Dünya1da 2D02 Dünyanın birçok yerindeki ekonomik durgunluk ya da büyüme hızlarındaki yavaşlama ile teröristendişelerinin ekonomik, ticari hayata olumsuz etkileri, 2002 yılında global çapta endişe yarattı. Ekonomik sorunların yanısıra, terörist saldırılar ve Irak ile savaştan oluşan ikiz tehditlere odaklanan dünyada, 1990'1arın canlılığı geride kaldı. Menkul kıymetler borsaları düştü, şirketler, iş dünyası tökezledi, bankalar batık kredi yükleriyle uğraştı. Bu yılın başları için öngörülen canlanma, toparlanma kısa sürdü. Durgunluk korkusu sonbaharla yoğunlaştı. Euro Dönemi Başladı Avrupa Birliği üyesi 12 ülkede 2002'de euro kullanımına geçildi, fakat, euroya geçişle gıda ve diğer temel tüketim mallarının fiyatlarındaki en az yüzde 30 artışlar kamuoyunda tepki çekti. Birlik yeni 10 üyeyi daha içine alacak şekilde genişleme kararı alırken, dünyadaki ekonomik sorunlar, bu kıtaya kaçakgöçmen akınını hızlandırdı. Asya ve Ortadoğu O rtadoğu ülkeleri, savaş ihtimali gölgesi altı nda ve bir savaş daha çıkarsa tüm bölgen in sarsılacağı söyleniyor. Savaşın ve kargaşanın ekonomik olumsuzlukları, en fazla Ürdün, Suriye, İran ve ülkemizde hissedilecek. Dev nüfuslu Çin'deki Komünist Partisi yönetimi daha genç nesle devredildi. Asya ülkelerinin çoğunda beş yıldır durgunluğun sürdüğü bölgede, Çin ekonomisi 2002'de de büyümeye devam etti. Japonya'nın reformcu Başbakanı Junichiro Koizumi iktidarında dahi ekonomik-mali sorunlar giderilemedi. Yirmi yılı aşkın süre devam eden savaşın tahribatını giderip yeniden inşa, imara yönelen Afganistan'daki en önemli projelerden biri, bölünmüş ülkeyi yeniden birleştirecek karayollarının yeniden inşası. Fakat, yeniden inşa için dış yardım akışı aksıyor, yetersiz kalıyor. Afgan para biriminden üç sıfır atılarak yeni Afganiler tedavüle çıkarıldı. 1 dolar=43 afgani paritesi konuldu. Uluslararası kreditörler Afganistan'a geçen yıl 1 .8 milyar dolar yardım aktardı, fakat, bunun sadece 80 milyon doları devletin eline geçti. Yardımların büyük kısmı idare-yönetim masrafları ve acil yardımlara gitti, çok azı yeniden inşaya yöneldi. Güney Amerika Latin Amerika'da Arjantin'in ağır borç yükü altında ezilmesi nedeniyle, bölgedeki birçok ülke ekonomik istikrarsızlık ya da tehdidi altında. Bu soruna açık bir çözüm görünmediği gibi, hiç kimse, bölgedeki ülkelerde büyümenin ve canlanmanın nasıl yeniden tesis edileceğini bilemiyor. Bölgedeki çoğu ülkede liderler 2002'de değişse de, halk umduğunu pek bulamadı. Çünkü, ABD ekonomisinde güçlü bir canlanma olmazsa, bu deve bağımlı Latin Amerika ekonomilerinde liderlerin de yapacağı fazla şey yok. Bazı uzmanlara göre, bölgede işler daha da kötüleşebilir. ABD'de Küba'ya ticari yaptırımların gevşetilmesi talebi yoğunlaştı. Yaptırımlara konulan istisnayla, Küba, ABD'den pirinç, elma ve diğer tarım ürünleri ithal etti. Terörist saldırıların yarattığı korku, Karayip ülkelerinin turizm sektörüne darbe vurdu. Afrika Afrika'daki AIDS salgını, kuraklık, seller ve kötü yönetim, açlık tehdidini yeniden gündeme getirdi. Bir zamanların model ülkesi gösterilen Fildişi Sahili'nde iç savaş çıktı, Afrika'daki diğer bazı çatışmalar da çözümlenmedi. Mo o N Fakat Kongo, Angola ve Somali'de barış ]::ı müzakeleri ümid vaad ediyor. Afrika 1h Birliği, barış ve refah dönemi için çalış- � malar yapıyor. Doğu ve Batı Afrika e�n ülkelerindeki Amerikan çıkarları, petrol nedeniyle arttı. Amerikan özel yatırımcıları ve ABD hükümeti, Gine Körfezi ile Afrika Boynuzu'ndaki Cibuti kıyıla- :� rındaki petrol yataklarına daha fazla ilgi � gösteriyor. 31 -.. ,,, ·;;;
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=