Tesisat Dergisi 82. Sayı (Ekim 2002)

O AKM değerini düşürmek için çok katmanlı filtreler kullanılır. Şayet su alma yeri (intake) açık denize bakıyorsa, iki kademeli filtrasyona ihtiyaç vardır. İlk kademe filtreye veya her iki filtre girişine de polimer doz/anarak verimlilik artırılır. O Ultra filtrasyon, AKM düşürmek için çok katmanlı filtrelerin alternatifidir. Ancak ultrafilitrasyonun işletme giderleri çok katmalı filtrelere göre daha ucuz olmasına rağmen, yatırım bedelleri yüksektir. O RO girişlerine konan kartuş filtreler membranları korur, ancak RO girişlerinde ultra filtrasyon kullanılıyorsa bu filtrelere ihtiyaç yoktur. O Sodyum bi sülfit kullanılarak kalıcı klor giderilmelidir. O Antiskalant kullanılması, suyun TDS'sine ve RO ünitesinin arıtılmış su kazanım oranına (recovery)'ye bağlıdır. Demiralizasyon Bir proses suyu arıtım sistemi içerisinde demineralizasyon; yüksek iyon yüklerinin veya TDS'in düşürüldüğü veya kullanıcının istediği seviyeye getirildiği kısımdır. Demineralizasyon proseslerinde bugün kullanılan öncelikli teknolojiler dekarbonizasyon* 4 , iyon değiştiriciler (IX) ve ters ozmoz (RO) sistemleridir. 4* Dekarbonizasyoıı: Dealkalizasyon 5* Degazör: Gaz giderici 6* Alkalinite: Karbonat, bikarbonat, karbondioksit. 7* Reçinenin Tiikeıııııesi: Reçinenin yeni iyon tutamayacak kadar doygun olması. 8* Kazamııı Oranı (recovery): Arıtılmış suyun besleme suyuna oranı. 9* Meıııbranlı Filtrasyon: (UF) Ulırafilırasyon veya ıııikroporöz meıııbranlar. 1 0*Ultraviyolet ışın ııygıılaıııası: 185-nııı dalga boyu UV ışını ile organiklerin parçalanması ve bu iyon parçacıklarının giderilmesi. CO, - Degazörii Kapasite: 80 ın1/4 NSLATIOıqDekarbonizasyon (Dealkalizasyon) : Suyun asitlenmesi ardından, oluşan C02 gazının bir hava fanlı degazörden*5 geçirilerek uzaklaştırılması sonucu, suyun alkalinitesinin* 6 giderilmesi işlemidir. Bir C0 2 - degazörü tek başına kullanılmaz ya bir iyon değiştirici veya ters ozmoz ünitesi ile birlikte kullanılır. Bir C02-degazörünün (IX) ile kullanılması sistemdeki anyonik reçine yükünün azalmasını; dolayısı ile iyon değiştirici ebatlarının küçülmesini sağlar. Bunun sonucu olarak işletme giderleri de azalır. C02-degazörünün RO ünitesi ile birlikte kullanılması, besleme suyu içerisinde bulunabilen, yüksek orandaki C02'nin giderilmesi içindir. Çünkü RO üniteleri su içerisinde bulunan C02 gibi çözünmüş gazları gideremez/er. Besleme suyunun pH'ının yükseltilmesi ile mevcut karbondioksit bikarbonat veya karbonata dönüştürülebiliyorsa ancak o zaman bu iyonik bileşimler RO ünitesi ile giderilebilir. İyon Değiştiriciler (IX) RO ünitesi yerine bir iyon değiştirici kullanılması tercihi, büyük oranda besleme TESİSATDERGİSİ 11':!1111 SAYI 82 EKİM 2002 suyu TOS değerine bağlıdır. TOS değerinin yüksek olması RO seçimini ekonomik kılar. Yayınlanan raporlarda -tercih noktasının300 ppnı TDS civarında olduğunu göstermektedir. Diğer etken faktörler enerji ve kimyasal sarfiyatları, işçilik giderleri, besleme suyu ve atıksu deşarj bedel/eridir. Tipik bir çift yataklı IX düzenlemesi; bir adet kuvvetli asidik katyon değiştirici (KAKD) ve ardından gelen bir adet kuvvetli bazik anyon değiştiricidir. (KBAD) (IX) proseslerinde çok çeşitli sistem dizayn olanakları vardır. Zayıf ve kuvvetli iyon değiştirici reçinelerin birlikte kullanıldığı; düz veya ters akım rejenerasyon sistemleri ve klasik sabit yatak veya paket yataklı tipler gibi seçenekler mevcuttur. Asit ve baz formundaki iyon değiştiriciler kullanım sonrası tükendiklerinde*7 sırasıyla asit ve kostik ile rejenere edilirler. Ters Osmoz Ünitesi (RO) Genellikle maksimum kapasiteyi sağlamak üzere düzenlenen cihazlar kademe miktarı (reject-staged) ile tanımlanırlar. (Besleme suyunun arıtılmış suya dönüşüm yüzdesi) RO ünitesine temiz su veya ön arıtılmış su beslemesi halinde üretilen arıtılmış çıkış suyu miktarı % 70'/erden başlayarak% 90 oranlarına varır. Deniz suyu besleme/erinde kazanım oranı*8 (recovery): %30 - % 40 mertebelerindedir. Yüksek düzeyde bir arıtım istenilmesi halinde veya besleme suyu TDS'i yüksek ise RO-ünitesi çok kademeli dizayn edilir. (Çift geçişli RO) Çift geçişli RO ünitelerinde üretilen su yüksek kalitededir. Yeni RO memblanlarında çözünmüş katıların (TOS) %99'undan fazlası düşük işletme basınçlarında ve tek kademeli geçişlerde giderilebilmektedir. (-14 Atü basınçta temiz su) İleri Arıtım (Polishing) İleri arıtım; demineralize edilmiş bir suyun kullanıcının istediği kaliteyi sağlamak üzere, daha ileri bir düzeyde arıtılarak saflaştırılması işlemidir. Bu proseslerde, suda bulunan çok düşük miktardaki iyon, gaz, partikül, mikroorganizma ve organik bileşik gibi kirleticiler giderilir. İleri arıtım prosesi IX, EDI, membran veya vakum gaz gidericiler, membranlı filtrasyon*9 ve ultraviole ışın uygulaması*'0 sistemlerini içerir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=