Tesisat Dergisi 80. Sayı (Ağustos 2002)

Dr. MOGHTADA MOBEDI / Proje Yöneticisi - TEBA Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Böliimiinde lisans ve Yüksek Lisans eğitimi aldı. 1994 yılında Orta Doğıı Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Böliimiiııden Doktora iinvanını aldı. J 995-98 yıllan arasında İran'ın Orumieh Üniversitesi'nde Yardımcı Doçent olarak çalıştı. 1998 yı!mdan beri TEBA !SK A.Ş. 'da çalışmakta olan Dı: Moglıtada Mobedi'niıı ısı transferi ve HVAC koıııılarında 20'ye aşkın yayını bıılımınakıadıı: Halen, TEBA JSK A.Ş. 'de Hijyenik Klima ve Havalandırma Sistemleri, Proje Yöneticisi olarak çalışıııakıadıı: ÖZET Bu makalede hijyenik klima ve havalandırma sistemlerinin ana elemanı olan hijyenik klima santrallerinin teknik özellikleri üzerinde durulmuştur. Literatür araştırması, iç lıava kalitesi ve temiz ortam kavramlarının üzerinde araştırma sayısının fazla olduğunu, ancak ortamın temiz havasını sağlayan hijyenik klima santralleri ile ilgili çalışmalara sık rastlanmadığını göstermiştir. Bu makalede, santrallerde hijyeniklik kavramı, dört ana kural çerçevesinde izah edilmeye çalışılmış ve pratikte bu kuralların nasıl uygulanması gerektiği hakkında bilgi verilmiştir. Bu dört kural, hijyenik klima santrallerinin sahip olması gereken teknik ve yapısal özelliklerinin anlaşılıhasında büyükfayda sağlamaktadır. ABSTRACT In tlıis article, we will discuss teclınical specifications of hygienic air conditioning stations, wlıich is the ınajor element of hygienic air comlitioning and ventilation systems. A stııdy in articles and printed researclıes has proven that there have been various researches Jıeld on internal air quality and c/ean eııviroııment coııcepts, but oıı the other hand ııot maııy stııdies performed on lıygienic air conditioning statioııs, wlıich provide c/eaıı air for tlıe relative environment. Tlıis artic/e will try to inform the reader on concept of lıygiene in stations summarizing tlıe concept based on foıır major rules and how to apply these rııles in practice. Thesefour rules provide great deal of bene fit in understanding teclınical and strııctural specifications that hygienic air conditioning stations should have. . KLiMA . SANTRALLERiNDE . . HiJYENiK KURALLAR Hygienic Rules in Air Conditioning Stations 1 . Giriş Prensip olarak, hijyen ortamlarda partikül ve mikroorganizma oluşumu veya transferi yok edilemez, ancak ortamın havalandırılması, başka bir deyişle düşük partikül konsantrasyonuna sahip havanın ortama verilmesi ve kirli havanın ortamdan alınması yolu ile ortamdaki partikül ve mikroorganizma sayısı istenilen seviyelerde tutulabilmektedir. Bu havayı hazırlayan ve iklimlendiren klima santrallerinin ise, ortamın hijyenik sınıfına uygun hijyenik özelliklere sahip olması gerekmektedir. Konfor klima ve havalandırma sistemleri, sıcaklık ve nem oranı parametrelerine göre tasarlanmakta, cihaz seçimi sırasında ise ses seviyesi, güvenlik vb. konular göz önüne alınmaktadır. Hijyenik klima ve havalandırma sistemlerinde ise, bu parametrelere ek olarak ortamdaki partiküllerin çapı ve sayısı, ayrıca mikroorganizma tipi ve sayısı da eklenmektedir. Temiz oda uygulamalarında, ortamdaki sıcaklık, nem oranı, mikroorganizma ve partikül sayısının, temiz oda sınıfına göre belirlenen değer ve toleranslarda olması gerekmektedir. Bu tip uygulamalarda, kontrol edilmesi gereken parametrelerin sayısının fazla olması, sistemin tasarımını ve cihaz seçimini konfor klimasına nazaran daha kompleks hale getirmektedir. Yukarıda da değinildiği gibi, temiz ortamlar ile ilgili çalışmaların sayısı oldukça fazladır. Ancak, temiz ortam havasını hazırlayan klima santralleri ile ilgili çalışmaların sayısı sınırlıdır [1]. Santrallerde kullanılan malzemelerin sayısının ve tipinin çok fazla olması, hijyenik klima santral kavramını zorlaştırmaktadır. Santral kaseti, fan, nemlendirici, susturucu, elektrikli ısıtıcı, soğutucu serpantin, ısıtıcı serpantin v.b. elemanların hijyenik özelliğe sahip olması başlı başına detaylar içermektedir. Hijyenik klima santralleri ile ilgili en önemli standartlar, hastane klima ve havalandırma sistemi için hazırlanan DiN 1946/4 [2] standardıdır. Bu standartta çok detaylı olmasa da, hijyenik klima santrallerinin sahip olması gereken özellikler anlatılmıştır. Bu makalede, santrallerde hijyenik kavramı dört temel kural ile açıklanmaya çalışılmıştır. Santralin bütün eleman ve hücreleri için bu temel kurallar geçerli olup, bu kurallar göz önüne alınarak hijyenik klima santrallerinin sahip olması gereken özellikler rahatlıkla açıklanabilir. TESİSATDERGİSİ .. SAYl80 AĞUSTOS 2002

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=