Tesisat Dergisi 78. Sayı (Haziran 2002)

Doğru sıralamanın yapılmasını sağlamada kullanılan etkin bir yöntem olan teorik (suyun yanındaki) güç tüketiminin gerçek (kablo) güç tüketimine oranı "en iyi etkinlik kontrol" stratejisi olarak bilinir. Sistemin güç ihtiyacını hesaplamak için pompa ve motor etkinlikleri sistemin yük profili ile beraber kullanılır. Bu tasarım ve kontrol stratejisi ısıtma ve soğutma ünitesine çeşitli bina yüklerine tamamen cevap verebilme olanağı sağlar. Kontrol vanaları istenilen alan değerlerini sağlamaya çalıştıkça sistem basıncı değişir. Sistem basıncı değiştikçe de pompa hızı ve akışı değerleri korumak için artar veya azalır. !sıtma ve soğutma cihazları sistemin akış ihtiyaçlarına uygun olarak çalıştırılır yada durdurulurlar. Daha önce de söylediğimiz gibi değişken devirli pompalama sisteminin başarısı sadece parçalara bağlı değildir. Bina yük profilinin analizi ve anlaşılması bu başarı için anahtar elemandır. Ekipman, tasarım koşullarına ve kısmi yükleme etkinliğine uygun olacak şekilde seçilmeli ve doğru sistem kontrolü ile birleştirildiğinde bina ihtiyaçları ile birincil ısıtma ve soğutma ekipmanı arasındaki boşluğu etkin bir şekilde kapatacak şekilde olmalıdır. Ho,ley Dovidson Üniversitesi Harley Davidson Üniversitesi (HDÜ) binaların yük profillerine uygun çiller ünitelerinin üretiminde istisnai (az bulunan yada mükemmel de olabilir) bir örnektir. HDÜ Milwaukee, Wisconsin'de bulunan Harley Davidson şirketinin arazisi üstündeki 12.000 m2'lik 6 katlı bir binada faaliyet göstermektedir. Daha önce üretim tesisi olan bu bina Cedarburg Wisconsin'de bulunan The Kubala Washatko Mimarlık şirketi tarafından tamamen -baştan aşağıyenilenmiştir ve şimdi Harley Davidson servis teknisyenlerine ve bayilerine uygulamalı eğitim vermektedir. Bina içi kullanımı 300 kişilik bir konferans salonu, bütün şirketin yararlandığı bir kafeterya olan the Red Brick Cafe, eğitim için kullanılmaya hazır motosikletlerin bulunduğu laboratuarlar, örnek bir bayi modeli, Harley Davidson ürünlerinin yer aldığı bir arşiv alanı, yarış/ araştırma bölümü gibi çeşitli temel bölgelere ayrılmıştır. Bu binanın maksimum soğutma yükü 375 ton. Bu hayali bir günde tüm alanların dolu olduğu varsayıldığında ki bazen özel eğitim dönemlerinde bu gerçekleşiyor- elde edilen bir değer. Ancak sıradan bir günde binada laboratuardan konferans salonuna, kafeteryaya yada binanın diğer bölümlerine gidip gelen yüzlerce insan oluyor ki bu da gerçekten düzensiz bir şekilde değişen bir yük demektir. Tablo 1. dışardan ikincil akış Hava GPM sıcaklığı 6.00 70 790 7.00 70 400 9.00 74 425 12.00 84 425 15.00 88 475 16.00 95 525 17.00 94 350 Yukarıdaki Tablo 1 'de bir yaz gününde HDÜ'den alınan yük profilini yansıtıyor. Dondurulmuş su ünitesi Şekil 3'te şematik olarak açıklandığı gibi değişken ikincil akış sistemi ile sabit birincil akış sisteminden oluşuyor. Ünitede gelecekte oluşabilecek 750 tonluk bir kapasiteyi karşılayabilmek için tam yük oranı 0,625 kW/ton olan ikiz kompresörlü pervane makinaları kullanılmış. Toplam kapasitenin HDÜ'ye gelecekte komşu olacak diğer tesislerde de kullanılması düşünülüyor. Ünite plaka ve çerçeve ısı eşanşörleri ve su soğutma kulesinden elde edilen suyun yanı sıra teorik soğutma sisteminden faydalanıyor. Düşük dış ıslak ampul (outdoor wet-bulb) koşulları sırasında ısı eşanşörleri ve kuleler soğutulmuş su üretmek için kullanılıyor. Buna ek olarak geri dönen soğuk su, düşük dış mekan TESİSAT DERGİSİ la SAYI 78 HAZİRAN 2002 ıslak ampul sıcaklıklarında su yanındaki ekonomik soğutma sistemi ile önceden soğutuluyor. Bu durum çillere boşaltma ve kW/ton tüketimini tamamen minimumda tutacak şekilde kısmi yükle "denge noktası" durumunda çalışma olanağı veriyor. Yukarıdaki Tablo 1 'de sıradan hayali bir yaz gününde HDÜ'deki yoğunlaştırılmış yük profilini yansıtıyor. Verilerden de anlaşıldığı gibi dışarıdaki hava koşullarının etkisi minimumdur. Çiller ünitesi saat 6.00'da mekanlara ön soğutma yapmaya ve kullanılmayan zamanda oluşan ısıyı yok etmeye başlıyor. Dış kapılar saat 7.00 de kulanım başlayana kadar kapalı kalıyor. Bina kullanımı saat 15.00'de azalmaya başlıyor ve saat 17.00'de kullanım sona eriyor. Işıklar, insanlar ve cihazlar devreye girdikten sonra sistem düzgün bir yük profiline yaklaşmaya başlıyor. Bu düzgün yük profili yükü bina içinde yer değiştirdikçe takip eden değişken devirli pompalama sisteminin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Bazı alanlar kullanılırken bazıları boşaltılıyor, birbirleriyle uyumlu olarak çalışan AHU'lar soğuk suyun yalnızca ihtiyaç duyulan yerde akmasını sağlayacak şekilde kontrol vanalarını açarak yükü karşı lıyorlar. Değişken Devi, Felsefesi Değişken devirli pompalama gerçekten maksimum etkinliği gerçekleştirecek şekilde genel anlamda beygirgücünde düşüş sağlarken, bütün sistem tek bir parçaymış gibi değerlendirilmeli ve kontrol edilmelidir. Şu üç tasarım felsefesini her zaman aklınızda tutun: t Pompalamayı düşürün, t Yalnız parça etkinliğini değil sistem etkinliğini düşünün. t Kontrol fonksiyonlarını entegre edin. Tecrübeli mühendisler sistem optimizasyonun anahtarının güç değil ustalık olduğunu hatırlayacaklardır. it]

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=