GÜRKAN GÖÇMEN / Çevre Mühendisi 1974 Edirne doğumlu olanGökhan Göçmen, 1997 yılında MarmaraÜnivers itesi Mühendislikfak. Çevre Müh. Bölümü'nden mezun oldu. Çalııma hayatına 1996'da Arıtes firmasında Proje Hazı rlama Bölümünde baılayan Göçmen, dahasonra ATS Su Arıtma Si stemleri firmasında Müıteri Temsilcisi olarak çalıjtı. ~u an Global Arıtım ıirketinde Satıı Müdürü olarakgörev yapıyor. .. OZET Radyoaktivite kirlenme/eri, özellikle içme sularında gündem oluşııırıııaya baş/amıştıı: Bıı yazımızda radyoaktiviıe kirlenmelerinin birimleri, içme ve kaynak sularındaki limit değerleri, alfa ve beta pcırçacıkların111 neler olduğu, insan sağlığına etkileri ve arıtım yöntemleri (BAT) ince/enmekıediı: Havalandırma, iyon değişıirme, çökeltme ve ters ozmos üniteleri ile arıtımı mümkiin olmasına rağmen; insan sağlığ111ı en ciddi boyııııcı tehdit eden kirletici/erin bcış111da radyoaktif kirleticiler gelmekıediı: Birçok yer altı içme sııyu kaynağıııda, toprak yapısıııdan dolayı doğal olarak bulunmcıkıadırlaı: Yarcı/tığı en biiyiik sağlık problemi; kanserdiı: Radyoaktif kirlenıneleı; doğal olarak olabildiği gibi, nükleer araştırnıalaı; nükleer silahlar ve yapılan nükleer santral atıkları gibi daha çok ve tehlikeli olarak insan kaynaklıdırlar. EPA Enviroıımeıal Proıection Ageııcy-Çevrese/ Koruma Ajansı tcırafındaıı radyoakıif kirlenme/er ve içme suyundaki radyoniiklitleı; önem sırasında yukarılara tırmanmakta, kirlilik liıııiıleri diişiiriilmekıe ve doğrudan insan sağlığıııa etkileri sürekli olarak iııcelenmektediı: Radyoaktif kirlenmelerin de arıtım teknikleri miimkiindiir ve U.S.EPA en uygun arıtıııı tekniğini (BAT) ters ozmos olarak cıçıkla ınakıadıı : ABSTRACT Raıfioacliııity polfıılioııs especi11/ly iıı ılriııkiııg ıvaler lıas sıarıeıl ıo hecoıııe tlıe agem/11. fır oıır slııı(ıı aıt11clıeıl raılioacıiııity polfıılioııs iıı ııııits, limitiııg ,,a/ııes iıı driııkiııg tı111/ spriııg wııter, wluıt 11/p/111 aıul bela parıicles 11re, efecıs on /111111aıı lıealılı aııı/ cleaıısiııg meılıoıls (BAT) are ıliscıısseıl. Raılioacliııily po flıılioııs are ılıe firsl ıo come 11111011g llıe mosı serioııs ılırellleııiııg poflıııiııg mlllerials altlıoııglı ılıese Cllıı he pıırifieıl by veııtilaıioıı, ioıı clumging, precipitlllioıı aıııl reverse osmosis wıiıs. Biggesl lıealtlı issııe il lılls creaıeıl is Cllııcer. Mosı ııııılergrowul JV{(ler spriııgs, ı/11e to soi/ sırııcl11re llıey exisı ıılll11rlllfy. R{l(/ioııclive pofl11lioııs caıı he mıl11rlll b111 lire mosı commoııly /1(1111011 origiıı in ll ılaııgero11s ıvay. Biggesı lı11111aıı origiıı pol/11ıioıı ıvillıo111 ll ılo11hl is 1111c/eıır resellrclıes, ııııclear ıveapoııs aıııl 1111clear poıver sıaıioıı ıvllsles. Rllıliollcliııity poflıııioııs llllıl raılio ııııcliıles iıı ılriııkahle ıvlller lıas goııe ııp llmoııg ollıer problems raıeıl hy EPA, ılıeir pol/11lioıı fimillltioııs lire ılecrellseıl {(/1(/ ılıeir ılirecl effecıs oıı lııııııllıı lıealılı are sıııılieıl coıısıaıılly. Raılioaclive poflıııioııs lıaııe possible p11rificaıioıı ıecl111iq11es aııtl U.S.EPA Sili/es 1/ıe besi p11rificaıioıı ıeclmiqııe ıo be (BAT) reverse osmosis. İÇME SULARINDA . . RADYOAKTiViTE Radioactivity in Drinking Water A. Giriş 1. Genel Bilgiler Türkiye'de içme sula rında alfa ve beta değerleri, klor, nitrit, demir vb kirleticiler kadar takip edilmemektedir. Ülkemizde ele tüm dünyada olduğu gibi yeni kirleticiler dikkate alındığında kullanılmakta olan bazı suların aslında sağlığa uygun olmadığı görülmektedir. [ Radyoaktivite 1 Ağır, hareketli elementler (örn; Uranyum) / • Alfa parçacıkları (HE çekirdeği) - ► Kendiliğinden-► - ı • •. ı ' ► Gama ışıması bozulma '\t . Proton • Beta pa rçacık ları • Nötron Radyoaktivite kirlenmeleri ele, özellikle içme sularında gündem oluşturmaya başlamıştır. Bu yazıda, radyoaktivite kirlenmelerinin birimleri, içme ve kaynak sularındaki limit değerleri, alfa ve beta parçacıkların neler olduğu, insan sağlığına etkileri ve arıtım yöntemleri (BAT) incelenmektedir. Birçok yeraltı içme suyu kaynağında, toprak yapısından dolayı doğal olarak radyonüklitler bulunmaktad ır. Tllhlo 1. Doğal Olarak Bıılııııaıı Radyoııiiklitleı: Radyonüklit Yarı Ömrü Kaynağı 1 Uranyum 235 7.04 X 10 8 yıl Tüm doğal uranyumun 0.72 % 'si, Uranyum 238 4.47 X 10 9 yıl Tüm doğal uranyumun 99.2745 % 'i, Toryum 232 1.41 X 10 10 yıl 10.7 ppm oratalama olarak tüm kayalarda, Radyum·22ş 1.60 x 103 yı l Kireçtaşlarında 0.42 pCi/g ve volkanik kayalarda 1.3 pCilg Radon 222 3.82 gün Havada 0.016 pCi/L Potasyum 40 1.28 X 10 9 yıl Toprakta 1-30 pCilg, ~ Doğal kirlenmeler d ış ı nda, özellikle çöplüklerden kaynaklanan kirlenme, gözardı edilemeyecek boyutlardad ır. Çöplüklerde bulunan, cledektör, televizyon vb eşyalardan kaynaklanan kirlenme, çöplük suyu ile yeraltı kaynaklarına sızmaktacl ı r. TESİSAT DERGİSİ lllllil SAYI 83 KASIM 2002
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=