Tesisat Dergisi 85. Sayı (Ocak 2003)

•+• 8131N •• • • YUKSEK VERiMLi DALGIÇ POMPA 81 31 N High Performance Plunger Pumps From Alarko Carrier D algıç pompalar, mevcut kaynakların yetersiz kaldığı durumlarda yeraltı sularını çıkararak, içme ve kullanım suyu teminini sağlayan pompalardır. Pompalarda dalgıç motorun dönme sayısından ve dalgıç pompanın büyüklüğünden bağımsız olarak, mil gücünün yüzde kaçının akışkana aktarıldığını belirleyen sayı olmasından dolayı, verim önemli bir büyüklüktür. ACST'de 1 9......47 it/sn debi aralığında fanları pik ve bronz alaşımlı malzemeden yapılabilen eski 8125 pompanın yerine fan malzemesi olarak noryl kullanılarak birçok avantaja sahip olunması düşünülm üştür. Yapılan prototip testlerinde, noryl fan tasarımıyla birlikte, akış yüzeylerinde boya ve fanlarda bronz labirent bileziği uygulamasının pompa verimi üzerine etkileri incelenmiştir. 1 . Malzeme değişikliğinin sağladığı avantajlar: Sadece fan malzemesinin değişikliğiyle elde edilmesi düşünülen avantajlar: 1. 1.Boyut Kararlılığı : t Düşük su emme özelliğinden dolayı, sıvı bulunan ortamda, boyutsal karar1 ılıkta çalışmasını sağlar. t Akış kesitlerindeki kanat kalınlıkları çok dar toleranslarla üretilebilmektedir. t Optimum ölçülendirilebilme ve dizayn kolaylığıyla üretilebilir ve formlarını korur. t Malzeme hafifliğinden dolayı yataklara gelen yükler azalır. t Yüzeylerde tortu çökelmesi minimum olduğundan, akış kesitlerinde daralma meydana getirme olasılığı çok dü-şüktür. t ACST dalgıç motorların çalışma sıcaklığı maksimum 30°C olsa da -40/ + 130°C sıcaklığı arasında yük altında mekanik ve fiziksel özellliklerini kararlı şekilde koruyabilmektedir. 1 .2. Uzun Ömür: t Ülkemizde bölgeden bölgeye yeraltı sularının içerdiği maddeler farkiılık gösterdiğinden fanlara zarar verebilen korozif maddelerden etkilenmez. (Mineral, acı, deniz suyunda dahi uzun ömürlü olarak çalışır.) t Kuma karşı aşınma direnci (kanatlarda erozyon, su ile ilk temas edilen noktalarda oluk, dar yüzeylerde ezme) yüksekti r. t Bir tahrikin toplam eylemsizlik mo-menti, kalkış ve frenleme süresini belirleyen büyüklük olduğundan, anma devir ve momentine ulaşılan sürenin de kısalmasıyla, gerek elektrik gücü sarfiyatı, gerekse ömre olumlu etkendir. t İçme suyunda bronzla muadil özelliklere sahip noryl, pik malzemeye göre daha dayanımlıdır. (FDA, Uluslararası gıda tüzüğüne uygundur.) 1.3.Üretim Kolaylığı: t Üretiminde ergime sıcaklığının o/o80 oranında azalması, kum kalıp, çapak alımı, mil yuvası -kama kanalı- dengeleme deliği vs işlemleri yerine plastik enjeksiyon ve kapak/gövdenin ultrason kaynağıyla birleştirilmesinden dolayı üretim miktarı günde 18 kat artmıştır. t Bundan dolayı, müşteriye teslim süresi 14 gün olan pik fanlı pompa, noryl fanlı olarak 10 günde teslim edilebilir hale getirilebilmektedir. 1 .4.Yüzey Pürüzlülüğü: t Su akış yüzeylerinde pürüzlüğlüğünün pik fana göre daha düşük olmasından dolayı, bazı pompalarda o/o4 oranında sis-tem veriminin de arttığı görülmüştür. 2. Pompa verimini (+basma yüksekliğini) etkileyen diğer faktörler: Yeni tasarımı yapılan pompanın verimi ve yatakların kuma karşı dayanımının nasıl artırılabileceği araştırılmış ve bu doğrultuda farkların görülebildiği testler yapılmıştır. 2.1. Noryl fanlı pompalarda "fan labirent bileziği" kullanımının etkisi: Bu testte ilk olarak, labirent bileziksiz olarak noryl malzemeden yapılmış olan fan, kademe gövdesi içinde bulunan bronz malzemeden yapılmış olan labirent bileziğiyle çalışmaktaydı. Noryl bir malzemenin, akışın meydana gelmesiyle bronz karşısında çalıştığında kaçakların meydana geldiği verimin 127 .., c c : : , , N ... .. u o ın cıo .. (/)

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=