FDM'ler çeşitli kimyasal veritabanlarından araştırılmış olup bunların içinden düşük sıcaklıklarda çalışmaya uygun olan malzemeler saptanmıştır. Tablo 1 'de bu malzemelerin termo-fiziksel özellikleri verilmiştir. Dengedeki bir kimyasal reaksiyonun konsantrasyonsıcaklık-basınç ilişkilerini incelemek için faz diyagramlarını (denge diyagramlarını) kullanmak gerekebilir (He, 2001 ). Soğutma için yapılan bir IED sisteminde 'soğuk' bir ısıl depolama kütlesi içinde depolanabilir. Şekil 1'de gösterildiği gibi bir binada depolama, havalandırma ya da soğutma sistemiyle birleştirilebilir. Soğutma sistemleri depolama olmadan konvansiyonel sistemle ve IED sistemi ile depolama olarak iki şekilde incelenebilir. Soğutucu, su gibi bir akışkanı soğutmak, dağıtıcı sistem ise soğuk akışkanı soğutucudan binaya yollamak amacıyla kullanılır. Geleneksel sistemlerde, soğutucu sadece bina sahipleri soğuk hava istediği zaman çalışır. IED kapsayan bir soğutma sisteminde ise soğutucu soğutma istenen zamanların dışında da çalışmaktadır. SD'nin faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir (Dinçer, 2002; )ay, 2002): il Soğutulmuş su dağıtımı için küçültülmüş boru ve pompa boyutları, il Sistem elemanlarında (transformatörler, soğutma kuleleri vb.) boyutsal küçülmeler, il Düşük sıcaklıkta hava dağıtımı için küçülmüş kanal ve vantilatör boyutları, il Geceleri düşük fiyatta elektrik kullanımına imkan vermesi, il Soğutucu yükünde azalma (%50-%80) il Tüm maliyetlerde azalma, il Güvenirliğin artması, il Bakım kolaylığıdır. Gizli ısı depolama (GID) sistemlerinin uygulamaları dikkate alındığında kullanılan enerjinin kaynağı önemlidir. Soğutmayı elektrik kullanarak yapan termodinamik makinalar (çillerler), pahalı tarife saatlerinde çalışıyorsa depolamanın cazibesi artar. Proses ihtiyaçları, endüstriyel soğutma ve hava şartlandırma sistemlerinde çevrim boyunca yüksek sıcaklık farklarına izin verilmez. Duyulur ısı depolama (DID), çokyüksek depolama hacimlerine gereksinim duyar. Soğutucuların yüksek fiyatları sahip olunan gücün çekiciliğini azaltır. GID sistemleri, endüstriyel soğutma prosesleri ve hava şartlandırma sistemleri için elverişlidir Uay, 2002). SD sistemlerinin tasarımında sırasıyla aşağıdaki işlemler yapılmalıdır (Yılmaz, 1997): il Ön ekonomik analizin hesabı, il Soğutma yükünün günün saatlerine göre belirlenmesi, il Soğu depolama sisteminin seçilmesi, il Çalışma sistemlerinin belirlenmesi, il Soğutma ünitelerinin ve soğu deposunun tespiti, il Kesin ekonomik analizin yapılması, il Kesin tasarımın gerçekleştirilmesi. SD malzemesi, depo ve HVAC sistemi boyutlarını belirler. En çok kullanılan malzemeler ise su, buz, ötektik tuzlardır. 2.1. Su Soğutulmuş su sistemleri, büyük depo kullanımını gerektirir ve varolan soğutucu sistemleriyle kolaylıkla uyum sağlayabilir. Soğutulmuş su ile SD, suyun duyulur ısı kapasitesini kullanır. Standart soğutucu sistemleri ile uyumlu olarak 3.3-5.5°C sıcaklık değerleri arasında çalışırlar ve 2000 ton/saat kapasiteden daha büyük sistemler için su en ekonomik soğutma malzemesidir. Körfez Arap ülkelerinde yaz boyunca hacim soğutması toplam üretilen enerjinin o/o80-90'nı tüketmektedir (Dinçer, 2002). Bu kadar yüksek miktardaki elektrik tüketimi ve dünya enerji kaynaklarının daha akılcı kullanımına olan ihtiyaç, binalarda oturanların konfor a) Depolama olmadan konvansiyonel sistem ı Soğutucu 1---------.ııı,I Dağıtıcı ►ı Bina b) Depolama ile (IED sistemi) a--------.j�_o _a _ğ_,t �ıc _, __:---- ' � ►ı Bina ' / ' / '\J �// I Depolama I '-------' Şekil 1. Soğutma sistemleri. 109 "' 0 0 >, ' >, "iii ·e Q> C "iii {!!. 1 1 TRANSKL İMA SOĞUTMA MAKİNALARI SANAYİ VE TİC. LTO. ŞTİ. Abide-i Hülliyet Cad. Şehit Ahmet Sk. Mecidiyeköy iş Merke No:86-87 Kat:6 80310 Mecidiyeköy -lstanbul Tel: (0212) 273 02 24 - 211 21 49 Fax: (0212) 272 61 03 e-mail: transkli!11a@transklima.com web: www.transklima.com
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=