Bu olay, demirin okyanusun CO/yi aml mesai snıdn ıe s ar oğll aü y aorl adku ği kul i mf i ki nr i ndiünz eknulşeknu götürmeyecek bir yolla sınanması oldu. " çD d e ü e k n n iy y i o z a r çl o a ö r k l . ü y " l a r . n o B u n u s E rl a a x l r aı a n r r ı a a n ç ş t ık 1 ır ç / m S a ' a d i c e aıl m d a e r ir ı t aa P ç a l b ı s ğ i i r ı fgi ikd' teer kmi ebnui n "kkı suar avkal ıdğeı "l i od el dnueğyus ne ul od l üa şr üa k nüyorlar. lronEx yürütücülerinden bir diğeri yoül azny, ı lAbnod yr euwn cWa aGt süonne' ay gOökr ey,adn eu smui'rni na saütmreokslfieerdkleeknimCeOsi teorik olarak küresel 2 miktarını milyonda 60 oz er aynl eı nr idn a( 3a6z0a l tpapcma k) . %B1u7 doar aşni mı n dd iak ia zdaül ması anlamına geliyor. fİ ne sr ea nyl aa yr ıınl aen t Ck iOn l i/k nl ei nr i syoa rnı suı c, uonr dmaaantl amrovse op rl agan nk itzomn al al ar r btaaşrtaaf ı nodl ma na ke mü izl ieyroer,. c a n l ı Araştırmanın yöneticisi konumunda olan Kenneth Coale, Nature'de yayınf d la e e d r d ı o ğ e k ı k m y i a a C n k O u asl leasr ian duel a, şsaonn dbeu mz ui lr idn ö, naet mmoi ns 2 sk ıanl ma anseı nddeann dosü o la z r r e u a y m k le , l u ri g n e o in z ld e d u g ü ğ e ş u n ü n i k n u k s s a o ö lm y ğ l u a ü k yk oa rn. tCooza lfeı r tdı naa, l ba ruı nddeamn i rgi en l dkiağri an de a ni n akna ıl yool s ravbeu "tl er oo nr i En xi ndbeinr euyyigkuül açmü ak sbı doı yr "u tdl ui y od ra. AB uı ı ttaer ok trii ky ai 'ddoağbr uulza uyladn öknaenmı t lianrddea nt obpi lrai sni , mış olan demirce zengin tozun, yüksek konsantrasyon larda bu I un ması ıı ı n t s k o u e r ş ' t n f u e u s d n u i l m t b a e u b l s u a i. n n A m ın y a d r s a ıc ı a d b , a ü G y i ü ü k n k in e c b y i i r O b i k k r a y k r a b a ıı o n u n ı t oluyor. tl roonn Epxa tdl ae mn eayl ai ri l ıe, ya tamr aot sı l faenr ib di t ak ihs ae l dpol ağnr ku dan soğutmuş. Bitkisel planktonlar DMS yk aü yl l eı yroi r dvüen yDaMySü' dzeeny i noi l ugş üa nn esşüi nl f arta pd ay ratsi yool unşuunmduannu kdaal k taenşvgiki bei dkioy rour.y a r a k b u l u t Onlar zannediyorlar ki, ektikleri demir tozdan geliyor, ya da tozla ilintili. Halbuki o tozun değişik fraksiyonu önemli olan. Sahra 'nın tozunu alıp Pasifik Okyanusu 'nun ortasına yaysanız hiçbir şey olmaz, bir de oradaki fosfatı çözünmez hale getirirsiniz, Tozu ekeceğiniz yer okyanus ya da deniz değil, tozu ekeceğiniz yer bulut, bütün fark bıL Otonzdl aarn zgaenlinyoe rd, i yy ao rdl aartokzi ,laei kl i nt itki llei . rHi da lebmu ki ri oS athorzau'nn ıdne ğt oi şzi kufnr au k sai yl ı op n uP aösni fei km lOi oklyaan . on lums au z' n, ubni r odret aosrı an da aykai yf os as fnaı tzı çhöi çzbü i nr mş ee yz o eh k a k e l y e c a e g n ğ e u i t n s ir i z i y r s a y i n ei d r z a. b u T d o lu e z t u , n i b z e ü k e t d ü c e n e ğ ğ i fi l a n , r i k z t o b y z e u u r . dDei ğmeirr a+r a2ş' yt ı ir md ea cn ıi lzaer , edkei ymo irrl asrü. l Hfaat ıl byuakni ,i bb iuzl udtouğna n ı ni ç ibnue i ş ei , k+m3e khlael d eykai pdteı ğmı ni r ıi s+ö2y'lyüey og rüunze.ş Dı ş ıeğmı yiar rd+ı m3 ıyhlaal ddeönn üdş üeymo irr. Sy aopnırl ma aysaı ğgıeşrl ae kyeen rşyeüyz bü un .e Di en mi yior ir .b uİ şl tuet di çöi nneüeşkmeeceski ns iin ,soarğaldaay adceamkisr ı +n .2 hBaul i nieş gy ae ğr çı şe kol el aşrtai kkt eynesrok nürrae ybeu l ui nt ud itromheu mt el ac yr üı p tboezs ui nne zs aü tl ef an t lsaa hdi bai hz .a Ççaol ı kş mnael a rzı ma mı z ad na kaplanacağı ıı ı da gösterebiIiyoruz. Öy orrns aenğı zi n, ,yaAdııaaydaoğ lı şuı n' yaar t my aağs ıınş ı ibs tei ykol ri gs aenr eı zk i yt oozr u. ÇAükndk eü n, ioz r' iand aa çEı hğ uı nxa' uepk amt lea nt ai z fbai tl el al ,i mM Sk iA, i ikl ei nkcai pbliar nt os ızn kvüet lAe ısıi açdı ok al un' ns üu lıı TESİSAT DERGİSİ ııı=ııı SAYl69 EYLÜL 2001 ük üs ttül enyei gg öe lri dp ü, ğaüt mn does f, eyraeğdı şeb, ı dr aakhsaı ns.o ğ u k şBuünt üu ns öbyul ebyiel gbi il el i yr doer un zy koi ,l aKçoı kk ak roal ikt oöfzoer tl al er dheenmi z ed en k hi ebre syi ne rzdien cbi rui nl ud ne mt eaml aer lı nödğaen; dt eoml a ey lı t ob iryt uol süt rr aettiigc ri sai foi kl mi şaanr ıent yl eayni cı ni dvae, dk üörnegsüel el rii kel itmk i lieyveen böi ny eomj el oi bk ii rmuynassuar l. Kb ou k yk oa nl i tao fgoirdl aer ,r ekke şdf eadhi al mde al e röi ı ındeemn dt aeşnı yi azn ybai şr anmo kı tnaı yna, gçeel ivy roer ,l a rt. a Br iuhn l va er, g ö d r z u ü e b n l u y b , a ir i n a k s n a o l n a ş l u m al r l a t a a r s şı ı u n y n a ın u n l a b a n i n t kl b a is i ş r e ı ll " m m pl a a u s n tl ı k u n tl d o u a n k hapı". o dB a l i a l i n m b a b ş T u t e a y k k a i n zi g k ıy i r ı i d ş o e y k rg a u z i d sı u i s n k ı d n t e a ı n t y e s a k o y r n a ın r r a la a b n n i m ı r m aı z ş si radme al emn ı mz egsei r es koi yn ou rc. u nTdüamo rbtua yvae rçi lı ek rai nn gs oe nl eucçe ki st ee şiuk;l i mİ nlsearni o ği sl ute dy ai ğki ı n gbi bi ri tbui lteacbei kl e. cBeukn ub di l ai mt as eml a dmees nt et ğa eb i akt aı nv nu aş as ı l çmaül ı dş taı ğh ıenl ıe geödset er er i kp goenr aç eyki nl eeş tti raebci ieşke. kYi ladnei iksot şeunl li al er nı n dyae rbduel u vt l ea r ıuçyögl uknö kgeünnl ietşo zı şl aı ğr ı sl aotnol ahnu amnl a by iı pr ds oönnugçüt ay üs ü hl faa rt leakveet eb ugl eu çt lia rebilecek. Ök oznet rtol el e yd ee br ki l eü cr ee kn mi ne kı sa ınni zmmaa ysı üçröezcdi ünki dbiayl eöbliçl i rei zk,l i i şbi ni rmoul at lyu ı yn ,a nbı edkal ebnudgi ğibi i ggliob i Abet lraoı ıltmi ka' imn aöstıe, kaikys ianneı nAdt al anı gelen b i r ha bniıznea idnaahniaölımğr.etebilmemiz t, i ky' ient eört ekki i ybai z it] Kaynaklar: htpp://wwv.( soc.soton.ac.uk htpp:l/wwv.(ucmp.berke/ey.edıı/Paleonet/ Pa/Ass/bookreviews30. hım Pearce, F "Ektra iron ınakes blııe deserls blooın ", New Scientist, I 2 Ocıober I 996. Saydam, C. "Can we predicl harınfiıl algae b/ooıııs ", Harmfiıl Algae News, No: 15, I 996.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=