Kademeli santrifüj pompalar; gövdesi içinde aynı mil üzerinde birden fazla çark olan pompalar kademeli pompalardır. Çark sayısı kademe sayısını tanımlar. Kademeli pompalar paralel ve seri olmak üzere iki ayrı tipte tertiplenebilir. (Şekil 3 ve 4) Basma Çark � ! 1 1 Çark ,,. ✓ ı 1 Mil ı Giriş Şekil 3. 2 Kademeli pompa (seri) Basma Çark Çark ✓ Mi1 ı ı 1 Giriş Şekil 4. 2 Kademeli pompa (paralel) Pompalar paralel çalışırken aynı kaynaktan emiş yaparlar. Her iki çark, sanki tek çark çalışıyormuş gibi aynı miktar basıncı sağlar. Ancak paralel çalışmada daha büyük akışlarda çarklar basıncı yükseltecektir. Seri çalışmada bir çarkın bastığı debi sonrakinin emişine gider ve pompanın toplam basıncı artar. İtfaiye arabalarında genellikle kademeli santrifüj pompalar kullanılır. İtfaiye arabalarında yangın esnasında artan basınç veya debi ihtiyaçlarına bağlı olarak paralel ve seri pompalama arasında devreye girip çıkabilmesi için transfer valfleri vardır. Sabit kademeli (stasyoner) pompaların nadiren transfer şalterleri vardır. 2.Yangın Pompası Tipleri 2.1 . Santrifüj Pompa Tipleri Şekil 5. Uçtan emişli santrifiij pompa En çok kullanılanlar; milleri yatay pozisyonda olan yatay pompalar ve milleri dikey pozisyonda olan dikey pompalardır. Daha spesifik kategori olarak, uçtan emişli, yatay splitcase, inli ne, dikey milli türbin pompaları sayılabilir. (Şekil 5,6,7 ve 8) 2.2. Pozitif Deplasman Pompaları Bu pompalar, pistonlar veya döner dişliler arasından suyun hareketi vasıtasıyla Şekil 6. Yatay split-case pompa çalışırlar. Bu tip pompalar, yangın koruma sistemlerinin ilk yıllarında çok kullanılırdı. Santrifüj pompaların daha sürekli bir akış sağlaması pozitif deplasman pompalarının kullanımını azaltmıştır. Bu tip pompalar artık itfaiye arabalarının ve köpük/su yangın koruma sistemlerinde kullanılmaktadır. 2.3. Yardımcı (Booster) Pompa Genelde yangın pompası herhangi bir kaynaktan (örneğin kamu şebekesi, özel şebeke, rezervuar, tank gibi) suyu alır ve herhangi bir yangın koruma sistemine Şekil 7. In-liııe pompa akışı sağlamak için basıncını artırır. Bundan dolayı yardımcı pompalar kamu veya özel su şebekelerine bağlanır. 2.4. Jockey Pompalar Su ile yağlamalı Yağ ile yağlamalı Bu tip pompalar yangın koruma sistemlerinde yangın pompası çalışmadığında sistem basıncını muhafaza etmek için tesisata yerleştirilmiştir. Yangın koruma sistemleri daima basınç altında kalamaz. Sıcaklıktaki değişiklikler ve çek valfteki sızıntılardan dolayı basınç düşmeleri olur. Örneğin bir sistem sıcak su ile dolu ise su soğurken basınç azalacaktır. Bu basınç değişimleri, yangın koruma sistemi harekete geçmese dahi yangın Şekil 8. Dik türbin pompası TESiSAT DERGiSİ 1B SAY! 80 AĞUSTOS2002
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=