Mo o N -"' .Q t : h :ı , ' u, i " l ' ) Özel Tüketim Vergisi Türk vergi sisteminin ana gelir kalemlerinden birisi olacak olan Özel Tüketim Vergisi, 1 Ağustos sabahı uygulamaya girdi. Uygulama ile KDV'de yüzde 26 ve 40'lık oranlar kalktı. Mal ve hizmetler yüzde 1, yüzde 8 ve 1 8'Iik KDV'ye tabi oldu. Enflasyon Geriledi Uygulanan ekonomik programa ve tüketici talebinin kısılmasına paralel olarak enflasyon son yılların en düşük düzeyine indi. Kasım ayında yıllık enflasyon TÜFE'de 31 ,8'e, TEFE'de ise yüzde 32,8'e kadar geriledi. Yıl sonunda yüzde 35 olması hedeflenen enflasyon, şimdiden hedefin altına yerleşmiş oldu. Merkez Bankası ve Hükümet bu yılın tümünde TÜFE'deki artışın yüzde 35 düzeyinde oluşacağını hedeflemişti. Bankacılık Operasyonu Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) bu yıl da çok çalıştı. Bankacılık operasyonunu tamamlayan kurul, sektörü yeniden yapılandırmak için adımlar attı. Finans kurumlarının bazıları birleşmeyi tercih ederken, bazıları da yabancı ortaklığa gitti. Ekonomi Büyümeye Başladı 2001 yılında eksi yüzde 9,5 olan büyüme hızı, bu yıl tekrar artıya döndü. Türkiye ekonomisi, bu yılın dokuz ayında yüzde 6,2 büyüdü. Büyüme hızı, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını kapsayan yılın üçüncü 3 aylık döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,8 oldu. DİE'ye göre, yılın üçüncü 3 ayında GSMH, cari fiyatlarla 84 katrilyon 933 trilyon 246 milyar lira, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla 37 trilyon 451 milyar lira olarak belirlendi. Sanayi Üretimi Arttı Geçen yıl yüzde 8,9 oranında gerileyen sanayi üretimi, bu yılın 1 O ayında yüzde 8,8 oranında arttı. 2002 Ocak-Ekim dönemindeki üretim artışı, imalat sanayinde yüzde 1 0,2, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 5,6 olurken, madencilik sektöründe üretim yüzde 9,6 oranında azaldı. Geçen yılın tamamında üretim madencilik sektöründe yüzde 7,9, imalat sanayi sektöründe yüzde 9,9, elektrik gaz ve su sektöründe de yüzde 1,5 oranında gerilemişti. Öte yandan geçen yıl Aralık ayında yüzde 73,6 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımı, bu yıl Ekim ayında yüzde 80,6'ya yükseldi. Ekim ayında, işletmelerin tanı kapasite ile çalışamama nedenleri arasında, yüzde 59,5'Iuk oranla iç pazarda talep yetersizliği ilk sırada yer aldı. Tanı kapasite ile çalışanıanıa nedenlerinden dış pazarda talep yetersizliği yüzde 11,3 ile ikinci, yerli mallarda hanımadde yetersizliği yüzde 2,7 ile üçüncü olurken, bunu yüzde 2,4 ile işçilerle ilgili meseleler, yüzde 2,2 ile mali imkansızlık ve yüzde 1,3 ile de ithal mallarda hanımadde yetersizliği izledi. Ödemeler Dengesi Merkez Bankası'nın açıkladığı ödemeler dengesi bilançosuna göre, bu yıl Ocak-Eylül döneminde cari işlemler dengesi 80 milyon dolar fazla verdi. Geçen yılın aynı döneminde cari fazla 2 milyar 758 milyon dolar oluşmuştu. 2001 yılının sonunda ise cari işlemler dengesi 3 milyar 314 milyon dolar fazla vermişti. Döviz Rezervi 26,7 Milyar Dolar Geçen yıl sonunda 33, 1 milyar dolar düzeyinde bulunan, altın ve dövizden oluşan Hirkiye'nin uluslararası brüt rezervi, yüzde 1 4,8 artışla bu yıl Kasını ayı sonunda 38 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası'nın döviz rezervleri ise yüzde 42,8 artışla, 13 Aralık'ta 26,7 milyar dolara yükseldi. 2001 yıl sonunda bankanın döviz rezervleri 18,7 milyar dolar idi. İç ve Dış Borçlar 2001 yılı sonunda 122 katrilyon 1 57.0 trilyon lira olan iç borç stoku, bu yıl Kasını sonu itibariyle 145 katrilyon 295,6trilyon liraya ulaştı. Yılbaşına göre bu yılın 11 aylık döneminde stoktaki artış, yüzde 18,9 olarak hesaplandı. Kasım sonu itibariyle iç borç stokunun 1 1 O katrilyon 77,7 trilyon lirası tahvil, 35 katrilyon 21 7.9 trilyon lirası da bonolardan oluştu. Hazine bu yıl şimdiye kadar, ihale yöntemiyle kamu kağıdı satışı ile yaklaşık 85 katrilyon liralık borçlanmaya gitti. Borçlanmalarda 3 ay, 6 ay, 9 ay gibi kısa vadelerin yanı sıra 1 2 ay ve 24 ay gibi uzun vadeleri de deneyen Hazine, ihale yöntemiyle bu yılın en yüksek borçlanmasını 3 katrilyon 730 trilyon 525.4 trilyon liralık satışla 23 Ekim tarihinde gerçekleştirdi. 2001 sonunda 115 milyar 200 milyon dolar olan dış borç stoğu ise, bu yıl Haziran sonu itibariyle 125 milyar 877 milyon dolar oldu. Dış borçstokunun 1 1O milyar 657 milyon doları orta ve uzun vadeli borçlardan, 1 5 milyar 220 milyon doları da kısa vadeli borçlardan oluşuyor. Öte yandan yılbaşından 1 8 Aralık'a kadar yapılan dış borç ödemeleri ise 1 7 milyar doları buldu. Hazine 9 milyar 275 milyon dolar, Merkez Bankası 21 8.1 milyon dolar, diğer kamu sektörü 507.1 milyon dolar ödeme gerçekleştirdi. Bu dönemde, IMF'ye yaklaşık 7 milyar 43 bin dolar ödeme yapıldı. Geçen yılın tamamında 1 3 milyar 539 milyon dolar tutarında dış borç geri ödemesi yapılmıştı. Dış Ticaret 2002 yılının 9 aylık döneminde ihracat 24,9 milyar dolar, ithalat 35 milyar dolar, dış ticaret açığı 1 O milyar dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 71,3 düzeyinde gerçekleşti. 2001 yılının tamamında ihracat 31.2 milyar dolar, ithalat 40.5 milyar dolar olurken, dış ticaret açığı da 9,3 milyardolarolarak gerçekleşmişti. Aynı tarihte, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 77 düzeyindeydi.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=