Bora Nalbantoğlu / Alarko Carrier Sanayi ve Ticaret A1 J969'da Lefkoşa Kıbrıs'ta doğdu. 1995 yılında İ. T Ü. 'den Elektrik Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. Aynı tarihten bu yana, Alarko Carrier Sanayi ve Ticaret A.Ş. Gebze Fabrikasında görevini sürdürmektedir. ÖZET Bugün kullanmakta olduğumuz enerji kaynaklarını gelecekteki nesillerden ödünç aldık. Gelecek nesilleri güç durumda bırakmamak için bu enerjiyi olabildiğince ekonomik kullanmamız gerekmektedir. Buna göre; geleceğin enerjisini ve malzemesini korumaya çalışmak, aynı zamanda başka bir potansiyel problem olan maliyetlerin ucuzlatılmasına da yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada, geleceğin enerjisinin korunması, dolayısıyla maliyetin azaltılması pompa sistemleri bakımından ele alınacaktır. Dünya elektrik enerjisi üretiminin onda biri, pompa sisteminde tüketilmektedir. Bu da bize pompa sistemleriniıı, elektrik enerjisi tüketiminin ömür boyu maliyet açısından oldukça önemli olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada önce ömür boyu maliyet kavramı ve ömür boyu maliyet kapsamına giren maliyet unsurları açıklanacaktır. Daha sonra ise sistemin karakteristik özelliklerine bakılarak hesaplanması oldukça güç olan maliyet unsurlarının tahmiıı edilmesi açıklanacaktır. ABSTRACT W eborrowed energy resources that we consume today /rom future generations. it is required to consume this energy as economical as possible not to leave f uture generations in a dificult situation. So, trying to protectfuture energy and its material will also help to decrease costs which is another potential problem. in this study, protection offuture energy, tlıus decreasing costs through pumping systems will be discussed. One tenth of world's electrical energy production is produced througlı pumping systems. That also slıows us how important pumping systems are when lifelong cost of electrical eııergy consumption is considered. in this study, first lifelong cost coııcept will be explaiııed and cost elemeııts involved iıı lifelong cost coııcept will be explained. Then estimation on cost elements will be discussed and explained, as it is lıard to make calculatioııs oııly by looking at clıaracteristic properties of tlıe system. POMPALARDA ÖMÜR . BOYU MALiYET VE SİSTEM ETKİNLİĞİ Lifelong Cost and System Efficiency Of Pumps 1. Giriş Globalleşme sonucunda ulusal ve uluslararası pazarın dm a ü r h al e m n ası ve rekabetin artması ile, sistem tasarımı yapan dislerinin tüm maliyet unsurlarını ayrıntılı olarak iünrceetmleemsei sgi,ereenkmeekkotneomik ve ihtiyaca en uygun çözümü d hendisler, bir ekonomis ir t . g B i ö b y i lde ü bş üi rn ei nr ce ek l emmüeh eynadp i a sl n ik m çö ü zümleri üretmelidir. 1960'11 yılların ortalarından itibaren sistem seçimine ilişkin kararların daha kolay alınabilmesi için ömür boyu maliyet kavramı geliştirilmiştir. Geçtiğimiz yıl Karlsruhe'de yapılan pompa kongresinde de, "Ömür Boyu Maliyet" oturum ana bmaaşlliıyğeı toi laurcaukzseoçlailnmıniş ve ömür boyu maliyetin, "satın alma değil doğru olanın" satın alınmasını sağlayan bir araç olduğu açıklanmıştır. Pkuormulpmaakstiastemleri genel olarak üç temel amaç için dır. Bunlar; bireysel, sanayi ve tarımsaldır. Sistem hBaunçgai laışmmaaç için olursa olsun, seçimine ilişkin kriterler sabittir. da pompa seçimine ilişkin teknik kriterleri değil, ticari kriterleri ele alarak maliyet açısından doğru sistemin seçilmesi açıklanacaktır. Bir pompa sistemi seçilirken genelde satın alma ve montaj maliyetleri incelemektedir. Oysa ki satın alma maliyeti ve montaj maliyeti, sistemin işletilmesi esnasında oluşan maliyetin yanında çok az kalabilmektedir. Ömür boyu mmoalniytaejt,, isşilsettemmei,n btaükmımmvaeliyyeetrinu n s u r l a r ı n ı n (satın alma, den sökme) göz önüne aml ıankmt aadsırı y. l1a9a9y1 rvı net ı1l ı 9m96alyiyılelatri ınai nraosılnudş at uör uml mü rabsoı nyı uammaalçi yl ea t çalışması ile uğraşan pek çok mühendis (Blankhard oğlu, Landers, Pecht ve Raheja), sistem etkinliği ka , v K r e a ç m e ı c n i ı goelalisşıtlıirkerbeikli,mölemriünrinbokaytukımsı aillieyet çalışmalarının statistik ve daha doğru sonuçlar veren bir yapıya gelmesini sağlamışlardır. Bu incelemede önce bir pompa sistemindeki ömür boyu maliyet unsurları incelenecek, daha sonra da sistem etkinliği kavramı açıklanacaktır. Sonuç bölümünde ise basit bir uygulama üzerinde ömür boyu maliyet hesabı yapılacaktır. TESİSAT DERGİSİ IIEIIII SAY! 81 EYLÜL 2002
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=