Tesisat Dergisi 74. Sayı (Şubat 2002)

Ben hiç unutmuyorum, 1993 senesiydi, Amerika'da bir toplantı da bulunduğum sırada bir Amerikalı bankacı bana, "Sayı n Hisarcı klıoğlu, dolar bazında o/o 1 5 - o/o 20'ler civarı nda bir getiriniz var. Acaba Türkiye'de bir sı kı ntınız mı var?" diye sormuştu. Niye sordunuz diye sorduğumda vermiş olduğu cevabı şuydu: " Dünyada dolar bazı nda o/o 20 kazanç hiçbir yerde yok, sadece Türkiye'de var." Bizim bugünleri yaşamamızdaki başlı ca nedenlerden bir tanesi bu olmuştur. Bu sıcak para girişinde, daha doğrusu 500 firmayı incelediğimizde ki anketlerin sonucunda gördüğümüz, faaliyet dışı karların faaliyet karları ndan daha çok olduğudur. Bu, ekonomimizin borcun ve faizin yine borçla ödenmesinin sarmalı na girdiğini göstermiştir. Kısaca, başlı klar olarak geçiyorum bunları ; tekrar eskileri hatı rlayalı m, bir daha bu hataları yapmayalım, hep beraber toplum olarak bilinçli olalı m diye bunları anlatıyorum. İkinci olarak yine son 1 O yı ldaki bütçedeki sosyal güvenlik açı klarına bakacak olursak (Slayt 2): Maalesef emeklilik yaşını n tekrar 38 yaşa indirilmesi ile beraber sosyal güvenlik açı kları nda büyük bir büyüme olduğunu görebiliriz. Son 2001 yı lındaki güvenlik açı ğı 4.6 katrilyona ulaşmıştı r. 2002 yılı bütçesinde yaklaşık sosyal güvenlik açığı 7.1 katrilyon iken kamunun toplam bütçedeki harcamalara koyduğu rakam 5.6 katrilyon. Yani sosyal güvenlik açığı 7.1 katrilyon, Türkiye'nin toplam tüm yatı rı mları ise 5.6 katrilyondur. Bu tabloda 1990 yı lı nda toplanan her 100 liranın o/o 2.70'i sosyal güvenlik açı kları na giderken, 2000'de hepimizin gördüğü gibi bu oran o/o 12.53 rakamı na ulaşmıştı r. 2001 'de ise o/o 13.76 olacaktır. Yani toplanan her 100 lira verginin şu anda 13.76 lirası sosyal güvenlik açı klarına gitmektedir. Buna karşın yatırım harcamalarına bütçeden ayrılan pay nedir diye baktığımızda (Slayt 3), 1990 yı lı nda toplanan her 100 lira verginin 21.77 lirası yatı rı mlara giderken, 2001 yılı nda bu 1 O liraya, yani o/o 1 O'a düşmektedir. Slayt 2. Toplanan her 100 lira verginin ne kadarı sosyal güvenlik açıklarına gidiyor? Slayt 3. Toplanan her 100 lira verginin ne kadarı yatırım harcamalarına gidiyor? Bu tabloda da bu iki durumun mukayeseli şeklini görmektesiniz (Slide 4). Burada bir şey dikkat çekmektedir: Sosyal güvenlik açı kları her toplanan vergiden payı nı yükseltirken, yatı rı mı n almı ş olduğu pay giderek düşmektedir. Bugün geldiğimiz noktalardan bir tanesi de maalesef sosyal güvenlik açıklarıdır ki hepinizin bildiği gibi halen de devam etmektedir. Slayt 4. Toplanan her l 00 lira verginin ne kadarı sosyal güvnelik açıklarına gidiyor? TESİSAT DERGİSİ 111111 SAYI 74 ŞUBAT 2002

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=