6. Termostatik Radyatör Valfleri ile Elde Edilebilir lsı Ekonomisi: Termostatik radyatör valfi çalışma prensiplerinde de vurguladığımız gibi sistemin amacı, gerek harici kazançlardan dolayı gerekse mevcut sistemin yüksek kapasiteli olması nedeniyle ortaya çıkan gereksiz yakıt tüketimlerini engellemektir. Meteorolojik veriler incelendiğinde yurdumuzun hemen hemen her bölgesinde günlük belli dilimlerde sıcaklık farklılıkları oluşmaktadır. Bu fark üç büyük kent ortalaması olarak İstanbul'da 7 °C , Ankara'da 9 °C,İzmir'de ise 6 °C civarında günlük maksimum ve minimum arası sıcaklık farkı oluşmaktadır. Projelendirmede kullanılan en düşük kabul edilen dış ortam sıcaklıklarının da ortalama rakam olduğunu varsayarsak günün kalorifer yakılan diliminde 6 °C'lik bir sıcaklık farkı oluşumu kabulü o/o90 mertebelerinde doğru sayılabilir. Şartları daha da olumsuzlaştırarak bu farkın yakılan periyot içinde yaklaşık o/o80 gerçekleştiği kabul edilir. Sonuçta 5 °Clik sıcaklık farkı kabulü ortaya çıkar. Zaten böyle bir fark oluşmasaydı bu valflerin kullanımı da olmazdı. Hatta projelendirme ve diğer otomatik kontrol cihazları daha farklı olurdu. Bu tür sistemlerde kontrol edilen sıcaklığın + 5 °C olması son derece makuldür. Bunu günlük yaşamda da hepimiz hissetmekteyiz. Diğer tüm projelendirme sabitlerini aynı kabul ederek; - 3 °C, o°C, +3 °c projelendirme sıcaklıklarına göre 20 °Clik bir ortam için elde edilebilir ısı tasarrufu şu şekilde hesaplanabilir: Buradan çıkan sonuç yöresel farklılıklar -3'Ciçin öT proje = 23' C öT,eel = ı s·c Oransa/Fark 1--- x!00=21.73 ( ôTproje J 6T,,eı O'C için 6Tµ,oje= 20'C 6T,,,ı = 15'C Oransa!Fark (1-��}100=25 +3 için 6Tp,oje = l 7'C 6T,,,, = 12'C Oransa/Fark (ı-:� } ı 00 = 29.4 göstermekle birlikte o/o 20 ile o/o 30 arasında değişmektedir. Kaloriferli konut yoğunluğu da dikkate alındığında üç büyük kent için mınımum o/o 20 tasarruftan söz edilebilir. Yukarıdaki formüllerden yola çıkarak bir hesap yaptığımızda; 1 °C 'lik fazla ısınma için o/o 6 fazla yakıt masrafımızın olacağı, tersine 1 °C az ısınmamız durumunda veya tasarrufetmişolmamız durumunda da aynı şekilde o/o 6 eksik masrafımızın olacağı görülür. Bu demektir ki, harici kazançlar nedeniyle gereksiz kullandığımız ve fazla ısınmamıza neden olan her bir sıcaklık skalası için de aynı oransal çoğalan yüzdelikli sonuçları katlayarak kullanabilirz. 7. Ekonominin Konut Başına Miktarı: Kaloriferli bir konutun saatte ihtiyaç duyacağı ortalama ısı yükünü 12.000 kcal/h olarak kabul edilebilir. Günlük 8 saat yakıldığını düşünerek; 12.000 x 8 = 96.000 kcal/gün. 180 gün yıllık yakılan gün kabulü ile de; 96.000 x 180 = 17.280.000 kcal/yıl. İstatistiki verilere dayanarak ve fabrikalar, resmi kurum, kuruluşlar ile bunlara bağlı lojmanları ele almaksızın sadece konut bazında düşünürsek, Türkiye'de kaloriferli ve kombi ile ısınan 1 .600.000 adet konut vardır. Her yıl da ortalama 70.000 kaloriferli konut yapılmaktadır. Yaklaşık o/o 4'Iük bir artış söz konusudur. Yukarıda elde edilen ısı yükünden sağlanan tasarrufu o/o 20 olarak konut başına; 17.280.000x0,20=3.456.000 kcal/yıl buluruz. 1.600.000x3.456.000=5.53 x 1012kcal/yıl. olarak ülke genelinde tasarruf elde edilir. 1000 kcal'lik enerjinin maliyetini yaklaşık 1 5 .000.- TL (0.036 USD) alınırsa 1999 Nisan ayı verileri ile; 5.53,xl 012 xı 5,000 = 8_295x 1 0 13 1000 TL. tasarruf TESİSAT DERGİSİ ıım SAYI 76 NİSAN 2002 Bunun da döviz karşılığı bugün için yaklaşık 200.000.000.-USD'dir. Bu rakam biraz önce bahsedildiği gibi fabrikalar, resmi kurum, kuruluşlar, vs... dikkate alındığında en az 350-400 milyon dolarlara ulaşacaktır. Bu rakam enerjide dışa bağlı ve gelişmekte olan ülkemiz için hiç de küçümsenmeyecek bir rakamdır. Bu hesaplamalardan sonra konut başına geri kazanım sürecine de bir göz atılırsa: Konut başına 3.456.000 kcal/yıl tasarruf elde etmiştik. Bunun maddi karşılığı yaklaşık bugün için 52.000.000.-TL (veya 125-130 USD) mertebelerindedir. Her bir ünite için yaklaşık yatırımın 3.000.000.- 4.000.000.-TL arası (yani 8.0-1 O.O USD) kabul edersek ve her bir konuta 5 adet yatırım ön görürsek 1 5 - 20 milyon TL 40 - 50 USD yatırım ile yıllık 50 milyon TL (125 - 130 USD) tasarruf mümkündür. Buradan da anlaşılacağı üzere; geri dönüş süresi 3-4 aygibi son derece kısa birsüredir. 8. Mevcut Kolorifer Tesisatlarımıza Uygulanabilirlik: Mevcut radyatör gruplarımızda girişte mutlaka bir radyatör valfi bulunuyor. Çıkışta ise bazen var bazen yok. Ancak bir de geri dönüş valfi bulunması gerekiyor. Klasik anlamda bildiğimiz volanlı tip radyatör valflerinin termostatik radyatör valfleri ile uyumlu çalışmaları ve sadece termoeleman başlığı takarak kullanılmaları, konstrüksiyonları nedeniyle mümkün değildir. Ancak son yıllarda piyasada görülebilen ve termostatik radyatör valfi ile uyumlu, dönüştürülebilen valfler vardır. Eğer tesisatımızda bu valflerden var ise, sadece termoeleman grubu alınarak sistem dönüştürülebilir. Diğer valf grubunun yeni radyatör valfi ve termoeleman başlığı çifti ile birlikte değiştirilmesi gerekmektedir. Rakor sistemleri, valf boyutları bakımından buna olanak sağlamakta, sadece vidalama işlemi ile eski sistemler termostatik gruplu olarak dönüştürülebilmektedir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=