E N D Ü s T R i D E T E s i s A T D o s V A s 1 VANALAR Valves CAFER ÜNLÜ lntervalf San. ve Tic. Ltd. Şti. ------ "' ooN -" .. " o .,, C)0 ·;;; ·e, .. o -.. ·;;; Akışkana yol vermek, akışkanı durdurmak veya akışkanı kısmak için kullanılan elemanlara "vana" denir. Kullanıldığı amaca, konstrüksiyon/arına veya sızdırmazlık prensiplerine göre adlandırılırlar. 1. Globe Vana Vananın gövde dizaynından dolayı "globe" diye adlandırılır. Sızdırmazlık prensibine göre; baskılı, pistonlu ve metal körüklü diye üç tipe ayrılır. Kullanıldığı akışkanlar; buhar, kızgın su, su, basınçlı hava, asitler ve gazlardır. 2. Sürgülü Vana Gövde içindeki bir sürgü, sürgü kanalları arasında çalışarak sızdırmazlığı sağlar. Metalmetale sızdırmazlık sağlayanları olduğu gibi, metal-elastik malzeme sızdırmazlık sağlayanları da vardır. Kullanıldığı akışkanlar; su, sıcak su, basınçlı hava vb. akışkanlardır. 3. Küresel Vana Sızdırmazlık sistemi vana içindeki küre ve sızdırmazlık elemanlarından meydana geldiği için "küresel vana" olarak adlandırılır. Kolay açıpkapama yapar. Hacmi küçüktür. Basınç kaybı azdır. Bu özelliklerinden dolayı sanayi kuruluşlarının hepsinde yaygın olarak kullanılır. Kullanıldığı akışkanlar; su, sıcak su, basınçlı hava, gazlar (doğal gaz), asit vb. akışkanlardır. 4. Kelebek Vana Vana, dış görünüş olarak, kol, gövde ve klape (kelebek) den meydana gelir. Kullanıldığı akışkanlar; su, sıcak su ve asitlerdir. Kelebek vanaların klape malzemesi paslanmaz çelik olursa vananın ömrü artar. Kelebek vanalar 50 mm ve daha büyük çaplarda tercih edilir. 5. �ek Vanalar Akışkana bir yönde yol veren diğer yönde gelen akışı durduran vanalardır. Çek vanaların konstrüksiyonuna göre üç önemli tipi vardır. Bunlar; çalpara, lift ve disk tip çek vanalardır. 142 Kullanıldığı akışkanlar; malzemesi de dikkate alınmak kaydı ile her tür akışkana uygun çek vana vardır. 6. Emniyet Vanası Basınçlı kaplar ve boru sistemlerinde işletme basıncının tesbit edilen basıncın üzerine çıkması durumunda otomatik olarak açılan, basıncın belli bir değer düşmesi ile de tekrar kendi kendine kapanan bir vana türüdür. Emniyet vanalarının tam kalkışlı ve oransal kalkışlı olmak üzere iki tipi vardır. Buharda ve gazlarda tam kalkışlı, sıvılarda her iki türü de kullanılır. 7. Basın� Düıürücü Vana Her cihazın emniyetle çalışabilecek bir basınç limiti vardır. Cihaza gelen basınç, cihazın çalışabileceği basınçtan daha büyük ise basıncı düşürmek gerekir. Bu görevi yapan elemanlara "basınç düşürücü vana" elenir. Basınç düşürücü vanalar; yardımcı enerji ile çalışan veya yardımcı enerjisiz çalışan olmak üzere iki türe ayrılır. En yaygın kullanılan yardımcı enerjisiz türlerdir. 8. Sıcaklık Kontrol Vanası Sıcaklık kontrolü sağlayan bu vanalara "termostatik vana" ela denir. Termostatik vana, vana ve duyargadan meydana gelir. Duyarga sıcaklığın kontrol edileceği noktaya monte edilir. Sıcaklık istenilen değere geldiğinde vana kapanır, sıcaklık düştüğünde vana açılır. Sıcaklık Kp trol Vanası
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=