Tesisat Dergisi 81. Sayı (Eylül 2002)

D1 9o8ç .1Dyrı. l Oı nldc aayİ DKıMncMaAy,, M baökl iünma üMnüdhee lni sdai snlıi ğ, i Üniv 1f 9 e a r 9 k s ü 1 i t l y t eı e s lı i s , n i , M d M a ü a h Yk e ıl i n d n d ı a z is lik MlsüıhveendPisliği Bölümü, roıeı dalında fa D k o ü kT l e t t o k e r s n a i i , ğ v M i e A a 1 k n 9 a in 9 b a 4 i l y M im ı ü l ı h n D e d a n a l d ı n Y i d s ı l l a i d ğ ı D z i o B Tç ö e e k l n ü n t m i D k ü o Ü , k n T t i e o v r r e m r ü o s n i d v t i e a n s n a i, ı m a M i l a d k k ı v . i en a ls ı Halen aynı Anabilim Dalında görev yapmaktadır. ArmMaank.KYaük.Müh. ragözyan, 1 999 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi, M M ü ü h 2h 0 e e n 0 n d 2 d i s yis l ı i l l ğ ı i n k i d b fa a ö k l Y ü ü ı m ld lt ü ı e z n s T d i e e M k a l n i k s ik a in na ı , Üniversitesi, fen Bilimleri ı;;;;======.ı Enstitüsü Makina Mühendisliği 1 9A9n 9a byiıll iı mn dDa an l iı t' ni bdaarye ün kAsRe kT el issias ants Mö ğürhe. nL ti md .ijnti it. 'adme amme kl aadnı i.k tesisat tasarım ve uygulama alanlarında çalıımaktadır. OZET Güııümüzde, çoğıı ev ofis ve işyeriııde koııfor şartlarıııııı sağlaııması, ortamdaki sıcaklık ve ııem gibi parametreleri koııtrol edeıı klima sistemleri kııllaııılmadaıı mümküıı olmamaktadır. Bıı çalışmada kaııallı tip klima sistemleri ile çok iç üııiteli iııverter klima sistemleri kısaca taıııtılarak, soğııtma yükleri farklı üç örııeğiıı, her iki sisteme göre, 'Bir Değere Getirilmiş Maliyet' yöntemi kııllaııılarak yıllık toplam maliyetleri çıkarılmıştır. 44 kW soğııtma yüküııiiıı altıııda kaııallı tip klima, üstünde ise çok iç üııiteli iııverter sisteıııiıı dalıa ekoııoıııik olduğu bulunıııuştur. ABSTRACT Iıı our day, at maııy ofJıomes aııd most ofjices aııd coınıııercial facilities, to provide coıııfort iııdoor eııviroıımeııt ııot possible ıvitlıout coııtrol ofparameters tike temperature aııd lııımidity by air coııditioııiııg systems. Iıı tlıis study, duct type air coııditioııiııg systems aııd 11111/ti-ııııit air coııditioııiııg systems are shortly iııtrodııced aııd aııalysed costs oıı three diferent cooliııg load exaıııples ıvitlı "Levelized Total Aııııııal Cost Metlıod". Aııd deterıniııed tlıat, at loıver levels of 44 kW cooliııg load duct type air coııditioııers, aııd at higlıer leı•els multi-ııııit iııverter systems are more ecoııomic tlıaıı tlıe other. KANALLI TİP VE ÇOK İÇ ÜNİTELİ KLİMA SİSTEMLERİNİN EKONOMİK İNCELEMESİ AEcironCoomndicitailoAnilnaglysSiysstOenmsChanneled Type and Multi lnternal Unit 1. Giriş Kapalı mekanların sıcaklık ve nemini istenilen değerlerde tutabilmek amacı ile iklimlendirme işlemlerine başv rulur. İklimlendirme konfor v düstriyel amaçlı olabilir. İnsaneya e u nv dunun rahat olabileceği koşull ü a c r u la çev u y mrea dkıoğşı u lilçairnı bbi rubl ui rni nuel agne noerl l i k l e p e k tamların koşul larını değişt larını sağlamak geirremkier.kA, ykroı cnaf oürr eştai mr t , ürün depolama, araştırma ve geliştirme gibi endüstriyel faaliyetlerde de hava şartlandı rılmaktadı r. Gelişen teknoloji tn ie le ı m m b l ı e n ir r ı i l n n ik i t a g e r ü tn m m g a o e s d ç ı, e rink l ibmi nl eanl adriırnm keu sl lias ­ tikçe daha da önemli hale getirmiştir. Bunun sonucunda da, klima sistemlerinde, artan talebe daha iyi cevap verebilmek için çeşitli alt natifler geliştirilmiştir. Bu çalışmad e a r , kanallı tip klima sistemleri ile çok üniteli inverter sistemlerin tanıtımı ve yıll ı k toplam maliyetlerinin bir kar laştı rması yapılmıştır. şı2. Kanallı Tip Klima Sistemleri Kanallı tip klima sistemleri evler, villalar, küçük işyerleri, dükkanlar ve ofislerin i k k u li ll m an le ıl n m d a i k ri t l a m d e ı sinde yaygın olarak r. Bu tip sistemlerde şartlandı rılmış hava, ortama hava kanalları vasıtası ile gönderilmektedir. Her bir mahale ayrı duv leştirmek yerine, tek birakratnipaillıyeti r p klima cihazı tasarlamak çok daha avantajlı olabilmektedir. Ayrıca, cihazlarda o/o25 oranında dış hava emişi ile ortama taze hava göndermek mümkün olabilmektedir. Bu sistemler mkıseancfae, zdlışe rü,n ikteo, niçt rüonl itee,l ekma naanl sl ai srt eı m i , ve asıkrasesısnudaarl,arhdaan oluşur. Uygulanmaları va akışını engelleyici bir d ile urum oluşmamasına dikkat etmek, rde oluşabilecek arıza ve bakım TESİSAT DERGİSİ IIIZ:II SAYI 81 EYLÜL 2002 ihtiyaçları için de müdahale imkanı t mman e a ı k m y a g a c e l a ı r ; e k k b y ir o e . r r S u le e l ş ç a i i m r le ın n s, e y dç e r e r e n a n e ş a k ır j le ı r h n i a e d t m t üı l ş n i ü ı o n n l­ , elektrik hattının konumu dış üniteye u h l a aşabileceği en kısa mesafede olmalı; va, şartlandırı lan ortama en uygun şekilde tasarlanacak hava kanalları ile dağıtılmalıdı r [1 ]. 3. Çok İCj Üniteli İnverter Klima Sistemi Bu sistemlerde, tek bir dış ünite ile birden fazla iç ünite bağlantısı yapılabilmekte, gelişmiş otomasyon sistemi ile ortam kkoonnftoror lşaerdtlialerıbdilamheakhassas bir şeki ide tedir. Kanallı tip klima cihazlarına göre en önemli av t s a is j t , e k m a d n e a l o m r a l i yetleri n i n çok ü n it a e n li tadan kalkmış olmasıdı r. Ayrıca çok üniteli sistemlerde kullanılan inverter teknolojisi ile daha verimli ve suisztuenm löemr, üi şr lmü ebrki rezçlearl ıiş, mo a sağ l a n ı r. B u teller ve büyük çaplı ofis binalarında rahat nılabilmektedir [2]. lıkla kullaÇok iç üniteli sistemin av daki gibi sıralanabilir [3,4a,5nt]:ajları aşağıw i ço / oü5nOi'tdee nk aop/ oa1 s3i tOe' a kkual ldaanrı mb aı ğml aünma bk iül enn t dİ çüür.n iteler, çeşitli tiplerde olmak üzere, 6kW. 5 0) 0soği l eutm45a.0k0ap0asBitteu/lehr' liinkde( 1d,i9r.- 1 3 , 2 t Dış üniteler için yatay ya da dikey üfleme çıkışı seçeneği vardı r. t Yer olan l e ağ ş ı i m b d u e l u n n m b a a k ğımsız tesisatlama tadır. t g D ö ış ünitelerin sayısının azalması ile rüntü kirliliği azaltılır. Sistem büyük hb ai ncai dmal ie ke bl ei mr aal annl aa r i hi tçi ye ar mç de udyi ğuil mi ça izn. t Sistemde meydana gelebilecek bi r ar olıazraaeksnçaaslınışdma,aykalimdaecihazları kısmi v mektedir. am edebil­

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=