Tesisat Dergisi 73. Sayı (Ocak 2002)

PLASTİK BORU SEKTÖRÜ EFLATUN BORU - ıı. BÖLÜM Plastic Pipe Sector 11 Purple Pipe11 - Part 2 HÜDAVERDİ UĞURLU Dizayn Teknik Plastik Boru ve Elemanları A.Ş. Kfaırssıamtı bayındaki yazımızı okuma ulmuş olanlar başlıktan neyi kastetmiş olduğumuzu anlayacaklardır. Piyasada plastik boru denilince, sektörün dışından olanlar bildiklerini göstermek için hemen, "yeşilboru mu?", "pembeboru mu?" diye sorar, demiştik. Bir sektördeki ürünleri renk ne kadar tanımlar ise, boru sektörünü de o kadar tanımlar. Bu yazımızla renklerimizden bir tanesini daha anlatalım. Akılda kalmayan yığınla bilgi yerine, öğrenilip kullanılan bir-iki bilgiyi tercih ettiğimden yine mümkün olduğu kadar basit ifadeler, ile konuyu aktarmaya çalıştım. Bugün "atıksu borularından (Waste Discharge Pipe)" bahsetmek istiyorum. B o u borunun piyasadaki adı "Pimaş Boru" lup, piyasamıza bu ürünü ilk olarak sunan firmanın ismidir. Son yıllarda ise piyasadaki diğer firmaların gayretleri ile PVC (Polyvinil Klorür) olarak anılmaya başlanmıştır. PVC genelde rijit ve plastifiye PVC olmak üzere ikiye ayrılır. PVC; fiyatının ucuz ve yeteri derecede rijit olması, yüksek m g ukavemet ve iyi kimyasal dayanım östermesinden dolayı bina ve yapı ürünlerinde yaygın olarak kullanılır. Buna örnek olarak, PVC borular ve yağmur suyu olukları, PVC kapı ve pencereler, kablo muhafazaları verilebilir. Pl kaatısltmifiaykesvueya esnek PVC içine plastizan reti ile üretilir ve yaygın olarak PVC döşeme, ayakkabı tabanı, suni deri ve çocuk oyuncaklarının imalinde ve daha birçok alanda kullanılır. PVC kararsız ve kolay bozunan bir da olduğu için içerisine katkı mad y d ap es ı i ilave edilmeden kullanılamaz. l lerde (ekstrüzyon, enjeksiyon vssı.l),işpleomlimerik yapının bozulmasını, özell rinde kayıpları önlemek amacıyla i i ç k i l n e e stabilizatör maddeler katıl me stabil (kararlı) hale get ı i rr.iYlira.nBi ummalazdedeler metal tuzları olup, genelde kurşun, kadmiyum, baryum, çinko gibi ağır metallerdir. Bunlardan özellikle kur yum son derece zehirl şi umn avded eklaedr dmi ri . Stabilizatörler PVC molekülleri il yasal bir bağ oluşturmazlar. e kimBağ olmadığından da PVC içer den, moleküllerin arasından, zam i a s n in la yüze-ye doğru sızarlar ve kümeleşirler. 1995'te Arizona sağlık departmanı yapmış olduğu incelemelerde, kurşun z k e al h d i ı r-lenmesi sonucunda hastaneye rılan çocukların PVC oyuncakları yüzünden zehir miştir. lendiğini tespit etTESİSAT DERGİSİ 111111 SAY! 73 OCAK 2002 Birinci bölümünü Kasım 1001, 71. sayıda yayınladığımız Hüdaverdi Uğurlu'nun "Plastik Boru Sektörü" başlıklı yazısının bu sayıdaki ı. bölümünde ise, atık su boruları; PVC ve PPb borıılan ile ilgüi aynntılı bilgiler verilmektedir. Bu ismi çevre örgütlerine mensu risinin yanında söylerseniz, duyapcabğiı ızdıraptan ölümüne bile sebep ol lir ka siniz. Bu maddeye neden bu ka a d b a i r rşı olduklarının sebeplerine kısaca değinelim: Bina ve yapı ürünlerinde kullanılan PVC, yangınlarda zehirleyici ve öldü rücü recilerg i a n z lai sçt eı ğsai n çdıek airl kd ı ğs ıırn a d la arn d , a ç e y e v r almaktadır. PVC aslında zor tutuşan bir malzemedir, yanmaya 600 °C'de başlar. Yangında, yanmaya başlamadan önce 250 °C'de yapısında bozulmalar başlar, yani moleküler yapısında sıcaklığın etkisi ile değişme olur. Açığa çıkan klor atomu havadaki nemin yardımı ile Hidr jenklorür (HCI) gazına dönüşür. PVC'n o in içerisinde ağırlıkça o/o56-57 oranında klor bulunur. Bu klor miktarının hemen hemen tamamına yakın bir bölümü toksik (zehirli) HCI gazı olarak açığa çıkar. Hidrojen klorür gazı renksiz, korozif, keskin kokulu ve boğucu bir gazdır. Havadan ağırdır ve nemli hava or da duman çıkarır. tamınYangında bu gaza maruz kalan şahıslar yanarak değil, zehirlenerek ö tedirler. lmek­

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=