Tesisat Dergisi 85. Sayı (Ocak 2003)

1 afficie{__ lDuyulur ] Ergime Duyulur lsı �:;:i ısı 150C lOOC 93C Buharlaşma/ Yoğuş m a Gizli lsısı KızgınBuhar Su Kaynıyor ' I Duyulur 1 lsı ( Üst ısıl değer (yoğuşmalı) ka zanlarda baca gazı sıcaklığı brülörün cinsi ile kazan konst rüksiyonuna göre 25 ° C'ye ka dar düşebilir. Baca malzemesi olarak rutubete dayanıklı mal zeme kullanılması gerekir. rıncla ve yılda 1700 saat çalışırsa yoğuşan su miktarı 2040 kg/yıl olur. 3,5-4,5 arasında pH değeri olan konclens suyu, limon suyundan (2,5) veya sirkeden (3) daha az asiclik olduğundan, evsel kana lizasyondan atılabilir. "" Buhar Yoğuşu)'or Buhar Soğuyor Kazan dönüş sıcaklığı, kazan ısı gücü ve konstrüksiyonu ela yoğuşan su miktarını etkiler. Genelde evsel atık su sistemi bazik ol duğunda, bunun nötralizasyona bile faydası olur. Yine ele kanalizasyona bağlantıda kullanılacak boru malzemesinin aside dayanıklı olması gerekir (örneğin, plastik borular). Duvar tipi yoğuşmalı cihazlarla yapılacak kaskacl sistemlerde 200 kW ısıl yükten itibaren veya evsel atık su tesisatlarında korozyona dayanıklı olmayan boruların kullanılması durumunda ise nötralizasyon ünitesi kullanılmalıdır. "" et 40C u V, oc -18C Buzısınıyor Buz Su I Isınıyor /11/ SuSoğuyor / l Eriyor 1 1 Buz )P; "" Su Soğuyor )I' • DQ.!ıuy.or _.. 9 1 00 1 100 535 1 Kg. için KCAL Şekil /. Sııyımf_a:: di ·a raıııı {!}. Gizli buharlaşma ısısı, kazan gaz yolların da oluşacak olan yoğuşma ile açığa çıkar. Yo-ğuşma için ise önce gazların sıcaklığının su buharının yoğuşma sıcaklığı olan 565 7°C'ye kadar düşürülmesi gerekir. Bu sıcaklığa düşene kadar alınan ısıya "duyulur ısı" elenir. Yoğuşmanın başladığı anda gazların sıcaklığı sabit kalır. Bu sabit sıcaklık altında alınan ısıya ela "gizli ısı" elenir. Şekil 1 'cle görüleceği gibi, 1 kg suyun kay nama noktasına kadar aldığı enerji 100 kcal iken, kaynama noktası ile buhar fazı arasında aldığı enerji beş kattan daha fazla artarak 535 kcal/kg'a ulaşır. İşte bu enerji, klasik duvar tipi cihazlarda baca gazı ile atılmakta, ancak baca gazını yoğuşturan ve üst ısıl değertekniğinelen yararlanan yoğuşmalı tip kazanlarda geri kazanılabil mektedir. Bu tip kazanlarda yoğuşmanın sağlanabilmesi için genel olarak görülen yapı ise aynı kapasiteli klasik kazanlara nazaran daha geniş alanlı tasarlanan döküm, alüminyum veya paslanmaz çelik ısı değiştirici ile özel ön karıştırmalı brülör sistemleri ve gelişmiş bir elektronik kontrol ü n itesi cl i r. Standart düşük sıcaklık kazanlarında, yakıt la verilen ısının o/o8'i baca gazlarıyla ve kazan bünyesinden taşınımla, o/ol l'i ise yanma sonucu oluşan su buharıyla kaybedilir (Şekil 2-a) . Yoğuşmalı kazanlarda ise atık gazın içindeki su buharı, yoğunlaştırılıp yoğuşma gizli ısısı olarak sisteme ilavesi ve bu proses sonucu düşük sıcaklık işletimiyle atık gaz ve taşınım kayıpları düşürülerek geri kazanılmaktadır (Şekil 2-b). Tablo 1 'cle ise bazı yakıtların alt ve üst ısıl değerleri ile yoğuşan su miktarı verilmiştir. • 1 21 %11 Pratik olarak 75/60°( çalışma şartlarında 60 gr/kWh, 40/ 30 ° ( çalışma .şartlarında ise 90 gr/kWh yoğuşma olur. 20 kW (17200 kcal/h) ısı gücün deki bir kazan 75/60 °( şartla- %2 taşınım + %6 atık gaz %8 KAYIP 111% kazanılan gizli ısı %1 faydalanılmayan %11 yoğuşma ısısı + 1 %2 atık gaz __ ,,._ + --%1,St�ınım.�%4,S�YIP üst ısıl alt ısıl faydalanma üst ısıl alt ısıl yoğuşma faydalanma değer değer derecesi değer değer derecesi Şekil 2. a) Diişiik sıcaklık kazaıılarıııdcı alı ısıl de· er tekııiği. Şekil 2. b) Yoğıışıııalı kazanlarda iist ısıl değer tekııiği [6]. Tablo /. Bazı yakacakların alı ve iist ısıl değerleri ile yoğıışaıı sıı miktarları {4). Alt (Hu) Üst (H0) Yoğuşan Yakacak ısıl Değer ısıl Değer H0/ Hu Ho • Hu kWh/m3 Su (teorik) kWh/m3 Doğal gaz L 8,83 Doğal gaz H ! 10,35 Propan ' 25,8 Bütan 34,35 Hava Doğal gaz ...... =====�� tık gaz .... kWh/m3 9,7811,46 28,02 ! 37,19 Gidi,ş hattı -.. ısıtma Dönü,ş hattı Şekil 3. Dıırnr tipi yoğıışıııalı /ıir kazanda yoğıışıııa p_reıısibiııi gösteren kesit [7]. kg/m3 1 , 11 0,95 1 ,53 1 , 11 1 , 11 1 ,63 1 ,09 2,22 3,37 1 ,08 2,84 4,29 3. Sistem Sıcaklıklarına Göre Yoğuşma Koşulları ve Oranları Artan yakıt maliyetleri nedeni ile Avrupa'cla sıvı ve gaz yakıtlı düşük sıcaklık kazanlarına olan talep giderek artmaktadır. Gazyakıtlı düşük sıcaklık kazanlarının, özellikle atmosferik brülörlü olanları, düşük güçlerde ilk yatırım masraflarının az olması, sessiz çalışması ve basit teknik yapıları gibi üstün özellikleri vardır. Yoğuşmalı ka zanların dönüş suyu sıcaklığı düştükçe, geri kazanılan ısı miktarı da art maktadır. Şekil 4'teki diyagramda görülen bu durumda dönüş suyu sı caklığının ve baca gazı sıcaklığının düşmesi yoğuşuk miktarını artırdı ğından, geri kazanılan ısı miktarı ela artar ve kazan verimi yükselir. Bu di yagramda belirtilen verim değerleri üst ısıl değerlere göredir. 75 M o o N -" .. u o ın00 ..en

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=