Tesisat Dergisi 77. Sayı (Mayıs 2002)

diğer bir oda da soğutulabilir) ve aynı zamanda var olan ısıl yük yüzünden (daha yoğun aydınlatma, elektrikli ofis aletlerinin daha yüksek bir yoğunlukta kullanılması gibi) binanın dahili bölgelerinde oluşan ve dış yüzeyin ısınmasından farklı türdeki bir sıcaklık da denetlenebilir hale gelecektir. Yani bu durumda ısıtıcı birimler ısı üretebilmek için ısı kazanımı için bilinen yöntemlerden birini kullanarak soğutucu birimlerin atık olarak saptadığı ısıdan yararlanacaklardır. Sistemin kalbi ise dolaşımdaki soğutucu akışını, sistemin ısınma veya soğuma talebine göre işlev göstereceği yönde çeşitlenmeyi sağlayacak dönme hızını değiştirebilen bir kompresördür. Daha önce de bahsedildiği gibi soğutucu akışı ayarı enerji tüketim ayarı ile bağlantılı olmalıdır. Kompresör motorlarının çeşitli hız denetleme sistemleri vardır ve en yaygın kullanılanı ise redresördür (inverter). Redresör, kullanılan elektrik enerjisi frekansında ayarlamalar yaparak motor hızını değiştirme gücüne sahip elektronik bir cihazdır. PWM (Puls Genişlik Ayarı) tipi redresörlerin çalışma mantığı ise ana kaynaktan gelen -sabit frekans ve voltaj olarak tanımlanan-dalgalı akımı doğru akıma dönüştürebilen, bunu da puls kontrolü sırasında bir parça doğru akımı alıp farklı bir frekansla (ve uygun voltajla) yeniden dalgalı akıma dönüştürerek gerçekleştiren bir transistör montajıdır. Oluşan bu yeni akım da normalde 50 devirle çalışan ama bu yeni akımla örneğin 80 veya 30 devirle çalışmaya başlayacak olan elektrik motoruna aktarılır. PWM redresörü, düşük kapasiteli "scroll" ve "rotari" kompresörler için (genellikle ev tipi split sistemlerde kullanılır) ideal olma özelliği taşır. Akım özeli ikleri nin değ i şmesi el bette ki devamlı olacaktır. Sistem denetimine mikroişlemcilerinin eklenmesi ve 1PM motorların üretilmeye başlanmasıyla bütün redresör teknolojisi büyük bir gelişme yaşadı. Herşeye değinmek gerekirse tanıtımı gereken bir başka hız denetimi ise (uygunsuz bir şekilde redresör olarak adlandı rılan) özel bir doğru akım motoru ile dalgalı akımla da çalışabilen bir ECM yani Elektronik Denetimli Motor'dan oluşmuş bir denetim mekanizmasıdır. Oldukça karmaşık bir yapıya sahip elektronik bir devre aracılığıy l a ana kaynaktan gelen dalgalı akım, motor hızını ayarlamak için voltajı değiştirilen doğru akıma dönüştürülür. Üç tip kompresör (ve dolayısıyla ilgili olan yoğuşturma ünitesi) bulunmaktadır: t Sadece soğuk; t lsı pompası; t lsı geri kazanımı. İç üniteler aşağıda yapılanışlara göre gruplandırılmıştır: t Asma tavana kurulacak dx kaseti t Asma tavana döşenmiş dx klima santralleri t Duvara monte edilecek dx yüksek duvar üniteleri t Zemine monte edilecek dx dikey kabin üniteleri (döşeli tipte) t Tavana asılacak dx yatay üniteler. İç ünitelerde elektronik genleşme vanaları bulunmaktadır. Tek bir kumanda (kablolu ya da kablosuz) her bir üniteyi açıp kapatmaya, fan hızını değiştirip ayarlama yapmaya ve hava dağıtım yönünü saptamaya olanak tanır. Merkezi zon kontrolü ile genellikle Isı kazanım devresi, Distribütör bölgesel klimalandırma parametreleri ayarlanabilmektedir. Büyük sistemler söz konusu olduğunda ise tüm bölgesel kontrol mekanizmaları merkezi bir izleme istasyonunda gruplanabilir. Merkezi istasyonlar ayrıca gelecekte tek tek kiracıların ücretlendirilecekleri enerji ve zaman ölçümünü de yapabilecekler. Toplam soğutucu akışının otomatik ve anında denetlenebilmesi daha önce bahsettiğimiz ve her bir iç üniteye monte edilen genleşme vanası ile mümkün olmaktadır. Bu vana dahili bobinde bulunan giriş ve çıkış noktalarındaki ölçülen sıcaklığa bağlı olarak kendini kısar veya açar (oda havasının ısıl yüküne bağlı olarak daha yüksek veya daha düşük aşırı kızdırma). Genleşme vanalarından akan soğutucu miktarı ve bu miktara bağlı olarak bağlantı borularının içindeki soğutucu basıncında yaşanan değişiklikler, merkezi bir noktada ölçümlenir ve bu bilgi merkezi bir mikroişlemciye ulaştırılır. Mikroişlemci ölçülen değeri dış sıcaklıkla karşılaştırır ve enerkli frekansını ve kompresörün dönme hızını değiştirebilmek için redresöre gerekli puls darbeleri gönderir. Kompresör dönme hızı ndaki her bir değişiklik, bir başka soğutucu akışına ve enerji tüketim seviyesine denk düşmektedir. Bu tip bir kontrolün on/off kontrol sisteminden üstün olduğu ise apaçık ortadadır. Yoğuşturucu Ünite : i L.....!~+--'~-ı+---+__;ı----ı ··· ~ Sadece Soğuk Ünite Isı pompası Değişken Soğutkan Debili Sistem Isı Geri Kazanını Şeması Çevreleyen ısı kazanım devresinin g-;,reksinimleri distribütör tarafından denetlenmektedir. Dahili bölge devresi ise sadece soğutucu terminaller aracılığıyla çalışmaktadır. TESiSATDERGiSİ B1111 SAYI 77 MAYIS 2002

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=