Tesisat Dergisi 88. Sayı (Nisan 2003)

M 0 0 N C .. 111 ' cc oo .. ti) · · s ;;; , C · .; ;;; � �vôcrô rans a ron 28 .------------------------� Etkili oda sıcaklığı l'CJ 26 20 22 24 26 Çevre hava sıcaklığı l'CJ Grafik 6. Müsaade edilen etkili oda sıcaklığı, 28 30 32 DIN 1946 ö 2' e öre evre hava sıcaklı 'ına ba'lıdıı: İç Hava Sıcaklığı Yukarda da belirtilmiş olan oda hava sıcaklığı DiN 1947 föy 2'de (İç hava teknolojisi, sıhhi talepler) yerini bulmuştur. Grafik 6, etkili oda sıcaklığı ve çevre havası sıcaklığı arasındaki bağlantıyı göstermektedir. Etkili oda sıcaklığı, mekan hava sıcaklığı ile ışınım sıcaklığının aritmetik ortalamasıdır. t0 =0,5 . (t,+t,) lşınım sıcaklığı: İç havadaki nem 40 q> -+ i 30 t l'CI 20 o 0,1 0,2 s 10 0,3 0,4 0,5 P.,, = 1013 ıııbar 1 ıs 20 Mekan havasındaki bağıl nem qı, havanın su buharına doymasının bir ölçüsüdür. Konfor . için, bağıl nem o/o30'un altına inmemelidir, zira aksi taktirde nefes alıp verme sırasında mukoza dokusu çok fazla su kaybedecek ve diğer sakıncaların yanında temizleme işlevini yitirecektir. Diğer taraftan o/o65 oranında bağıl nem oranı aşılmamalıdır, böylece buharlaşma sonucu ısı kaybının yeterli ölçüde yapılabilmesi sağlanmış olunur. Bu nedenlerden ötürü mekan havası içindeki mutlak nem x, 1 1 ,5 gJ kgku,u h,v_"dan büyük olmamalıdır. Bu değerler, oda sıcaklığı için izin verilen değerler göz önünde bulundurularak h, x-diyagramında konfor bölgesi olarak gösterilebilir (Grafik 8). Grafik 8. H, x diyagramında konfor bölgesi. <j\ =oda noktasıyla yüzey k arasındaki ışınım katsayısı k t. =yüzey k'ın sıcaklığı em>9ı İnsan Banyo Mutfak Bitkiler --- ımıımmzı Hafif aktiviteler 30-60 g/h Orta dereceli aktiviteler 120-200 g/h Zor/ağır aktiviteler 200-300 g/h Küvetli banyo Yaklaşık 700 g/h Duş Yaklaşık 2600 g/h Yemek pişirmek vb 600-100 g/h Her biri 5-20 g/h Hettinger daha 1980 yılında "işyerindeki ergonomi" başlıklı kitabında insanın faaliyet olanaklarıyla mekan sıcaklıkları arasındaki bağlantılara açık bir şekilde işaret etmiştir (Grafik 7) ve "işyerindeki çalışma yerinin klimatize edilmesi dap sadece sosyal değil, gerçek bir ticari tedbir" olduğunu vurgulamıştır. Çamaşır kurutmak Sıkılmış lslak asılmış 50-200 g/h 100-500 g/lı Su yüzeyleri Ancak elde edilen bir izlenim, Grafik 7'de gösterilen etkin sıcaklık, kuru ve yaş termometre sıcaklıkları ile beraber hava hızından oluşmaktadır ve ilgili tablolardan da çıkartılabilir. lsıl konforu sağlayabilmek için, bir oda içindeki sıcaklık farkı, tabakalaşmayla metre yükseklik başına 2 K'den fazla olmamalıdır. insanın 26°C 'lik sıcaklık ve o/o40'lık bağıl nem oranındaki havayı, 24°C'lik ve o/o60'Iık nem oranındakinden daha soğuk hissettiğidir. Bunun nedeni nem düşükken buharlaşma ile ısı kaybının yüksek olmasıdır. Bu nedenle insan için en optimum veriler Grafik 8'de gösterilen çizgiler üzerindedir. Nem oranına bakıldığında, ayrıca insanın da G 10 ü 0 ç (%] �i i i ! 1 90 --ı-- -l--+-+' -+' --ı=�-4-- � � --+-+-+-+-+-+-1 - +-+-+-+-+-il __ ; i i ! 80ı--ı-ı--· f-- - - 70 ----· -· --·---· -- - - - i'. -r-i:· -+ --. 60 --- s4o0ı1---ı----t· . - . - - · , - - - - - - - · - - -- - e +- -- -- -- ·ı-- - -- - - - ı -----ı--- -_ _ --· --. ��,-•=�.- •. ··- --- -- •. --- - - 30 ·-· ,._... ·- -··· ..... ...... _,,_· ·· · · - ..... ... . .. . 2ıo0�ı----f----,ıl-----f---· -----· • --_--,-_-- •-· --·· ,-··--·- -_·-_-.-, -__.-._ -----4---ı- -----ıe---ıı--+ i 0 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 Efektif Sıcaklık l'CI Grafik 7. Efektif sıcaklığa göre güç azalması değerleri; Hasse, Ehrismann, Lehmann, Szakal/, Mackwoth 82 nem ürettiği dikkate alınmalıdır ve bazı işlerin de mekan havasına su bırakacağı bilinmelidir (Tablo 4). Ortalama olarak bir kişinin 80g/h su kaybı olduğunu, bu kişinin 20°C'lik bir sıcaklıkta oturarak çalıştığını, ve eklenilmesi gereken havanın 20 m3/h olduğunu düşünürsek (ki bu da 24 kg/h demektir), nemlendirme için minimum değer: M 80 g o ôX =- -'"-=---'-" =3 3 - °'"- Mhava 24 k&ru_ıv.a , �-ra-a ın2 başına Yaklaşık 40 g/lı Böylece x< 1 1 ,5 g,jkgku,u hava konfor şartını sağlamak için eklenilmesi ğereken havada en fazla xek hava=8,2 gjkgkuru_hava nem olacağı görülür. Sonuç İnsan oda havası için üç talepte bulunmaktadır; hava kalitesi, hava sıcaklığı ve hava nemi. Bu talepler konfor için birbiriyle çok yakın bir ilişkidedir. Böylece örneğin yüksek sıcaklıkta ve yüksek nem oranlarında verilen havanın kalitesi daha düşük sıcaklık ve nemlerde verildiğinden çok daha kötü olarak algılanır. Yüksek sıcaklıklara, düşük nem oranlarıyla daha rahat katlanılabilmektedir, buna nazaran düşük sıcaklıklarda ise dahayüksek nem oranları daha rahat hissedilmesi için gereklidir. Gelecekte, bu birbirine bağ l ı üç kıstas (sıcaklık, nem ve hava kalitesi) sensörlerle topluca okunacak ve ihtiyaca uygun bir ayarlama yapılacaktır. ifil

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=