temel işletim giderleri cihazların harcayacağı elektrik miktarı ve peri yodik bakım giderlerinden oluşmaktadır. Sistemin maliyetlerinin finanse edilmesinde seçilecek yol da bu maliyetler üzerinde etkili olabilmektedir. Çok üniteli sistem, daha fazla iç üniteden oluşmasına rağmen, kanallı tip klima cihazlarından daha düşük miktarda elektrik harcamaktadır. Her iki sistem de dört aylık soğutma dönemi için tasarlanmıştır. Sistemlerin günde 1 O saat, toplam 960 saat çalışacağı düşünülmüştür. Elektrik birim maliyeti işyeri için O,1 2 $/kWh olarak alınmıştır. Her iki sistemin maliyet analizlerini yapabilmek amacıyla, soğutma yükleri farklı üç ayrı örnek kullanılmıştır. Karşılaştırmanın daha sağlıklı yapı labilmesi için her üç örnek de ofis binalarından seçilmiştir. Bunlardan birincisi, İstanbul Ümraniye'de bulunan 350 mı döşeme alanına sahip iki katlı bir ofis binası olup, soğutma yükü 23 kW değerindedir. İkinci uygulama örneği ise, Silivri'de bulunan bir fabrikanın yönetim binasıdır. Binanın, her bir katı yaklaşık 1600 mı kullanım alanına sahip olup iki kattan oluşmaktadır ve soğutma yükü 298 kW'dır. Sonuncu örnek ise, yine İstanbul Güneşli'de bulunan bir iş merkezi olup, yaklaşık olarak 3300 mı kul lanım alanına sahiptir ve soğutma yükü 307 kW'dır. Her üç yerin soğutma yüklerine göre ilk yatırım mali yetleri, yıllık bakım ve elektrik kullanım masraflarının toplamına bağlı olarak "Bir Değere Getirilmiş Mal i yet Yöntemi" ile elde edilen sonuçları Tablo 1 'de verilmiştir. Tablo 1 'den de görüldüğü gibi, birinci örnekte çok üniteli sistemin bugünkü koşullarda toplam işletme maliyeti, kanallı split sistemden yaklaşık olarak %1 O daha düşüktür. Bununla birlikte, kanallı tip klima sisteminin toplam yıllık maliyeti, çok üniteli sistemden yaklaşık %8 daha ucuzdur. Soğutma yükü arttıkça hem ilk yatırım yıllık maliyeti, hem de bugünkü koşullarda toplam işletme maliyetleri, çok iç Tablo J. Soğııtma yiiklerine bağlı kanallı ve çok iç iiniteli klima sistemlerinin maliyetleri Soğutma Kanallı Çok İç Üniteli Fark Yükü Maliyet Sistem Sistem Sayısal Oran IA ($) 21 .065 25.871 -4.806 -0, 185 CA ($/Yıl) 2.460 3.021 -561 -0, 186 lstanbul (C oM)nv ($/Yıl) 1.620 1.452 168 0,103 ümraniye'deki (1 oM)nv ($) 17.507 15.691 1.816 0,104 Ofis Binası 23 kW CoM ($/Yıl) 2.045 1.833 212 0,104 Cr ($/Yıl) 4.505 4.854 -349 -0,077 gT ($/kWh) 0,204 0,22 -0,016 -0,324 IA ($) 193.143 166.264 26.879 O,139 CA ($/Yıl) 22.560 19.420 3.140 O,139 Silivri'deki (C oM)nv ($/Yıl) 18.837 12.938 5.899 0,313 Fabrika'nın (/ OM )pıv ($) 203.566 139.816 63.750 0,313 Yönetim Binası 298 kW CoM ($/Yıl) 23.777 16.331 7.446 0,313 Cr ($/Yıl) 46.337 35.751 10.586 0,228 gT ($/kWh) 0,162 0,125 0,037 0,228 JA ($) 205.652 182.226 23.426 O,1 1 4 CA ($/Yıl) 24.020 21 .290 2.730 o, 113 lstanbul (C OM)Pıv ($/Yıl) 20.073 13.152 4.900 0,293 Güneşli'deki (! OM)PW ($) 216.923 142.130 74.793 0,345 iş Merkezi 307 kW CoM ($/Yıl) Cr ($/Yıl) gT ($/kWh) üniteli sistemde, kanallı tip klima sistem maliyetinin altına inmektedir. 298 kW soğutma yükünde %22,8 ve 307 kW soğutma yükünde ise %23,2 değerinde fark olaşmaktadır. Düşük soğutma yüklerine sahip ev, küçük ofis, villa tipi mahallerde kanallı tip klima sistemlerde kullanılan galvaniz hava kanalı maliyeti, çok iç üniteli sistemin yüksek iç ve dış ünite maliyetleri ile bakır boru montaj masrafının altında kalmaktadır. Ancak, yüksek soğutma yüküne sahip iş merkezleri, ofis binalarında, çok iç üniteli sistemler daha avantajlıdır. 25.337 16.601 8.736 0,345 49.357 37.891 11.466 0,232 0,167 0,129 0,038 0,228 5. Optimizasyon Sistemlerin büyüklüklerinin, dolayısı ile maliyetlerinin değişimi üzerindeki temel faktör iklimlendirilecek ortamların soğutma yükleridir. En genel halde en sağlıklı karşılaştırmayı yapabilmek ve hangi sistemin hangi durumlarda daha avantajlı olduğunu belirleyebilmek için, her iki sistemin de soğutma yüklerine bağlı olarak maliyet eğrilerinin çizilmesi gereklidir. 'Bir Değere Getirilmiş Maliyet' yöntemine göre bulunan yıllık toplam mal iyet değerlerinden hareketle, regresyon analizi ile aşağıdaki denklemler geliştirilmiştir: cT,KANALLI= ! 8 2 2, 92 96x l ,00623 1 5Q•08xQ ,o / •24298056 CT,ÇOKIÇ ÜNiTELi = 2 78 J , 9 J 4x J ,006Q366Qs o gxQ,0/•13JJSJS TESiSAT DERGisi EIII SAY181 EYLÜL 2002 Hulya-D-Tesisat81 -Makale-olcay kıncay-2
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=