M o N .,. '" tJ it) 00 artıc e koşullar devreye girerse, bu noktalar arasında harici kısa devre hava akımları ol uşabi lir. Kapalı araba garajlarında hh aa vv aa ll aannddı ırrmmaa kvoenrui ms ul ni l di ğai k si öçza l ıkş omnaul as ru, olduğunda tek yönlü havalandırma si stemleri ni n çok yönlü havalandırma sistemlerine kıyasla daha üstün olduğunu göstermişti r. Kısa devre havalandırma , eğer ortaya çıkan akış şekl i en yüksek noktalarından geçecek şekilde ise, kirl i l i k oluşturan emis yonların otoparkın diğer haci mlerine karışmasına i mkan vermeyecektir. Bununla bi rl ikte ki r l i l i k emi s yonlarının ilgi li zonlarının dhaışvıanladnadıroml ma masaıntdığuı rkumu nda bölgesel i rli l i k emisyonlarının tahl i yesinde yetersizliğe sebep olacaktır. Aüfvlerumpea vvee eUgzzaokst Dboğu'da (Hong Kong) i rleşti rilmi ş si stemler aşağıdaki prensi pler doğrultusunda yaygın olarak terci h edilmiştir: a) Akış alanı sonunda kabul edi l ir sınırlar üstünde kirletici sevi yeleri oluşumuna i kzainçıvnemreacke. k uzunlukta akış alanlarından b) Yüksek kirletici emisyonları bulunan tbuörlmgeakle.rde kısa akış alanlarını oluş c) Kapalı otopark bünyesinde veri mli ve yeterli hava akışı sağlamak. d) Otopark içine üflenen temiz havadaki kirletici seviyesi. e) Mahalde bulunan ki şilerin termal konforunun gözeti lmesi . f) Mmoastıonrdaengzkoasçtıngmaazkla. rı n ı n kat m a n l aş4. Havalandırma Sistem Kontrolü sKisatpeamlılegrainrajlarda mekanik havalandırma i n zamana bağlı, aralıklı çalışma yöntemi yatırım açısından ekonomi k bi r çözüm olarak karşımıza çıkar. Bu basi tod, talep kontrolü i le hem daha güvtemneli, hem de enerji verimli l iği açısından daha avantajlı hale geli r. Kapalı otopark hacmi de bell i bi r mi ktar istenmeyen havalan ndırma ve doğal hava cereyanı oluşur. Bu durum temel havalandırma sistemi için bazı ztaalmepanglealrd faydalı olur. Çünkü gerçek bir iği nde havalandırmayı çalıştıran ve hava kal itesi kabul edilebil ir seviyeye geldiğinde tekrar durduran karbonmonoksit sensörlerini n sistemi çalıştırma gerekliliği azalmış olur. Karbonmonoksit konsantrasyonun sensörler k ta a rafından okunması, sensör cevabına ve yıt frekansına bağlıdır. Yakındaki arabalar 102 geçtiği nde ve motorlar çalıştığında oluşan geçi ci değişikleri n kaydedilmesi ve TWA(Ti me Weighted Average/Zaman Ağırlıklı Ortalama) değerlerini n elde edi lmesi kullanılan sensör ti pine bağlıdır. Farklı sensörler aynı lokasyon ve aynı zaman araklıkları i çi nde farklı TWA değerleri verebilirler. Buna göre tasarım hava kalite standartlarından taviz verilmek istenmi y orsa kullanılacak sensör ti pi ni dırma yöntemi nin, kullanılacakn,mheatvoadluann, ölçüm reaksiyon zamanlarının standartlara u ygun olarak tanımlanması gerekmektedir. Enerj i ni n gereksiz kullanımının önüne geçmek içi n havalandırma fanlarının sadece kabul edilmeyen karbonmonoksit seviyeleri o re lu km şm e a kt s e ı d d i ru. r Su emn us önrdl ear çt aarl aı şftı nı rdı l amn a sa ık tgiv e e edi len kontrol si stemini n ya ela zamana bağlı on-off kontrol si steminin işletme tecrübelerine bağlı olarak birtakım i lave ayarlamalarla bi rleştiri lerek sisteme ilave edilmesi oldukça akıllıca olacaktır. Enerji tasarrufları havalandırma sistemi maliyetini bü yük bir oranda etkileyebilmektedi r. CO sensörü seçi mi ve yerleşi mi bu noktada oldukça önem arzetmektedi r. Sensörler pahalı deği ldi r fakat ömür, doğruluk, çalışırlığın test edi lmesi, kalibrasyon, temizleme gi bi konular gözardı edi melidi r. 50 ppm seviyesi ndeki doğrululkm+e/ - % 20'den büyük olabil i r. Şekil 4'te kapalı bir otoparkta havalandırma sistemi ne zamana bağlı on-off kontrol uygulanması görülmektedi r. Bi rim katta bulunan 4 adet s 2 a 2 a k t W ler 'lık fanlar her gün sabah 7 ila akşam 6 i arasında aralıksız çalışmışlardır. Şekil 4'ten de görüleceği üzere fanlar kapatıldığı anda CO emisyonu geçi ci olarak ykoünktsreollmsiestketemdi,i r. Mevcut havalandırma i ki kademeli talep kontrol CO P PM 1 1 .t t 07 00 18 00 07:00 :ı FANS OFF sistemine çevri lmişti r (fanlar 30 ppm CO emisyon değeri nde çalışmaya başlamıştır). Talep kontrol sistemine geçi şle fanların çalışma süresi %85 azaltılmıştır. Bununla bi rl i kte mahal iç hava kal itesinden taviz veri lmemiştir. Bu ela enerji açısından oldukça ciddi bi r tasarruf anlamına gelmektedi r. 5. Sensör Yerleşimi Karbonmonoksit gazının havanınki değer bi törünün r yoğunluğu olduğu için, CO d needeeşki lgi li mahaldeki yerleşi mi sağlıklı algılama açısından oldukça kriti kti r. Kapalı sottaonpdaarrkt llaarrcdaa ksaabğullı keldı i Cl O ö l ç ü m s o n u c u i r sınırlar içinde ise, diğer zararlı gaz emisyonlarının (CO2 , NOx v.b.) da tehl i kesiz emisyon seviyelerinde olduğu (eğer mahal havalandırılı y lenebil i r. CO dedektörü yerleşimi oiç risna )dsi ğö ey r bir önemli nokta da, termal hareketl i li k ve basınç farklılıklarının yer çekimi kuvveti ne etki etmesidi r. Araç egzostlarından çıkan kirletici ve toksi k gazlar sıcak oldukları mHaüvdadleatnçdeırymuakasrıya doğru çıkacaklardır. istemini n sebep olduğu türbülans etki si , temiz ve kirli havanın karışabi lmesi i hti mal i ni doğurur. Bu durumda , dedektörler korunulması istenen zi yaretçileri n yüksekl i ği ne ve onların bulunma i hti mali olan yerlere y mel i di r. CO dedektörleri hi çbi e r r z le a ş m tir a il n egzost kanalları hi melidir. Bu konudazkai ssıtnaandmarotnlatre; edilmeBSI (British Standarts lnstitute) BS7860- 1996'ya göre; duvar ti pi lerindeyerden mi ni mum 1 ,5CmOetdreedyeükktsöerk- 1 iğe montaj yapılmalıdır. VDI (Verei n Deutscher lngenieure) 2053 (Ocak 2002) standartına göre: Duvar ti pi leri nde yerden mi ni mum 1 ,5 CmOetdree ydüekksteökr l i ğe montaj yapılmalıdır. Bi ri m kontrol 18·00 07 00 18 00 1 ···-·-··-·-·····=-••!I'••-··· : � � � � : : : � � o, o, o, o, � � � o, � a a a a ;.� � � O\ O\ Oı o. (), Şekil 4. Kapalı bir otoparkta, lıavalaııdırıııa sistemine ııygıılaııaıı 011-0.IJ kontrol ve CO eıııisyoıı değer/eriııiıı zaıııaııa bağlı dökiiıııii.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=