Tesisat Dergisi 87. Sayı (Mart 2003)

rans a ıon Tuh/o 4. Se., �ülıletiııiıı i\l.w 'iıı 90° biikiım ile tlikılrirtgeıı 11e ılaire ke.ı.dtiyle 125mm 'lik yııııak 117.ıııılıı,i:t1 bağlı ıe 125 il:. 'lift ol..tuı• şerhliıı ._ıııır Jrek1111!Jı11da ki dıırıımıı güsıerir. --------------------�--- 1.12. Hava hazırlama bölümündeki elemanlarla ses şiddetinin düşürülmesi: (Filtre, hava ısıtıcısı, Hava soğutucusu, hava nemlendiricisi, hava nem alıcısı) Hava hazırlama safhasında, hava akışı içinde yer alan yapı elemanları, yapı şekil leri ne göre sön U m etkisi yaratabilirler. Ancak elde edilen ses şiddetinin inM o o N ı:: "' .... 00 "' vı ·;;; ·;:;, :;; ALw l:1B ,in ) O ktavorta frekansı (Hz) Bllkllmiln yapılış şekli 31,5 67 125 254 800 1000 2000 90° keskin kenarlı döşeme yok o 3 7 5 3 3 3 90° keskin kenarlı döşeme yok bükme saçı var o 1 6 6 1 1 1 90° keskin kenarlı döşeme var •, büküm yerinin o 3 10 10 14 18 18 önünde ve arkasında 90° keskin kenarlı döşeme var•. büküm yerinin o 1 19 10 14 14 14 önünde ve arkasında ve bir iletken saçla 90° keskin kenarlı döşeme var•, büküm yerinin o 2 8 6 8 10 10 önünde ve arkasında * döşeıııeııiıı ıızıııılıığıı eıı <ız kaııal genişliği B 'iıı ı kalı Şekil 3 ile karşılaştırımz. �� r;= B ,, a "' � ' "' [ � -� s >O,I B >2B � �,- ;; ,. Şekil 3. Büküınlı ya/1/ıcı levha olmaksızm dikdörtgeıı kesiti (dirsek parçası). s=döşemenin kaim/ığı, kanal genişliğin %10 kadar kalınlıkta olmalıdır (mekan ağırlığı 40-80 kglm1). 1.9. Kanal çatallaşmasıyla ses şiddetinin düşürülmesi: Döşenmiş kanal sistemlerinde, sayısız kanal çatallaşmaları bulunur. Oluşan ses gücü, orantılı bir şekilde kesit oranlarına göre, kanal dirseklerine ve dirsek öncesi kanallara dağılmaktadır. Ses şiddetinin düşürül mesi, ölwfrekansa bağlı değildir. 1 .1 O. Ses şiddetinin düşürülmesinin hesaplanması: Ses şiddeti düşüklüğü .iLW = 10 lg L : [dB] [f6] 1,2,3 S,=hesaplanacak kanal parçasının m2 olarak yüzeyi I.S,,2.3= Tüm kanal parçaların m2 olarak yüzeyleri Her bir koşulda kanal çatalları [f6] ile he saplanamaz. Özellikle komplike kanal çatallaşmalarda, birden çok farklı kalınlıkta birleşen kanal parçalarında (örneğin dağıtılacak noktalarda) güvenilir teşhislerin konulması çok zordur. Fakat birbirinden farklı üreticiler, bazı özel yapı elemanlarıyla ilgili olarak, ürünleri için önemli bilgiler verebilmektedir. 1 .1 1 . Difüzörlerle ses şiddetinin düşürülmesi: Difüzör yapı elemanları, kanal sistem lerinde çok sıkça karşılaşılan parçalardır. Sadece havalandırma açılımlarındaki bağlantıları düşünün; örneğin kanal sistemlerindeki ızgaralar. Kanal sis temlerinin ses tekniğine bağlı hesaplamalarında, ses şiddetini düşürücü etki yaratan difüzörlere hiç dikkat edilmez. Çünkü bunların verdiği etki oldukça düşüktür. Konik bir şekilde giden genişlemelerde ya da difüzörlerde, sönüm ler frekansa bağlıdır. Açılını açısı a 8 °'den daha büyUk olmamalıdır. Böylece ilave gürültüler oluşmayacaktır. Yüzey oranlarına gelince, 5/5,, 3'ten daha büyUk olmamalıdır. Eğer böyle bir durum söz konusuysa, difüzör daha kUçük difü zörlere bölüştürülmelidir. Bu koşullar yerine getirildiğinde, girdap oluşumları ve çökmelerden kaçınılabilecektir. liıh/ı, 5. /f111'U /ııızırlıJ.. ıı�ıı111t1.mıılııki farklı yııpı ele111uıılıırıııdıı Okıııı• )eriıli ,öııiiııı ılt•ğı•rleri -- ----- Yapı elemanı ALw (dB ,in ) O ktavom frekans (Hz) 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 Rulo filtre 1 6 5 6 8 8 8 8 Levhalı filtre 3 3 4 6 6 6 5 Cep filtresi 1 4 4 7 9 9 9 9 Ultra filtresi 1 1 o o 1 6 8 6 Hava ısıtıcısı * 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 1 1 Soğutucu + damla kesici 1 1 1 2 3 4 5 5 Yıkama ünitesi 1 1 2 3 4 5 5 5 Püskürtme!i soğutma 1 1 1 2 3 4 5 5 ünitesi• * lıer bir borıı sırasıııa göre: bıı yapı elemaıılarıııda sö11iiııı değerleri t.L,. sadece borıı sıraları içiıı geçerlidir. Birtfeıı çok gitfeıı boru sıralarııu/a, loplaııı söııiiııı aşağıdaki gibi ölçülür. ı\Llophun =.iL w +0,S(n-1) ldB] [f7] ıı= Borıı sırasıııııı sayısı ·;;; � 80 4000 8000 3 3 1 2 18 18 14 14 10 10 dirgenmesi, rölatif düşük olacaktır. Ancak konunun bütünü ele alındığından, bu konuya da girilmiştir. 1 .13. Ses şiddetinin düşürülmesi: Tablo S'te ses şiddeti düşüklüğü ölw hava hazırl ık aşamasındaki farklı yapı elemanları için oluşturulmuştur. Bu tip yapı elemanları üreten bir çok üretici, ürünlerinin ses şiddetini verebilmektedir. Özellikle kompakt olan (bir bütün şeklinde sunulan) hava hazırlama üniteleri (mono-blok cihazları olarak da adlandırılmaktadır) üreticileri, bağlanılacak kanala etkili bir şekilde ses şiddeti teknik belgelerini sunabilmektedir. 1 .14. Ses şiddetinin hava çıkışlarıyla düşürülmesi: Önemli bir ses kaynağı olan klima tertibatındaki esas hava çıkış yerleri ile, çevre havası giriş yerleri, klimatize edilecek mekandaki giriş yerleridir. Zira burada oluşan gürültü oranı, devreye alınan ses yalıtıcılarıyla veya benzer tedbirlerle azaltılabilmektedir. Yüksek basınçlı in düksiyon cihazlarıyla gürültünün gelişmesi hususu, bazı ismi geçen cihaz üreticilerinin katalog verilerinden tam olarak hesaplanabilmektedir. Gürültü oluşumunun değerlendirilmesinde, prensipte aynı denklem geçerlidir. Bu veriler cihazların çalıştırma bilgilerine göre frekanslara bağlı bir şekilde ses şiddetini göstermeliler. Tek başına büyUk sönümler yapabilen cihazlar, bireysel sönümlü olarak da adlandırılır, öncelik tanınmalıdır. Alışılagelmiş emme havasının çıkış yerlerinde ve dışarıya verilen havanın yeniden kullanımındai<i girişyerlerinde, ses seviyesinin düşürülmesi ihmal edi lebilir. Çünkü buradaki hava akımından çıkan gürültü, ses seviyesini tanımlar. Ancak özel bir koşulda olanlar ise delikli tavanlardır. Bunların sönUmleri sadece deneylere bağlı bazı yapı eleman larının yardımıyla tanımlanabilir. Aynı durum kertikli çıkışlar ve girişler için de geçerlidir. Kanal ses şiddetinin, mekan içindeki ses basıncı seviyesine hesap yoluyla dönüştürülmesi, bu bölUmde yapılır. Her bir hava çıkış ve hava giriş �

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=