4. POMPA KONGRESİ ve SERGİSİ'NE DOĞRU ) ) ) � - TEKNİK BİLGİ - • ) VARIL POMPALARI 'l aril, bidon, konteynerve benzeri kablarda tutulan akışkanların bir başka kaba transferinde veya kimyasal maddelerin sirkülasyonunda kullanılır. Varil pompaları içerisinde çarkları olan bir tüp-gövde ve üzerinde motoru bulunan iki parçadan ibarettir. Varil Pompalarının Karakteristik Özellikleri: il Varil pompaları iki parçadan oluşan bir set ir. Bunlardan birincisi tüp-gövde, diğeride üzerine takılan motordur. Her iki parçada diğer tüp-gövdeler ve motorlarla doğrudan akuple edilebilir. Böylece bir motor ile değişik özelliklere sahip bir kaç pompa oluşturulabilir. Pompaların tahrik şekli; kullanım yeri ve amacına uygun olarak elektrik motorlu veya pnönıatik olabilir. Yanıcı veya parlayıcı gaz tehlikesi olan yerlerde pnönıatik veya Ex-proof motorlu tipler kullanılır. Zehirli veya tehlikeli akışkanların transferinde olası gazveya sıvı sızmalarına karşı Hernıetik salıııastralı, ıııagnetik kaplinli tipler kullanılır. Pompa Çark Tipleri ve İşlevleri Pompa çarkları genelde üç değişik tipte sınıflandırılır: Aksiyal Çarklar, Radyal Çarklar ve Vidalı Çarklar. Aksiyal Çarklar : Çark şekli yüksek debi sağlayacak şekilde dizayn edilmiştir. Hızlı akışkan transferi yapılmak istenilen yerlerde kullanlır. Radyal Çarklar: Üç kademeli radyal çark dizaynı ile yüksek basınç kademesine erişilmiştir. Kademe sayısı artırılarak daha yüksek basınçlara varılabileceği gibi gerektiği hallerde sabit basınçta daha düşük devirli motorlarda kullanılabilir. Vidalı Çarklar : Vidalı çarklar genellikle yüksek viskositeli akışkanların transferinde kullanılabilir.Vida çarklı pompalar ile akışkanların düzgün, kesintisiz pompalanması sağlanır. Drum Pumps MEHMET AKIN ALTUĞ/ Akal Grup Vari Pompası Aksesuarları Foot Valve (Emme ağzı çekvanası): Pompanın durması veya varilin boşalması sonucu pompayı diğer bir varile alırken içerisindeki akışkanın geriye kaçmasını önlemek için kullanılır. Mixing Unit (Karıştırma Aparatı): Emülsiyon, dispersiyon veya süspansiyon halindeki akışkanlar (Örneğin:boya,lake vs) kablarında uzun sürebekletildiklerindeçökelmeveya ayrışma eğilimi gösterirler. Ağır parçalar (özgül ağırlığı yüksek olanlar) dibe çökerken hafif olanlar yüzeyde kalır. Böyle bir akışkanı transfer etmeden önce homojen bir karışını haline getirmek gerekebilir. Dışa açılan A: 50 111111 deliği bulunan birvaril veya konteynerde bu işlemi ancak "Karıştırma Aparatı" bulunan bir varil pompası ile yapmak mümkündür. Pompa gövdesi üzerinde açılan delikler ile önce varil içerisinde iç sirkülasyon yapılarak akışkanın homojenitesi sağlanır, sonrada bir kapatma kolu ile delikler kapatılarak aynı pompa akışkanın transfer işleminde kullanılır. Nozzles: (Hortum Nozulu): Gövdesi içerisinde iğne valfı bulunan özel bir hortum başlığıdır. Varil pompasının basma tarafındaki hortumun başına takılarak doluma kumanda etmek için kullanılır. Manuel veya otomatik kapatmalı tipleri vardır. Flow-Meter (Debi metre ve Sayacı): Pompa çıkış hattı üzerine takılan turbin tip düşük visikositeli akışkanları ölçmek için kullanılan anlık debiyi ve totali gösteren bir sayaçtır. Akışkan transferinde ölçüm yapılması gereken yerlerde kullanılır. TESİSAT DERGİSİ lllfll SAYI 70 EKİM 2001 Varil Pompalarının Kullanım Alanları il Çok geniş bir alanda asitve bazik karakterli bir çok kimyasal maddenin transferinde. il Petrol, madeni yağlar, diesel,fuel, vernik, aseton, alkoller ve benzeri solventlerin transferinde. Boyalar, deterjanlar, şampuanlar, sıvı sabunlar, krem, jöle benzeri kozmetik ürünlerinin transferi ve sirkülasyonunda. il Süt ürünleri çikolata, bal, meyve suları benzeri gıda ürünlerinin transferinde varil pompaları büyük oranda kullanılmaktadır. Pompa Malzemeleri ve Seçimde Dikkat Edilecek Hususlar Çok değişik alanlarda ve çok geniş akışkan yelpazesi için kullanılan pompaların gövde malzemeleri PP, PVDF, 55, HC olabilmektedir. Ayrıca tüp-gövde içerisinde yer alan ve akışkan ile temas eden (çark, şaft, salmastra, yatak ve benzeri) parçaların malzeme cinsleri de üretici firmaların kataloglarında belirtilmektedir. il Pompa seçerken ilk etapta "Kimyasal Korozyon Tabloları" kullanılarak pompa gövdesi veakışkanla temaseden parçaların transfer edilecek akışkan ile uyum içerisinde olduğu tesbit edilmelidir. Ayrıca akışkanlara ait bütün diğer bilgilerinde (viskosite, konsantrasyon, sıcaklık vs) bilinmesi gerekir. Yüksek verim alabilmek için bir sette yer alan motorvetüp-gövde kombinasyonunun en ideal olduğu çözüm araştırılır. Burada pompanın kullanım koşullarının bilinmesi gerekir. (debi, basma yüksekliği, transfer/ sirkülasyon amaçlı kullanım şekli, çalışma süresi vs.) il Pompa seçiminde diğer bir hususta işin güvenlik boyutudur. Seçilen pompanın Hermetik, magnetik kaplinli motorunun Exproof veya pnömatik tahrikli olması seçenekleri dikkate alınmalıdır. Pompa seçiminde kullanıcıların kendi deneyimleri yanında üretici firma deneyimlerindende yararlanmaları gerekir. [tı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=