2. Hammadde Özellikleri FKS borular genel olarak yüksek yoğun1ukiu polietilen (HDPE) hammaddesinden üretilirler. Yüksek ısıya sahip akışkanlar için kullanılacak borularda ise PP hammaddesi tercih edilebilmektedir. Her iki hammaddenin de kolay işlenebilme özelliği, düşük yoğunluğu, tamamen hijyenik oluşu bu boruların üretiminde tercih nedeni olmuştur. FKS Üretiminde Kullanılan HDPE ve PP'nin Sağladığı Üstünlükler; t Hafif oluşundan dolayı taşımada büyük kolaylık sağlar. t Kimyasallara karşı yüksek mukavemet gösterirler. t Esnektir ve darbelere karşı mükemmel direnç gösterirler. t Olumsuz doğa koşullarına karşı dayanımı yüksektir. t HDPE, UV ışınlarına karşı mukavemetlidir. t Kolay ve sağlam kaynak yapabilme özelliği vardır. t Aşınmalara karşı dayanıklıdır. t Pürüzsüz yüzeyi ile tortu oluşturmaz. t Yüksek akışkanlık hızı ve düşük basınç kaybı sağlar. t Soğuk iklimlerde dondan etkilenmez. t HDPE 60 °C'ye kadar PP 95 °C'ye kadar güvenlikle kullanılabilir. t Kesinlikle korozyon oluşmaz. t Kemirgenlere ve bitki köklerine karşı dayanıklıdır. Özellik Norm Yoğunluk DiN 53479 Eriyik akış hızı ıso 1133 MFR 190/5 MFR 190/21,6 MFR 230/5 Elastiste modülü (çekme) ıso 178 Kısa süre Uzun süre (25 yıl) Sarkma gerilimi DiN 53495 Kopma dayanıklılığı DiN 53495 Kopma uzaması DiN 53495 Bilyalı kafa basıncında sertlik ıso 2039 23 °cde iz bırakıcı darbe sertliği (Charpy metoduna göre) DIN/IS0 179 Termik boyda genleşme katsayısı DiN 53752 Spesifik geçiş direnci DIN/IEC 600930 DIN/IEC 60167 üst yüzey elektrik direnci DIN/IEC 600930 Renk 3. Kimyasallara Karışı Dayanım FKS üretiminde kullanılan hammaddelerin zinciryapısı düzgün olmadığı için asidik ve bazik ortamlardan etkilenmeyip, kimyasal maddelere karşı aşırı direnç gösterirler. HDPE 60 °C, PP 95 0C'ye kadar fiziksel ve kimyasal yapısını korumaktadır. 4. Akışkanlık Özelliği FKS üretimins,e kullanılan hammaddelerin zinciryapısı düzgün olmadığı için asidik ve bazik ortamlardan etkilenmeyip, kimyasal maddelere karşı aşırı dirençgösterirler. HDPE 60°C, PP 95 °C'ye kadar fiziksel ve kimyasal yapısını korumaktadır. Birim PE 80 PE-el PP-R g/cm3 0.95 0.989 0.91 g/10min. ca.0.43 0.15 0.50 ca. 10 7.0 . 1.25-1.5 N/mm2 1000 800 750 170 ca. 150 160 N/mm2 23 21 25 N/mm2 30 . % >600 . > 50 N/mm2 42 40 45 kJ/m2 . 20 1/'c 1.8x10◄ 1 .8x10◄ 1.6x10◄ Ohm cm. > 1o ı s > 106 > 1016 Ohm cm. > 10 1 " > 106 > 1013 Siyah/Sarı Siyah Gri (RLA 7032) TESİSAT DERGİSİ ıımıı SAYI 73 OCAK 2002 FKS boruların camsı yapıdaki pürüzsüz iç yüzeyi, boruya yüksek akışkanlık hızı kazandırmaktadır. Bu özellik boruların içinde tortu birikmesine engel olduğu gibi, özellikle basınçlı hatlarda, diğer borulara nazaran daha az güçte pompa kullanılarak enerjiden büyük tasarruf sağlanmasına imkan yaratmaktadır. Günümüzde atık suların tahliyesi için kullanılan klasik boru sistemlerinde karşılaşılan en büyük sorun; çevrede bulunan kum, çakıl vs. malzemelerin borular içerisinde oluşturdukları tortuların, zamanla boru içinde tıkanmalara neden olduğu gibi sürtünmeden dolayı borularda aşınmaya da sebep olmasıdır. En büyük sorun ise, arıtma tesisine bağlı kanalizasyon sistemlerinde, arıtma tesisinin içerisine giren bu tür tortular, sistemde tıkanmalara ve arızalara neden olduğu gibi, işletme maliyetini de oldukça yüseltmesidir. Öte yandan boru içerisine sızan zemin suyu, boru kapasitesini gereksiz doldurduğu gibi, arıtmanın işletme maliyetini de artıran en önemli faktördür. Özellikle deniz kenarında yapılan hatlarda tuzlu suların boru içerisine sızması, hem arıtmanın mekanik donanımının ömrünü azaltmakta, hem de biyolojik arıtmalarda bakterileri öldürerek arıtma sisteminin komple devre dışı kalmasına neden olmaktadır. FKS boruların pürüzlülük kat sayısı çok düşük olduğu için kesinlikle tortu oluşumuna meydan vermediği gibi, birleşim noktaları kesin sızdırmazlık sağlayan elektrofüzyon kaynak yöntemi ile birleştirildiğinden çevreden herhangi bir yabancı malzemenin boru içerisine girmesine de imkan vermemektedir. Boru Cinsi Kb Değeri Yeni çelik borular 0.01 -0.1 Yeni duktil fonk boru 0.0001 • 1 Bitümlü duktil ve beton boru 0.03 • 0.2 Genel plastik borular 0.01 -0.1 HDPE borular 0.007 • 0.5 Yeni beton boru 1.0 • 2.0 Pişirilmiş toprak boru 0.1 - 1 Eski yıpranmış borular 2
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=