Tesisat Dergisi 75. Sayı (Mart 2002)

. Çarklarda Malzeme Seçimi 3 3 .1 . Çarklarda malzeme seçimi konstrükif olarak 2 esasa göre olabilir: • Çarkın radyal veya karışık akışlı olmasına göre • Pompa çapına göre (6"/8") Aslında bu iki kavram birbirlerinden tamamen bağımsız değildir. Yüksek debili pompalara geçildiğinde pompa çapı büyümektedir. Çark tipleri, pompanın özgül hızına göre değişmektedir. Özgül hız: n/Q (nq)p = H o,1s formülüyle, pompanın debi, manometrik yükseklik ve devrine bağlı olarak hesaplanır. Debi arttıkça, (aynı basma yüksekliği ve devir için) ÖZELLİKLER -� - Mekaniksel Sertlik H358/30 Kopmadaki çekme gerilmesi Kopmadakl gerilme dayanımı Çekme modOlü Kopmadaki ajilme mukavemeti Burulma modülü Termal -- ısıl iletkenlik L U in n . . ı ı s sı ıl l g g e e n n l l e e ş şm me e 23+80 C X akış 23+80 C B TB a e a s r s m ı ın n a ç çl t t i e e n s s d t t e i i x ( 1 y ( 2 E a 5 l k e . Ck M t / r + a ik k -s s 2 e i l m C ö u z mel)likler) ,_ Termal index(Darbe etkili) Termal index(Darbe etkisiz) V V i i c ca a t t A B / / 5 5 0 0 il Vicat B/120 ıı:; ] HDT/Be, 0,45 Mpa 120·10•4/s=100 mm iLi HDT/Ae, 1 ,8 Mpa 120·10·4/s=100mm Alevlenme 94 HB Alevtenme oranı � - Oksijen indeksi Akkor telli test, 650 C (GeçtiQi birim=) Elektriksel -- : Hacimsel direnç DEĞER BİRİM STANDART 130 Mpa ıso 203911 100 Mpa ıso 521 1,5 % ıso 521 8000 Mpa 1;: ıso 527 125 Mpa 1 ISO 178 6000 Mpa ISO 178 0,28 w/mC DiN 52612 3,00E-06 1/C DiN 53762 7,00E-06 1/C DiN 53752 GEÇER IEC 335-1 125 C i' IEC 335-1 50 C UL 7488 50 C UL 7488 50 ,_ C UL 7488 155 ' ı, C ıso 306 145 C ıso 306 155 C I; ISO 306 145 C ıso 75/Be 140 C ıso 75/Ae 1,47 mm UL 94 25 � ,,,_ % ıso 4589 3,2 mm IEC 695-2-1 1,00E+15 Ohm-m 11 IEC 93 pompa özgül hızı artmaktadır ve çark Yüzeysel direnç 1E+15'den büyOk radyalden yarı eksenele ve karışık Ohm ı, IEC93 Dielektrik mukavemeti(yaQda) akışlıya doğru geçiş yapmaktadır. Elektriksel geçirgenlik " Elektriksel geçirgenlik Hıza göre radyal ve karışık akışlı çark G G 0 ü ç ç k k a a y y b bı ı ç ç a a r r p p a a n n ı ı sınıflandırması: Ark direnci(Tungsten) -ır-b2 Genel olarak dalgıç ı4rr'-O� ,�� ıı' w ı? r ır f pompa üreticilerinde 6" pompalarda çarkın radyal veya karışık akışlı olmasına bağlı olmaksızın noryl kullanımı olduğu söylenebilir ki kendi uygulamalarımız <a) ( b) le) (dl (�) da bu yöndedir. (Karışık ns< 20, ,,.20--ı.o. "s'°-00, "s 90-180, "s18Q-i.OO akışlı çarklar, radyal • Düşük hız radyal akış, nq<2O, D2//D1 =3,5-2,2 akışlı çarklardan konst- • Normal hız radyal akış, nq =20-40, D2//D1 =2,2-1 rüksüyon olarak farklı- • Yüksek hız radyal akış, nq=40-90, D2//D1 =1 ,8-1 ,3 dır. Noryl, üretimi açı- • Karışık akış, nq=9O-18O, D2//D1=1,3-1,1 sından daha karmaşık • Eksene! akış, nq=18O-4OO, D2//D1 =1 Radyal çarklar, sıvının çark çevresine radyal doğrultuda akmasını sağlayan kanat geometrisine sahip çarklardır. Karışık akışlı çarklar ise, sıvının çark çevresine radyal doğrultuda akmasının yanı sıra eksene! akmasını da sağlayan kanat geometrisine sahip çarklardır. Pompalar(a)/ımıza bakıldığında hem 6", hem de 8" 'de karışık akışlı çark mevcuttur. yapıya sahip karışık akışlı çarklarda, şekillendirilebilme kolaylığından dolayı tercih sebebi olmaktadır.) 3.2. Çalışma şartlarına göre çark malzemesi seçiminde en önemli faktörler: • Fiziksel özellikler • Kimyasal özellikler • Maliyet Genel olarak bu kriterler göz önünde bulundurulduğunda, noryl, karışık akışlı çark malzemesi için seçim sebebi olmaktadır. TESİSAT DERGİSİ ıım SAYI 75 MART 2002 18,0 kv/mm ı,, IEC 243 2,9 IEC 250 2,9 - .:.. , ,- IEC 250 •.:. 0,0006 : - � .. IEC 250 0,0010 IEC 250 = 9 san. ASTM D495 3.2.1 . Fiziksel Özellikler : Dizayn edilmesi aşamasında gerek daha iyi ölçülendirilebilme, gerekse ağırlık, mukavemet, sertlik (üretilebilirlik açısından önemlidir) değerlerini içeren fiziksel özellikler göz önünde bulundurulduğunda malzeme seçimi önem kazanmaktadır. Bu kriterler incelenmiş ve pik ve/veya bronz malzeme kullanı- !arak üretimi olan ACST radyal ve karışık akışlı çarkların GFN3 tip noryl kullanılarak imal edilmesine karar verilmiştir. (601 0-601 1 -601 5-6020-6022-60248028-8045-8048 radyal, 6055 karışık akışlı çarklıdır.) Karışık akışlı çarklar noryiden yapılarak: • İyi mekaniksel, termal, fiziksel ve kimyasal dirençli olup, içme suyunda kullanılabilirlik sağlar. • Plastik enjeksiyonla şekillendirilen çarklar, 8" 'e kadar olan dalgıç pompalarda, pompa üreticileri tarafından max. 3500 1/min devirde, 30 kademe, 32 bara kadar dayanım istenen çalışma şartlarına kadar tercih ediliyor. • Noryl malzeme ile şekillendirilen çarkın su akış yüzeylerinin pürüzlülüğünün, pik çarkdaki yüzeylere göre az olmasından dolayı noryl çarklı

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=