ""3 / _/ - -� ./' -- -- � ı.- Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos EytOI Ekim Kasım Aralık 50 100 150 200 250 300 350 400 450 600 Sıcak su tüketimi (1/gün) Şekil 2. Türkiye 'de yeryüzüne düşen toplam ışınım. Şekil 6. Solar karşılama oranı. 125 "" o o N ;;. "' 00 ;;. .. vı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=