4. POMPA KONGRESİ ve SERGİSİ'NE DOĞRU ) ) ) ) )�) ) ) ) ) Resim 2. Küçük bir diişey tiirbiıı pompası. rotoru ve statörünün birbirine temas etmemesi için geniş aşınma halkası boşlukları gerekmektedir. API 610, aşınma halkaları için minimum boşluklar tavsiye ederken, birçok tesis kendi boşluk tablolarına sahiptir. Bir çok defa bunlar, sürtünme hasarlarını veya pompadaki tutuklukları azaltarak güvenilirliği yükseltmek için artırılmıştır. Fakat bu büyük boşluklar, aşağıdaki sonuçlarla birlikte iç akışkanın tekrarsirkülasyonuna sebep olur: t Verim düşüşleri. t Sirkülasyon kavitasyonu. t Yüksek titreşim seviyeleri. Kompozit Aşınma Halkaları Termoplastik kompozit malzemeler sürtünme hasarına sebep vermeyen, düşük bir sürtünme katsayısına sahip olan ve temiz akışkanlarda çok iyi bir aşınma direnci gösteren malzemelerdir. Daha yakın geçmişte, karbon lifleriyle güçlendirilmiş yüksek performanslı termoplastik kompozitler geliştirilmiştir ki bu malzemeler metal kompozitlere göre daha rakabetçi mekanik özellikler sağlamaktadır. Sonuç olarak bir çok pompa uygulamasında bu malzemeler metal aşınma halkaları yerine kullanılmıştır. Bu kompozitlerin düşük sürtünme ve sürtünme hasarı özellikli olması, pompa kullanı- - ÇEVİRİ cısının aşınma halkası boşluklarını yüksek miktarda azaltmasına izin verir. Örneğin Tablo 1, dökme demir, bronz, %11-13 arası sertleştirilmiş krom ve benzer sürtünme eğilimi olan malzemeler için API 61 O'da tavsiye edilen çalışma boşluklarını göstermektedir. Bu tabloda ayrıca aşınma halkası malzemeleri için mümkün olan boşluk miktarları da listelenmektedir. Pompa aşınma parçalarındaki çalışma boşluklarını azaltmanın faydaları şunlardır: t Beygirgücünü azaltan, iç sirkülasyonda daha büyük bir verim küçülmesi ile çalışan pompalar. t Sirkülasyon kavitasyonu ihtimali en aza indirilmiştir. t Titreşim seviyelerinde azalma. Tablo 1 Bu avantajlar, performansta önemli miktarda kazanç sağlar. Örneğin, bir pompa imalatçısına ait bakım atölyesi, 9 kademeli yatay parça kasalı kazan besleme suyu pompasının paslanmaz çelikten pompa çarkı aşınma halkalarını ve manşonlarını karbon lifli termoplastik kompozit parçalar ile değiştirmiştir. Bu pompa, verim kaybı olmaksızın iki yıldır çalışmaktadır. Pompa özellikleri aşağıdaki gibidir: Kapasite : 2200 GPM Diferansiyel Basma Yüksekliği : 5100 ft. Spesifik Ağırlık : 0,96 Basınç Farkı : 2119 PSIG Pompa verimi o/o81,2'den o/o83'e yükselmiştir. Bölgenin O,1 2 $kW/h'lık elektrik fiyatına bağlı olarak yıllık tasarruflar 57248 $ olarak hesaplanmıştır. Pompanın toplam nakil, tamir ve tekrar montaj fiyatı ise 30000 $ olduğuna göre, pompa kendini 6,3 ayda geri ödemiştir. Pompalardaki Sürtünme ve Tutukluk Problemleri Metal-metal aşınması olduğu sürece, aşınma elemanlarında ve pompalarda sürtünme hasarı ve tutukluk problemi olacaktır. Yüksek korozyonlu ortamlarda bu problem, sürtünme hasarlarına karşı dayanıksız paslanmaz çelik parçalara ihtiyaç olduğundan çok büyük olur. Büyük boşlukların kullanıldığı durumlarda bile aşınma parçası sürtünmesi için pek çok sebep vardır. Bu sebepler şöyledir: Radyal Yatak Bozukluğu Bir radyal rulman arızası durumunda rotor düşmesi olur ve aşınma elemanları sert temas durumuyla karşı karşıya kalır. Bu durum ise sık sık şiddedi sürtünme hasarlarına ve komple pompa yenilenmesine sebep olur. Boşluk ek yerlerinde En az / toplam boşluk (inç) dönel eleman çapı (inç) APl 610 w525 için boşluk 4.500 to 4.999 .01 6 .006 5.000 to 5.999 .017 .006 6.000 to 6.999 .01 8 .007 7.000 to 7.999 .01 9 .008 8.000 to 8.999 .020 .009 Greene, Tweed&Co.WR kompozitmetal TESİSAT DERGİSİ ıımıı SAYI 70 EKİM 2001
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=