.., ooN .c l : f> , , co ... TTMD Şubat Toplantısında Duman Konusu İşlendi TTMD february Meeting1s Topic Was Smoke - Türk Tesisat Mühendisleri Derneği (TTMD) İstanbul Bölge Komitesi tarafından düzenlenen eğitim toplantıları programı çerçevesinde Şubat ayında 'Merdiven Basınçlandırma ve Dumandan Arındırma Sistemleri' konusu işlendi. 1 Şubat 2003 tarihinde İTÜ Makina Fakültesi Orhan Öcalgiray Toplantı Salonu'nda yapılan toplantının oturum başkanlığını Erdoğan Atakar yaparken, konuşmacı olarak Prof. Dr. Abdurahman Kılıç ve Kazım Beceren katıldı. Toplantıda ilk sözü alan Abdurahman Kılıç, duman kontrolü, dumanın etkileri ve şimdiye kadar meydana gelen büyük yangınlarda dumanın etkileri konularında bilgiler verdi. Prof. Dr. Abdıırralınıaıı Kılıç. Yangınlarda ölümlerin iki nedeni olduğunu belirten Kılıç, bu nedenlerden ilkinin duman, ikincisinin ise mimar olduğunu söyledi . Dumanın yangında panik yarattığını, insanların dumanda kaldı kları nda herşeyini kaybetmiş psikolojisine kapı ldıklarını belirten Kılıç, bu gibi hallerde insanların ne yapacaklarını bilemez hale geldiklerini ifade etti. Dumanın bir başka zararının ise, görüşü engellemesi olduğunu belirten Kılıç, bu durumun kaçışı ve müdehaleyi zorlaştırdığı nı söyledi. vermesinden dolayı ölümlere neden olduğunu belirten Kılıç, gazların zehirleyici ve boğucu etkileri yanında dumanın sıcaklık etkisinin de olduğunu ifade etti. Kılıç sözlerine şöyle devam etti: "Gazların boğucu ve zehirleyici etkilerinin yanında dumanın sıcaklık etkisi var. Özellikle sıcaklık yükseldiği zaman ciğerlerde ve gırtlaktayanmalara neden olabiliyor. Duman kontrolünde, kullanıcı etkisi, mimari özellikler, geçişler, sığınaklar, kapıların özellikleri, binanı n işletim şekli, tahliye planının ve yanıcı malzemenin özellikleri oldukça önemli. Dış hava sıcaklığı ve rüzgarın etkisi ise duman kontrolüne etki eden dış faktörler. NFPA'de, duman kontrolünün, kaçış yollarının hesaplanması, bası nçlandırma, yangın merdivenlerinin basıçlandırılması ile ilgili geniş bilgi bulabilirsiniz. Kılıç ayrıca, yaşanmı ş yangınlardan ders alınması gerektiğini vurgularken, her yangının Prof. Dı: Abdurrahman Kılıç, "Her yangııı bir okuldur ve her yangının öğrettiği husu/ar vardır. Teorik olarak ne kadar öğrenirseniz öğrenin ders olarak ııe kadar bilirseniz bilin, eğer yangını yaşadıysanız onun öğrettikleri daha fazla oluyor. " ====::::j:j:::= bir okul niteliğinde olduğunu söyleyerek, teorik olarak ne kadar öğrenilirse öğrenilsin, yaşanan bir yangının öğrettiklerinin çok daha fazla olacağını ifade etti. Amerikalıların yönetmeliklerinde yaşanan örnek yangınları esas aldığını belirten Kılıç, dünyada yaşanan büyük yangınlardan örnekler verdi. Kılıç'tan sonra söz alan Kazım Beceren de basınçlandırma konusunda bilgiler verdi. Yangından korunum sistemi olarak basınçlandırma ile ilgili ilk kodun, 1957 yılında Avusturalya'da yayınlandığını belirten Beceren, daha sonra devam eden çalışmalar sonucu 1978 yılında BF 5588 Kısım 4'ün yayınlandığını söyledi. Beceren, bu çalışma ile insanların tahliyesine yönelik basınçlandırmanın anlatıldığını söyledi. Basınçlandırma sistemlerinin genellikle merdiven çatısı üzerine yerleştirilen bir fanla, merdiven yuvası içerisine hava basmak suretiyle gerçekleşti rildiğini anlatan Beceren, tekli üflemelerin sakı ncaları üzerine çoklu üfleme sistemleri geliştirildiğini ifade etti. Basınçlandırmanın bir duman kontrol yöntemi olduğunu söyleyen Beceren, sözlerine şöyle devam etti; "Basınçlandı rmanın kullandığı iki temel prensip vardır. Bunlardan birincisi; bir bölümde ortalama hava hızını yeterli seviyede tutabilirseniz, bu hızın yaratacağı hava akışı, oraya duman girişini engelleyebiliyor. Buna hız faktörü de deniyor. İkincisi ise; bir engel önünde yarataca-ğınız basınç farkı, duman hareketini kontrol edebiliyor. Açık kapı gibi büyük açıklıklar söz konusu ise birinci prensip, kapalı kapıların çevresindeki sızıntı alanları için ikinci presip kullanılır. " ifil Sıcaklık ve dumanın içinde bulunan zehirli gazları n yaralanma ve ölümlere neden olduğunu, bu gazlardan korbondioksidin boğucu, korbonmonoksidin ise zehirleyici etkiye sahip olduğunu söyledi. Konutlarda gece çıkan yangınlarda dumanın yavaş yavaş ağırl ık Kazını Becereıı, Erdoğaıı Atakar, Prof. Dr. Ahdıırralınıan Kılıç. 42
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=