Tesisat Dergisi 82. Sayı (Ekim 2002)

ablagğı llaı l ınğaı bs iı lneı rnl ı dçıor , k kdl aüsşi kü ky oal lkaırş i lheı zçl aorkı nzdoar dahi hassas ölçme olanağı verir. Eksileri : Genel olarak yalnız, akışkanın (veya çok fazlı halde sürekli fazın) iletken t 1o i [l l µ m ir S . a / s K c ı m u g l ] l e ar 'y n e e ı k l s a ( i b n şe i i l m h ir i i r m n iç e in m g i a m e t i u f s u m o y l a u i r l n a e u k t n k bk e e i n n li l i r i n k ­ epnetarozl 1/50 kadarına) indirilmiş olsa da, ve türevleri ile birçok bitkisel yağ ve kimyasal madde ile kullanılamazlar, ibl eetlki resni zl ilki ğai zdl ı ğeı aezt kdial eor,l s ak l ea lsdi ke et di pi ll ee br di l ier kh aa lvi taesl iı zt oçpar al ı kş lı al mm aa sgı ezr eo kr ul i dn ilru, dt aumr a(ma kesni halde çok hatalı sonuçlar verebilir). Yukarıda belirtilen ve lemlerin, akışkana diğer bazı probve l ıtım debiye uygun yave nılmış algılayıcı malzemeleri kulla­ ve talimatlara uyularak monte ekdlaislmikiş bir manyetik debimetrelerin, veya modern türden rakip ss ios tr ue nml al err dy ea rba temk laesnı i lbeenkdl ee nn mdeazh.a ö n e m l i Manye . tik alan sa�gısı Q Sinyal gerilimi Kare dalga sabit akım Şekil 4. Manyetik debinıetre prensip şenıası. 5.2. Ultrasonik Debimetre Uygulama boyutlarına ve ulaşılmak yi sat epnı l ai l er ngöbsetel i rr es ibzilliek ns euvl ti ryaessoi nnei kgdöer eb ifma rektl ı er enl eyr ,asyı vgıılna r ki çuilnl amn ıamnlyı emt i ko tdi ep rl enr ddeenb si oönl çr a me organıdır. Pboürytüatkif çakpullalarndıam avantajları nedeni ile ve bazı endüstrilerde rkaakrimp sai zş ı ks a ey ıl leakbti lrior l ne ri ki sge edr ee kçs oi nki md al ehrai ny ea kdlea şnıik i l iek i mkaant ydeat hi ka dpeabhi aöl ıldç eı rrl al err; d be nu bn eü ydüekn ö li çl eü dsea bp ei tt rsoi ls tüer ümn l eu ryi ggui bl ai iml e at kl aernı olmayan veya çok az iletken olan sıvılar ile sınırlıdır. Temel Prensibi : Doppler prensibine gg eöçr ee r kbei rn ;ddaal gl gaa bh oa ryeuk- Ae t, lfi r eokr at an ms ı -lfa ,r dhaı znı ca,raosrtınamdaınkioratçaıl-a0ma hızı-Y, akış ile dalga ve kanal çapı-O ile orantı l ı ve aşağıdaki basit ifade ile belirtilen ulaşım zamanı değişimi ve frekans kayması oluşur (Şekil 5). İlerleye ve zamgaenrlaiyrıeti dönük dalgaların ulaşım ve tg ile ortalama hız V ilişkisi aşağıdaki gibidir. D!Si11fJ 1 i c-VCos0 & 1 - Dl Si11 fJ ·' c+VCosfJ (2] V=_.!}__!:!._ t:,.t=t. -t & t =1' +18 (3] Sin20 10 ,., 1 g on 2 -Ak,ş Ultrasonik algılayıcı Ul lrasonik algılayıcı Şekil 5. Erişim zamanı ölçmeli. Ulırasonik debime/re şeması. Ultrasonik güç kaynağı Akış Yansıtan parçacık Şekil 6. Doppler ıılıraso11ik debi ölçeri ııyg11lanıa şeması. Eğer sıvı veya gaz akışkan içinde en az 25 [µm] boyutlu ve en az 25 [ppm] oranında katı madde var veya ilavesi olanaklı ise; snoa nbdi l dailğa ir,ı nn i sbpoertuennudna ha ya neı ktoanr aofmtai kboullaun ve portatif sistemlerde (Şekil 7) tercih edilen Doppler yöntemli (Şekil 6) diye aDnoı pl apnl e ru fyrgeuk al anms kaa yş me kalsi ı kduü lzl ae nn iı ,l aabr ai ll ai r . grıönnddaerailşeanğıda belirtilen ilişki bulunan ve yansıyan dalgaların f g ve f y s frekanslarının ölçmesine dayanır. V- !2._ _c_[ı-JYı Cose J8 (4] TESiSAT DERGİSİ IIIEPI SAYI 82 EKİM 2002 Knuumllalanrıılan yöntem, algılayıcıların kove sayısı, kaç kesitte birden ölçme ykaapynılaarkalakrıonrtalama değer hesaplandığı, ve algılayıcıların tipleri gibi bu litrrça sookn iyk adpeıbsiaml ept raerl earmi neatrrteı l asri ı b u l u n a n ve eksileri aşağıdaki gibi özetlenebilir. Ölçme bağlantı ucu Şekil 7. Par/atıf ııltrasoııik debi ölçer uygulaması örneği. Artıları : Sıvı veya gaz her tür akışkanda oç/ oo0k. 5s oa nn dmaa çbi fetl li ir sui zyl igğui l saamğ laal na ra bi li el i r, döazheal da lüı şşvüekr i şbl i eul iyrsgiuzllai kml ea lraer dear i kş iul el l ar enkı l apbai l ri ra, çç oa kp l fı a szal ı bai tk ı şul ayrgau çl aomk aul ya gr duan dmu ra, nbyüeytüi kk tbiüpyleükrden daha ekonomik olabilir, ve lma roı ndde ar npdoö e rt z b a e i t l if l ö i k l u ç le y m g çe u o la yk m ö b n a ü t l y e a ü r m a k i d y bi a o r. t rkuı nç at epk Eksileri: Standart boyutlarda ve aynı gaönrmeaolbdeulkirçsaizpliğaihaiçlıin manyetik tiplere ve iletkenlik sorunu ymoakni ys ee töi kn et mi p ll ie br di reanv adnat ahjaı n çı no ok l mmaamn saas pı , t k a a r r a m f a ı şık ş a y r a t p l a ı l r ı ı s n o d n a d n a l a r e ı n t k i l e n m e l e r i , ve elektronik devrelerin nispeten çabuk arızalanması. T n e e k d n e i n k l e g r e r e e le k ç g e ö l e z r ö y n a ü n n ı n e d a a l ı e n k d o ı ğ n ı o n m d a i k , sdteabni md ae tr tr e ul eyr ignuml aamn yael at irkddae bui ml t reat sr eol ne ri ek graöhreatbçealisrgöiynlebnireübsiltiür.nlüklerinin olmadığı 5.3. Vorteks ve Girdap Debi metreleri k rD e a e l n e b s r i ı i n n il ı ; e ö a o l k ç r ı m ş a n a e t l a ıl p ı n r oı e n l n a a s n y i p ve l o r i l r e b t ş u e t k i t r s ü i - l g r m i d r iş d e a b b p i i m r f k e re ü tt fcries ki ma n saı nr ıköa lsçı mn deae soa sl uı nşaa dn a yvaonrat ne kt üs lreürni ne

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=