Tesisat Dergisi 87. Sayı (Mart 2003)

t: "' ::E ' 'iii ·e, ı i !: 'iii . DiZAYN GRUP'tan Multi Layer ( <;ok Katmanlı) Borular 1. Oksijen Bariyerli Cross-link Borular Bilindiği üzere, makinaların metal aksamının kullanım ömrünü azaltan en büyük faktör korozyondur. Ancak metaller üzerinde korozyona sebep olan asıl madde oksijendir. Plastik hammaddesi içeriye oksijen geçirme özelliğine sahiptir. Dışarıdan boru içine absorbe edilen oksijen, sıvı içinde dağılarak radyatörlerin veya kazanların metal kısımlarına ulaşır ve buralarda korozyona neden olur. Oluşan korozyon, çelik radyatörlerin veya kazanların hizmet ömrünü kısaltır ve sürekli olarak tamir masraflarına neden olur. Dizayn Grup'un oksijen bariyerli cross-link boruları, oksijenin neden olduğu korozyonu 50'de 1 mertebesine indiriyor. Bu şekilde, metal aksamların üzerinde korozyon riskini ortadan kaldırıyor. Yüksek teknoloji ürünü makinalarda imal edilen borular, müşteriye de büyük maddi kazanç sağlıyor. 2. İ�i Silikon Kaplı PE Borular Bu borular, 16 mm - 63 mm çap aralığında üretilmektedir. Bilindiği üzere, PE boruların iç yüzeyi sıvı geçişi söz konusu olduğunda pürüzsüz kabul edilmektedir. Fakat, bu boruların içinden fiber optik kablolar gibi özel malzemelerin geçirilmesi gereken durumlarda, boru iç yüzeyinin normal ihtiyaçtan çok daha pürüzsüz olması gerekir. Bu gibi durumlarada, boruya en yüksek pürüzsüzlük ve kayganlık vermek üzere, PE boruların iç yüzeyi silikon ile kaplanır. Sil i kon tabakası Bu iki boru dışında, Dizayn Grup çok özel amaçlar için kullanılan çok katmanlı borular da üretiyor. Bu boruların özelliği, iç ve dış yüzey kaplama operasyonunu mümkün kılan yüksek teknolojinin kullanılmasıdır. Bu amaçla Dizayn Grup'un ürettiği borulardan bazıları: t Dış yüzeyi UV (ultra-viyolet) ışınlarını geçirmeyen PE borular. t İç yüzeyi PVDF kaplı, kimyasal maddelere dayanımı yüksek borular. t Dışı polietilen kaplı PE-Xb boruları. 190 . FIRAT PLASTIK'ten PE 100 Basın�lı Su Boruları 1990 yıllarından itibaren Türkiye'de üretilmeye başlanan PE 100 isale hattı boruları sağladığı avantajlar nedeni ile PVC, ductil font ve CTP borular ile kıyaslandığında geniş kullanım alanı kazanmıştır. Bu gün ana isale hatları ile şehir için dağıtım uygulamalarında yüksek avantaj sağlayan bir ürün haline gelmiştir. PE malzemeler geliştirilmesi 1. il. ve 111. jenerasyon şeklindedir. 1. jenerasyon PE malzemeler PE 63 sınıfıdır; bu tür malzemenin MRS (min. gerekli dayanıklılık) değeri 6.3 Mpa'dır. il. jenerasyon PE malzemeler PE 80 sınıfıdır; bu tür malzemenin MRS değeri 8.0 Mpa'dır. ve 111. Jenerasyon PE malzemeler PE 100 sınıfıdır. MRS değeri 1 O Mpa'dır. PE hammaddesinde artan yoğunluğa karşı mekanik mukavemet değerleri de artmaktadır. Dolayısı ile PE 100 malzeme için tipik yoğunluk değeri min 0.950 gr/cm3'tür. Basınçlı içme suyu hatlarında projendirme yapılırken döşeme esnasından oluşabilecek muhtemel hasarlanmalar göz önüne alınarak emniyet faktörü 1.25 alınmaktadır. Borularda hidrolik hesaplamalar 50 yıl işletme basıncını karşılayacak şekilde hazırlanmakta ve borularda bu hesaplara göre üretilmektedir. Yani MRS değeri 1O Mpa olan PE 100 sınıfı malzemeden üretilen borular 5 = MRS / C s= 10/1.25 • 8 N/mm2 50 yıl süre ile 8 N/mm2 ' lik çevre gerilmesi oluşturan işletme basına şartlannı rahatlıkla karşılamaktadır. Fırat Plastik, PE 100 boru üretimini 20 - 1600 mm arasında ve proje istekleri doğrultusunda değişik basınç sınıflarında gerçekleştirmektedir. Ultrasonik ölçü kontrol sistemi donamınlı üretim hatlannda sürekli bir kontrol ile ölçülerin standartlar dahilinde kalması sağlanmaktadır. TS 418-2 prEN 12201-2, EN 1555 ve ISO 4427 standartlarına göre üretilen PE borular Avrupa' da çok geçerli olan DVGW sertifikasına sahiptir. Bağımsız SKZ kuruluşu tarafından yılda iki defa denetlenen PE 100 boruları Alman ve EN normlarının gereklerine göre performans testlerine tabi tutulmaktadır. PE 100 Boruların Avantajları: İç yüzey pürüzlülük değerinin çok düşük olması nedeni ile yüksek akışkan hızı MRS değerinin yüksek olması nedeni ile et kalınlığında aynı basınca % 30 daha az duvar kalınlığı ile cevap verdiğinden yüksek iç çap ile daha fazla akışkan taşıma özelliği ve bununla birlikte maliyet avantajı. Alın kaynağı veya elektrofüzyon kaynak yöntemi ile birleştirme yapıldığından % 100 sızdırmazlık ve performans garantisi. Zemin hareketlerinden yüksek esneklik (% 600) kabiliyeti nedeni ile etkilenmeme. Uzun ömürlü, yüksek çatlak yayılma direnci ile döşeme esnasında oluşabilecek çentik etkisi yapan hasarlanmalarda çatlak yayılmasının olmaması. 4 bar ila 32 bar arasında değişik basınç sınıflarında üretilebilme kabiliyeti, yüksek korozyon mukavemeti. PE borular bu özellikleri ile depremler ülkesi olan Türkiye'de yüksek oranda kullanılmakta ve her geçen gün önemi daha da iyi kavranmaktadır. Deprem sonrası dönemde belediyeler başta olmak üzere diğer kamu idareleri tercihlerini PE 100 yönünde kullanmaktadırlar. Bilgi için; Fıra, Plastik ilan sayfa no - 187

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=