VDI 6022 ile • • • • • • • iKLiMLENDiRME TESiSLERiNi HiJYENE UYGUN Yazan: Carsten von der Fecht Çeviri: Korhan Küçümen Redaksiyon: Hüsey in M Yüksel Kaynak: TGA Fachplaner, Kasım 2002 Almanya da 70'/i yıllarıııa sonıında, klima tesislerinin hasta edip etmediğine yönelik oldııkça sert ve dııygıısal bir tartışma siirdiiriilmiiştii. "Sick Bııilding Syndroııı" {hasta bina sendromu/ olgıısıı gündemdeydi. Çok zor koşııllar altında belirli bir disipline bağlı kalarak kooperatif bir çalışma içinde uygulanabilecek tedbirler üzerinde çalışmalar yiiriitiildii ve gerçek nedenleri saptama doğrııltıısıında araştırmalar yapıldı. Bıı yazıda, TGA-ıızman planlayıcılarııı VDI 6022 'de hijyen hakkıııda planlama, tanıtım ve hedefdenetimlerinde nasıl bir yön çizdiklerini öğrenebilirsiniz. Bıı koııdeıısat tavasıııda yetersiz malzeme özel/iklerilllleıı dolayı biiyiik korozyoıı olıışmıış ve lıijyeııik bir yiizey lemizliğiııiıı yapılabilmesi imkansız lıale gelmiştir. • PLANLAMAK VE iŞLETMEK Planning and Maintaining Air Conditioning Systems Hygienic With VDI 6022 A iman iş güvenliği yasasının Ağustos 1996'da d eği ştirilm es in e kadar, iklimlendirme tesislerinde belirli bir düzenleme doğrultusunda işleticiye bakını ve hijyenik tedbirler ile kontrol tedbirlerini uygulatacak bir yaptırım yoktu. DiN 1946 Bölüm 2'de [1 J belirtilen düzenli bakını, işlevsel ve hijyenik açılardan olumlu sonuç getirdiği halde birçok tesiste uygulanmıyordu. Kapalı mekanlarda ortaya çıkan rahatsızlanmalar, baş ağrısı, zinde olmamak, konsantrasyon bozuklukları, hatta sıkça soğuk algınlıkla rın görülmesi, yasa koyucunun faaliyete geçmesini sağlamıştır. 1992 yılında federal hükünıetin kapalı mekanlarda hava kalitesinin iyileştirilmesi konusundaki açıklamaları [2] konunun bir yasayla veya düzenlemeyle norm sta ndartları na getirilmesi çalışmasını getirmiştir. VDI 6022 "İ klimlendirme Tesisleri Hakkında Şartlar - Büro ve Toplantı Odaları" [3] düzenlemesiyle sadece işleticiye değil, projecilere de bir uygulama talimatı sağlanmıştır. Öngörülen düzenlemelerle döşenen, ça lı ştırıl an ve hijyen kontrolleri sağlanan bir iklimlendirme tesisi, tesis teknolojisi bazında mükemmel bir şekilde mekanın klinıatize edilmesini sağlayacaktır. Psiko-Sosyal Etkenler Sonucunda Rahatsızlık Belirtileri Psi ko-sosyal etkenlerin rahatsızlan nıalara etkisinin tahmin ed ildiğinden daha büyük oranda olduğu görülmektedir. Bir klima tesisatının mevcut olması, kıyaslamaya gidildiğinde daha bir alt kategoride rol oynamaktadı r. Bu sonucu "ProKlinıA" adlı araştırma projesi basına açıklamıştır [4]. Düzenli bir şekilde VDI 6022'ye göre TESİSAT DERGİSİ lllllll SAYI 83 KASIM 2002 yapılan iklimlendirme tesislerinin bu gibi etken unsurlarının olmadığı da belirtilm i ştir. Bu tip tesise sahip binalardaki ça lışanlarda, daha düşük oranda rahatsızlanmalar saptanmıştır. Ancak eskimiş ve doğru dürüst bakımı yapılmamış olan iklimlendirme tesislerinde, rahatsızlanmayla ilgili bu oran daha yüksek görülmüştür. VDI 6022 Föy 1'de, büro, toplantı salonu ve benzer mekanlar için iklimlendirme cihazlarının planlama, uygulama, çal ıştırma ve bakım larına yönelik şartlar kesin olarak tanımlanmıştır ve hijyenik açıdan da gerekli eklemeler ile genişletmeler teknik verilere göre -örneği n DiN 1946-02- [1 J b ild ir i lmiştir. Düzenlemenin 3. föyü, üretim tesislerindeki iklimlendirme cihazları için şu sıralarda tasarı halinde bulunan [5] şartlar hakkındadır. Hijyenik Şortlar Havan ın su ile doğrudan temas ettiği konıponentler, örneğin nemlendirme düzenekleri ve ıslak soğutucular, hijyen için özel öneme sahiptirler. Bu nedenle hijyenik bakımlar, merkezi nemlendirme tertibatı olan tesislerde iki yıl, merkezi nemlendirme te rti batı olmayan tesislerde ise üç yıllık periyotlarla belirlenmiştir. Föy 1 bakımın şeklini ve kapsa mın ı anlatmaktadır. Bakımı gerçekleştirecek personelin kalifikasyonu VDI 6022 Föy 2'de [6] kategori A bazında kanıtlanmalıdır. Bakını ve onarım işleri için personelin hijyen eğitimleri, kategori B'ye uygun koşullarda yapılmalıdır. Bir checklist'te, periyodik yapılacak işlemlerin ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=